Αντώνης Μανιάς: «Η φωνή της βιόλας είναι η ανθρώπινη φωνή»

Λίγο πριν από την ξεχωριστή βραδιά μουσικής δωματίου με τίτλο «Βίοι παράλληλοι και αντίθετοι» στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, το Σάββατο 26 Απριλίου 2025, σστην αίθουσα συναυλιών, ο βιολίστας Αντώνης Μανιάς μιλά στο Cretalive για τον μελαγχολικό ήχο της βιόλας που μοιάζει με την ανθρώπινη φωνή και εξηγεί πως ταιριάζει με την παραδοσιακή μας μουσική και τη σχέση της με τη λύρα. Ακόμη, μιλά για τους μεγάλους συνθέτες και τη σχέση τους με αυτό το σπουδαίο όργανο! 

Η συναυλία με τον Αντώνη Μανιά στη βιόλα και τον Κωνσταντίνο Λούστα στο βιολί έχει προγραμματιστεί για τις 21:00.  

Μία συναυλία μουσικής δωματίου με έργα για βιολί και βιόλα θα απολαύσουν οι Ηρακλειώτες το Σάββατο 26 Απριλίου στην Αίθουσα Συναυλιών. Τι ακριβώς είναι αυτό που θα ακούσουμε;

«Στην βραδιά αυτή θα ακούσουμε τα δύο αριστουργήματα ντουέτα για βιολί και βιόλα του W.A. Mozart, ο οποίος έπαιζε και τα δύο αυτά όργανα. Επίσης, θα ακούσουμε ένα σπάνιο, και αρκετά απαιτητικό (για το μέρος της βιόλας) ντουέτο για βιολί και βιόλα του περίφημου Φινλανδού συνθέτη, Jean Sibelius, γραμμένο στα νεανικά του χρόνια. Η συναυλία θα ολοκληρωθεί με τέσσερα ντουέτα για βιολί και βιόλα, βασισμένα σε Κυπριακές μελωδίες του Άλκη Μπαλτά. Ο κ. Μπαλτάς, ένας από τους σπουδαιότερους εν ζωή Έλληνες συνθέτες, θα μας τιμήσει με την παρουσία του στην συναυλία αυτή.»

Image

Θέλω να μας μιλήσετε για την επιλογή σας…τη βιόλα. Τι κάνει τη βιόλα ένα όργανο ξεχωριστό για σας;

«Η βιόλα έχει έναν μεστό, μελαγχολικό ήχο, γεμάτο, και πολύ πιο σκούρο, ηχητικά, από το βιολί… ένας ήχος που εμένα με ελκύει ιδιαίτερα. Δεν είναι ούτε τόσο βαθύ όσο ένα τσέλο, ούτε τόσο λαμπερό όπως ένα βιολί. Θα μπορούσαμε να πούμε πώς η φωνή της βιόλας είναι η ανθρώπινη φωνή.»

Η βιόλα πόσο ταιριάζει και πως μιλά στη ψυχή εκείνων που αγαπούν τη μουσική δωματίου;

«Η βιόλα είναι κατ’ αρχήν όργανο μουσικής δωματίου. Ακουμπά την ψυχή των συνθετών που έχουν γράψει τα μεγάλα αριστουργήματα της μουσικής δωματίου. O Beethoven, o Mozart, o Bach, o Mendelssohn, και άλλοι πολλοί συνθέτες, όλοι παίζανε βιόλα! Γράφανε μουσική δωματίου, και παίζανε οι ίδιοι την βιόλα στα σύνολα τους, για να μπορούν να βρίσκονται στην μεσαία φωνή, που ενώνει τη μελωδία και τον μπάσο, για να μπορούν να ακούνε τα αριστουργήματά τους, εκτελώντας τις αρμονίες στην σύνθεση τους, καθήμενοι στη μέση του ορχηστρικού συνόλου. Αυτή νομίζω είναι η μεγαλύτερη εξήγηση που μπορεί να δώσει κανείς για το σημαντικό ρόλο της βιόλας στην μουσική δωματίου. Ο ρόλος της βιόλας είναι ουσιαστικά ενωτικός, δίνει το ρυθμό, δένει την αρμονία, ενίοτε έχει κάποιο σόλο… είναι το αλατοπίπερο της σύνθεσης.»

Image

Επίσης, πόσο μπορεί να ταιριάζει με την παραδοσιακή μουσική;

«Η βιόλα ταιριάζει πάρα πολύ με την παραδοσιακή μουσική. Η ερώτηση αυτή με πηγαίνει κάποια χρόνια πίσω, στην εποχή που ο φοβερός και αείμνηστος Κρητικός συνθέτης, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, με άκουσε να παίζω κάποιο σόλο και μου είπε πώς ο τρόπος που έπαιζα, και η χροιά της βιόλας μου, του θύμιζε την Κρητική λύρα. Η καταγωγή μου είναι κατά τα ήμισυ από την Κάσο, και τον περασμένο καλοκαίρι είχα παίξει στο νησί κάποιους σκοπούς της Κάσου, γραμμένους για λύρα και λαούτο, αντικαθιστώντας το μέρος της λύρας με την βιόλα, με μεγάλη επιτυχία. Η βιόλα έχει ακριβώς την χροιά και την έκταση της λύρας - έχουν σημαντικές ηχοχρωματικές ομοιότητες.»

Εσείς από πότε ασχολείστε με τη βιόλα; Γιατί βιόλα και όχι βιολί;

«Ασχολούμαι με την βιόλα από την ηλικία των 13 χρόνων. Είχα ξεκινήσει με το βιολί κάποια χρόνια πριν απ’ αυτό, μα η τότε δασκάλα μου, λόγου του ότι ήταν βιολίστα και ήθελα να μου δώσει δίπλωμα βιόλας, μου ζήτησε να μεταβώ στην βιόλα, για να με κρατήσει μαθητή μέχρι το δίπλωμα. Με το που άκουσα την χροιά της, ιδιαίτερα στο πρώτο δίσκο που μου πήρε η μητέρα μου, το Harolde en Italie, του Hector Berlioz, (που ακόμη ονειρεύομαι να παίζω με κάποια ορχήστρα στο μέλλον), ερωτεύτηκα αυτή την μεσαία συχνότητα, και αυτόν τον μεστό, ζεστό, και ιδιαίτερα μελαγχολικό ήχο. Γιατί βιόλα και όχι βιολί; Στο βιολί είσαι βιρτουόζος ως προς την τεχνική, ως προς τις γρήγορες νότες, και τα εντυπωσιακά περάσματα. Στη βιόλα είσαι βιρτουόζος των ηχοχρωμάτων.»

Image

Στοιχεία παράστασης: 

Μια συναυλία μουσικής δωματίου με έργα για βιολί και βιόλα είναι η πρόταση του ΠΣΚΗ για τον μήνα Απρίλιο, με τους διακεκριμένους σολίστες Κωνσταντίνο Λούστα (βιολί) και Αντώνιο Μανιά (βιόλα). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα δύο Ντουέτα του Μότσαρτ, Αρ. 1, σε Σολ μείζονα, Κ. 423, και Αρ. 2, σε Σι ύφεση μείζονα, Κ. 424 (1783), για να ακολουθήσει το Ντουέτο για βιολί και βιόλα σε Ντο μείζονα του Ζαν Σιμπέλιους (1891-1892). Η συναυλία θα ολοκληρωθεί με τα Ντουέτα για βιολί και βιόλα πάνω σε κυπριακούς παραδοσιακούς σκοπούς του Άλκη Μπαλτά (1948 κ.ε.), με τις μελωδίες να αντλούν από τα παραδοσιακά τραγούδια Το γιασεμί –τη μελωδία του έχει τραγουδήσει και ο Πλάθιτο Ντομίνγκο–, τα ερωτικά Τρεις ελιές και Τα ριάλια, καθώς και από ένα Μοιρολόι που έχει καταγράψει στη συλλογή Κυπριακή Λαϊκή Μούσα ο μουσικολόγος Θεόδουλος Καλλίνικος. 

Ερμηνεία:

Βιολί: Κωνσταντίνος Λούστας
Βιόλα: Αντώνιος Μανιάς

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο