Νέες αναταράξεις στις τράπεζες βλέπει ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ρατζουράμ Ρατζάν, που επισημαίνει ότι το πολύ εύκολο χρήμα και η υψηλή ρευστότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργούν στρεβλά κίνητρα και στρεβλές δομές. Οι δομές αυτές, εξηγεί ο ίδιος, γίνονται εύθραυστες όταν αντιστρέφονται τα πάντα. Ο Ρατζουράμ Ρατζάν –ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που προέβλεψε την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία– προειδοποίησε ότι το τραπεζικό σύστημα θα έρθει αντιμέτωπο με νέο γύρο αναταραχών μετά την πτώχευση της Silicon Valley Bank και τη διάσωση της Credit Suisse. Κάτι ανάλογο εκτιμά μεγάλος αριθμός οικονομολόγων και αναλυτών που προεξοφλούν ότι θα ακολουθήσουν και άλλες πτωχεύσεις περιφερειακών τραπεζών. Ευελπιστούν, πάντως, ότι δεν θα πρόκειται κυριολεκτικά για ντόμινο.
Ο Ρατζάν, ο οποίος διετέλεσε επίσης διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ινδίας, υποστήριξε ότι μια δεκαετία εύκολου χρήματος και η πλημμύρα ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες έχουν προκαλέσει έναν «εθισμό» και έχουν καταστήσει πιο εύθραυστο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το πρόβλημα καθίσταται σαφές τώρα καθώς οι κεντρικές τράπεζες ως υπεύθυνες για τη χάραξη νομισματικής πολιτικής εγκαταλείπουν την άκρως αναπτυξιακή πολιτική των μηδενικών ή ακόμη και αρνητικών επιτοκίων που εφάρμοσαν επί χρόνια και πραγματοποιούν την πλέον επιθετική στροφή των τελευταίων δεκαετιών σε περιοριστική πολιτική με αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων. Ανάμεσά τους η αμερικανική Federal Reserve, η Τράπεζα της Αγγλίας αλλά και η ΕΚΤ που ιδιαιτέρως μετά την απόφαση του ΟΠΕΚ να μειώσει δραστικά την παραγωγή του αντιμετωπίζουν την προοπτική νέας επιτάχυνσης του πληθωρισμού. Στην περίπτωση αυτή θα βρεθούν αντιμέτωπες με δυσεπίλυτα διλήμματα καθώς θα πρέπει να αυξήσουν περαιτέρω τα επιτόκια ενώ ήδη διαφαίνεται κίνδυνος ύφεσης.
«Ελπίζω για το καλύτερο, αλλά περιμένω ότι μπορεί να ακολουθήσουν περισσότερα, εν μέρει επειδή μερικά από αυτά που είδαμε ήταν απροσδόκητα», τόνισε ο Ρατζάν σε συνέντευξή του στο Bloomberg στη Γλασκώβη. «Η όλη ανησυχία είναι ότι το πολύ εύκολο χρήμα και η υψηλή ρευστότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργούν στρεβλά κίνητρα και στρεβλές δομές που γίνονται εύθραυστες όταν αντιστρέφονται τα πάντα». Λίγες ώρες νωρίτερα, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα είχε τονίσει πως η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε μια περίοδο αναιμικής ανάπτυξης εξαιτίας κυρίως των γεωπολιτικών εντάσεων και του συνεπακόλουθου κατακερματισμού της. Οπως τόνισε η κ. Γκεοργκίεβα, μεσοπρόθεσμα η παγκόσμια οικονομία θα σημειώνει τους χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης των τελευταίων 30 και πλέον ετών. Μιλώντας στην Ουάσιγκτον ενόψει της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, η κ. Γκεοργκίεβα προέβλεψε πως η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό κατά μέσον όρο 3% όλη την επόμενη πενταετία. Πρόκειται για ποσοστό χαμηλότερο από τις προηγούμενες προβλέψεις και σηματοδοτεί την πλέον απαισιόδοξη πρόβλεψη από το 1990 σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη.
Στις τρεις δεκαετίες που έχουν μεσολαβήσει από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η παγκοσμιοποίηση έχει οδηγήσει σε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης και έχει βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους να βγουν από τη φτώχεια. Δεδομένου, όμως, ότι ενισχύεται διαρκώς η τάση για στροφή στον προστατευτισμό και μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα είναι σήμερα σε καλύτερη κατάσταση, ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης αναμένεται να είναι χαμηλός.
