Σε σειρά προηγούμενης αρθρογραφίας μας, μας απασχόλησε η ευθύνη των μελών του ΔΣ μιας ΑΕ. Ενδεικτικά, με την «εσωτερική» και «εξωτερική» ευθύνη των μελών του ΔΣ, λόγω πρόκλησης ή παρέλκυσης της πτώχευσης καθώς και από φορολογικές παραβάσεις της ΑΕ. Στο παρόν θα μας απασχολήσουν οι λοιπές ευθύνες (αστικές, διοικητικές, ποινικές) που ενδέχεται να βαρύνουν τους διοικητές της ΑΕ από παραβάσεις που αναφέρονται στο παραπάνω θέμα.
Ασφαλιστικές Εισφορές
Στην περίπτωση μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών από την ΑΕ υφίσταται αλληλέγγυα ευθύνη των διοικητών της. Υφίστανται, ταυτόχρονα, ποινικές ευθύνες τους από την μη καταβολή εργοδοτικών εισφορών και την παρακράτηση και μη απόδοση των εισφορών των εργαζομένων. Εφόσον τα κατά τον νόμο υπόχρεα πρόσωπα ελλείπουν, αυτουργοί είναι δυνατό να θεωρηθούν, υπό προϋποθέσεις ακόμα και τα μέλη των ΔΣ τους.
Τελωνειακές Παραβάσεις
Τα κατά το νόμο υπόχρεα πρόσωπα (λ.χ. Πρόεδροι ΔΣ, Διευθύνοντες ή Εντεταλμένοι Σύμβουλοι, Διευθυντές κλπ.) είναι αλληλέγγυα υπόχρεα για την καταβολή των τελωνειακής φύσεων οφειλών. Εφόσον αυτά ελλείπουν αυτουργοί είναι δυνατό να θεωρηθούν, υπό προϋποθέσεις ακόμα και τα μέλη των ΔΣ.
Πτωχευτικός Κώδικας
Ενδέχεται, στο πλαίσιο αυτό, να στοιχειοθετηθεί ποινική ευθύνη για τα αδικήματα της χρεοκοπίας και της ευνοϊκής μεταχείρισης πιστωτή σε βάρος εκείνων που ασκούν διοίκηση νομικών προσώπων. Με τις ποινές της χρεοκοπίας τιμωρούνται τα συγκεκριμένα πρόσωπα και στην περίπτωση που λάβουν προκαταβολές, ανώτερες από αυτές που προβλέπονται στην απόφαση του αρμόδιου εταιρικού οργάνου ή στο καταστατικό του νομικού προσώπου.
Απιστία
Η διοίκηση μιας ΑΕ και τα μέλη της, φυσικά και τα μέλη του ΔΣ της ΑΕ, είναι δυνατόν να ευθύνονται (και) βάσει των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα για το έγκλημα της απιστίας όταν προκαλούν, με γνώση, βέβαιη ζημία στην περιουσία άλλου, της οποίας έχουν, βάσει του νόμου ή δικαιοπραξίας, την επιμέλεια ή διαχείριση.
Τα εν λόγω πρόσωπα τιμωρούνται με φυλάκιση και, στις βαρύτερες περιπτώσεις, με κάθειρξη και χρηματική ποινή.
«Ξέπλυμα»
Τα εγκλήματα της λαθρεμπορίας και της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο περιλαμβάνονται στα «βασικά αδικήματα» για τη στοιχειοθέτηση ευθύνης όσον αφορά τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Με άλλα λόγια: το αδίκημα της νομιμοποίησης συντρέχει, σωρευτικά (και) με τα προαναφερθέντα αδικήματα. Οι επαπειλούμενες ποινές για το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων δεν είναι διόλου αμελητέες (:στη βασική του μορφή, η άδικη πράξη τιμωρείται με κάθειρξη και χρηματική ποινή).
Διαπιστώσαμε, ήδη, πως οι ευθύνες των μελών του ΔΣ είναι εξαιρετικά εκτεταμένες. Εξαιρετικά συνήθης η αναζήτησή τους από τη μη πληρωμή των ασφαλιστικών υποχρεώσεων της τελευταίας. Η ευθύνη του υπόχρεου νομικού προσώπου και των συνυπόχρεων φυσικών προσώπων/διοικητών του είναι εις ολόκληρον και αλληλέγγυα. Αντίστοιχες και οι ευθύνες των διοικητών της ΑΕ από παραβάσεις του Τελωνειακού και Πτωχευτικού Κώδικα. Σημαντικότερες όμως, για πολλούς λόγους, είναι οι σχετικές ποινικές ευθύνες των εμπλεκόμενων διοικητών-φυσικών προσώπων. Φυσικά και οι ευθύνες και κυρώσεις από το αδίκημα της απιστίας. Αν αναλογιστούμε, μάλιστα, πως οι υπεύθυνοι θα διωχθούν, δυνητικά (και σωρευτικά) για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, αντιλαμβανόμαστε -και εν προκειμένω- πως οι σχετικές ευθύνες δεν είναι διόλου απλές. Ούτε αμελητέες.-
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή.
