H πιθανή διατήρηση των επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες σε υψηλότερα επίπεδα για μεγαλύτερο διάστημα για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό ενέχει τον κίνδυνο σημαντικής αύξησης των κόκκινων δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών, αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Το Ταμείο σημειώνει ότι, παρά την ανθεκτικότητα που έδειξαν οι οικονομίες στις αυξήσεις των επιτοκίων, υπάρχουν προειδοποιητικές ενδείξεις από τη μειωμένη ικανότητα ατόμων και επιχειρήσεων να εξυπηρετήσουν το χρέος τους.
Ληξιπρόθεσμο εταιρικό χρέος 5,5 τρισ. το 2024
Η έκθεση δείχνει ότι αυξάνεται το ποσοστό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις αναπτυγμένες και τις αναδυόμενες οικονομίες που δεν έχουν επαρκή ρευστότητα για να πληρώνουν τους τόκους και οι χρεοκοπίες αυξάνονται στην αγορά των μοχλευμένων δανείων, από την οποία δανείζονται οι οικονομικά ασθενέστερες εταιρείες.
Το πρόβλημα αυτό, προσθέτει, είναι πιθανό να επιδεινωθεί το επόμενο έτος, όταν θα γίνει ληξιπρόθεσμο εταιρικό χρέος άνω των 5,5 τρις. δολαρίων.
Μειώνονται τα αποθέματα των νοικοκυριών
Αντίστοιχα, τελειώνουν οι αποταμιεύσεις που είχαν κάνει τα νοικοκυριά στη διάρκεια της πανδημίας, χάρη στα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων. Οι επιπλέον αποταμιεύσεις στις αναπτυγμένες οικονομίες μειώνονται σταθερά από τα επίπεδα των αρχών του περασμένου έτους, όταν είχαν κορυφωθεί μεταξύ του 4% και 8% του ΑΕΠ.
Προβλήματα και στην αγορά ακινήτων
Μετωπικούς ανέμους βλέπει το ΔΝΤ και στην αγορά ακινήτων καθώς τα υψηλά επιτόκια επηρεάζουν αρνητικά την αγορά κατοικίας αλλά και τα την αγορά εμπορικών ακινήτων.
Το Ταμείο σημειώνει ότι οι αυξήσεις επιτοκίων μπορεί να μην έχουν ολοκληρωθεί ακόμη, ενώ τονίζει ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να παραμείνουν σταθερά προσηλωμένες στην επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο του 2% καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη και η χρηματοπιστωτική σταθερότητας δεν είναι δυνατές χωρίς σταθερότητα των τιμών.
«Αν απειληθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, οι κεντρικοί τραπεζίτες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν γρήγορα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας και άλλα εργαλεία για να μετριάσουν μεγάλες πιέσεις και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στην αγορά», σημειώνει η έκθεση, προσθέτοντας ότι υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου και της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Οι κίνδυνοι από τις αγορές ομολόγων
O διευθυντής του ΔΝΤ για τις κεφαλαιαγορές, Tobias Adrian, προειδοποίησε εξ άλλου για τον αυξημένο κίνδυνο που δημιουργεί η αναταραχή στις αγορές ομολόγων, καλώντας τις εποπτικές Αρχές να εντείνουν τους ελέγχους τους.
«Όταν βλέπεις μεγάλες κινήσεις που είναι πολύ γρήγορες, αυτό είναι πιο πιθανό να προκαλέσει αστάθεια, επειδή οι παράγοντες της αγοράς πρέπει να επανατοποθετηθούν και υπάχουν οι επιταχυντές στο σύστημα που θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν», είπε σε συνέντευξή του στους Financial Times, προσθέτοντας: «Ας ελπίσουμε ότι θα επικρατήσει ηρεμία κάποια στιγμή, αλλά για την ώρα υπάρχει ασφαλώς υψηλός κίνδυνος».
