Το παραμύθι τση Κρήτης με τίτλο "Το βασιλόπαιδο και η στοιχειωμένη νήσος" της Αθηνάς Κατσανεβάκη "ανέβηκε" και στην πλατφόρμα του YouTube, από το κανάλι του Κρητικού Μουσικού Εργαστηρίου Αεράκης σε animation.
Η ίδια η δημιουργός αναφέρει για το παραμύθι της Κρήτης:
"
Το παραμύθι αυτό ακολούθησε «Το Παλιόκαστρο» το πρώτο «Εθνογραφικό Παραμύθι» που δημιούργησα για την πατρίδα της μητέρας μου και των παππούδων μου την Πίνδο…
Ετούτο εδώ το παραμύθι είναι λίγο «εθνογραφικό» αλλά πιότερο «ηθογραφικό». Είναι μία ηθογραφία των ανθρώπων του νησιού και του χαρακτήρα τους. Αλλά είναι και μία άλλη δεύτερη αναστοχαστική στροφή στα παιδικά μου χρόνια. Στις εμπειρίες που είχα από το βιολί που άκουγα να παίζει ο πατέρας μου, στους ήχους και τους σκοπούς της Ανατολικής Κρήτης, στους ήχους από τις ομιλίες των θειάδων μου, στους ήχους και τις μυρουδιές του νησιού. Στα τοπία στον αέρα της σε ότι έζησα που το έβλεπα κάποια χρόνια να χάνεται αλλά το βλέπω πια να ξαναγεννιέται λίγο λίγο. Στους ήχους από τα γλέντια της. Στα ριζίτικα, τον Ερωτόκριτο, τα ηρωϊκά της τα τραγούδια και τα βιολιά της ανατολής, με τα λαγούτα και με τις λύρες της δύσης.
Τώρα μετά από το μεγάλο ταξίδι μου «στην Ιθάκη μου» απάνω στα βουνά της Πίνδου ήρθε η στιγμή να κάμω το χρέος μου «στην αγάπην ντος», στους παππούδες μου, στο «νησί τση Κρήτης». Μετά από χρόνια ήχησε ξανά το βιολί μου και πήρε σάρκα και οστά το παραμύθι αυτό.
Ήταν και οι πολλές Ιστορίες όλων αυτών που ορθώθηκαν με λεβεντιά και κιμπαρλίκι μπροστά στα διλήμματα της ζωής. Η Ιστορία του Παπα-Χρύσανθου του παπά της Σπιναλόγκα που ένωσε την ζωή του με την τύχη των λεπρών του νησιού και η ιδιαίτερη σχέση του με τον παππού μου τον Σήφη τον Κατσανέβα από το Ασκύφου των Σφακίων και την Ζήρο της Σητείας. Και όλη η λεβεντιά και η αρχοντιά της Κρήτης μαζί.
Τέλος ήθελα να το αφιερώσω αυτό το παραμύθι σε όσους ακολούθησαν τον δρόμο που χάραξε ο Αφέντης Χριστός (έτσι τονε λέμε τον Χριστό στην Κρήτη). Και σε όσους τον ακολούθησαν από την καλή τους προαίρεση γνωρίζοντάς Τον πριν ακόμη κατέβει στην Γή.
Και δεν έχει λίγους τέτοιους η Κρήτη. Οι άνθρωποί της, άνθρωποι περήφανοι και φιλότιμοι, ήμεροι και επαναστατικοί όπως η θάλασσα που τους περιτριγυρίζει, άνθρωποι της υπερβολής για αυτό και έτοιμοι πάντα να κάνουν υπερβάσεις:
Από τον Δασκαλογιάννη μέχρι τους Κρητικούς Μακεδονομάχους και μέχρι τον Παπα- Χρύσανθο τον παπά της Σπιναλόγκα διάλεξαν από την ήσυχη ζωή τους την πορεία την ανηφορική, για να ταυτίσουν την πορεία τους με την τύχη όσων ψυχοπόνεσαν και αγάπησαν.
Γιατί είναι δύσκολο να τους μοιάσουμε τους γράψαμε ένα Παραμύθι….
Η αρχοντιά δεν δίνεται μηδέ και δεν πουλιέται
Είναι να το’χει ο άνθρωπος την ώρα που γεννιέται.
(παραδοσιακή κρητική μαντινάδα)
Ευχαριστίες
Ήθελα να ευχαριστήσω τους αγαπημένους μου γονείς. Την αγαπημένη μου μητέρα†, τον πατέρα μου για την κρητική μουσική που άκουγα να παίζει στο βιολί. Τους παππούδες μου τον Σήφη και την Ελένη. Τον θειό μου τον Μανώλη με το μεράκι στο χορό. Την θειά μου την Αλίκη που στάθηκε ο βράχος της φιλοξενείας μας για πολλά χρόνια στην Γεράπετρο…Τις θειές μου όλες για την γλυκιά τους ντοπιολαλιά. Κάποιες δεν είναι πια στη ζωή. Πάει ο καιρός που έγραφα κρυφά στο μαγνητόφωνο κάτω από το τραπέζι την τραγουδιστή ομιλία τους… Όλους όσους με δέχτηκαν στα σπίτια τους, μου τραγούδησαν και μου παίξαν μουσική όσες φορές έκανα την μικρή μου έρευνα στα χωριά του νησιού: Τον παππού τον Μανώλη τον Γαρεφαλάκη την κυρά Μαρία και την κυρα Κατερίνα από το Ροτάσι. Τον «Πεδουλάφτη» τον βιολάτορα από το Πάνω Χωριό της Γεράπετρος. Τους συγγενείς μου στην Ζήρο. Τον κ.Γιώργο τον βιολάτορα και την κ.Ελένη. Τον γιό του Καλοχωριανού λυράρη. Τον κ.Σταύρο τον Γεωργακάκη από την Αγία Ειρήνη. Και τόσους άλλους..
Τέλος ιδιαίτερα ευχαριστώ την Αγγέλα την Σκουλά για το ηχητικό απόσπασμα από το γλέντι στο Καρέ στο Ρέθυμνο και τους Ξυλούρηδες για τα γενναία, όλο αγάπη και αρχοντιά παιξίματά τους που στολίζουν το νησί τση Κρήτης και που έτσι στόλισα και ‘γω και το δικό μου παραμύθι. Τον Αστέρη τον Τράκα από το Studio Fonografos για την τόσο όμορφη και δημιουργική συνεργασία μας στη σύνθεση των ηχητικών με το κείμενο και την απαγγελία.
Την Μαρίνα την Βασιλάκη για το μεράκι που έβαλε στην εικονογράφηση. Τον Στέλιο και την Angela για την όμορφη συνεργασία μας.
Τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ στους Αεράκηδες για αυτήν την παραγωγή που με τόσο μεράκι πήραν πάνω τους.
Credits:
Εικονογράφηση: Μαρίνα Βασιλάκη
Περιεχόμενα ήχου-πληροφορίες Κείμενο παραμυθιού, ιδέα, επιτόπιες έρευνες, στίχοι εισαγωγικού μέρους επάνω στον Στειακό Τραγουδιστό, φωνητικά, απαγγελία του παραμυθιού, βιολί και συνοδεία κιθάρας και βιολιού (με τρόπο παιξίματος μαντολίνου), σύνθεση ηχητικών και αφήγησης: Αθηνά Κατσανεβάκη
Ηχογράφηση: Studio Fonografos
Sound Design: Αστέριος Τράκας
Animation: Στέλιος Παπαλαμπρόπουλος
Αγγλική μετάφραση: Angela Seldon
Υπότιτλοι:
Δήμητρα Μπαζούκη
Danny Αργυρίου The cutting room
Οι ήχοι του παραμυθιού
1. 0:06 Η Θεία μου Αγγελική Γαλιμητάκη. Aπόσπασμα από συνέντευξη στην Ιεράπετρα στις 19/8/2004.
2. 0:19 Στο βιολί ο πατέρας μου Νικόλαος Κατσανεβάκης του Ιωσήφ και της Ελένης. Απόσπασμα από συνέντευξη και ηχογράφηση στην Θεσσαλονίκη στο σπίτι μας στις 15/2/2002. Παίζει τον Στειακό τραγουδιστό όπως τον έμαθε από τον λυράρη της Ζήρος. Επάνω σε αυτό τον σκοπό, ο παππούς μου τραγουδούσε μαντινάδες με τον τρόπο που ακούγονται σε αυτό το παραμύθι. Συνοδεία στην κιθάρα: Αθηνά Κατσανεβάκη.
3. 1:29 Η φωνή της κυρα Κατερίνας της Παπαδάκη της παραμυθούς από το Ροτάσι. Απόσπασμα από συνέντευξη στις 21.4. 2007 στο Ροτάσι στα Αστερούσια.
4. 1:42-5:58 Ο «Στειακός ο τραγουδιστός»: βιολί Αθηνά Κατσανεβάκη.
5. 6:02 Ο Χανιώτικος συρτός όπως τον έπαιζαν στην Ιεράπετρα: βιολί Αθηνά Κατσανεβάκη.
6. 7:40 «Η αρχοντιά δεν δίνεται μηδέ και δεν πουλιέται είναι να το’χει ο άνθρωπος την ώρα που γεννιέται» Παραδοσιακή κρητική μαντινάδα πάνω σε παραδοσιακό σκοπό χανιώτικου συρτού «Πρώτου» όπως τον τραγουδούν στα Ανώγεια.
7. 10:56 «Η λεβεντιά είναι μια πληγή που πάντα αίμα τρέχει Θεέ μου και πώς την εβαστά εκείνος που την έχει» Παραδοσιακή κρητική μαντινάδα πάνω σε παραδοσιακό σκοπό χανιώτικου συρτού «Πρώτου» όπως τον τραγουδούν στα Ανώγεια.
8. 17:21 «Μυρίζουν οι βασιλικοί μυρίζουν κι οι βαρσάμοι Μα ωσάν μυρίζει ο φρόνιμος βαρσάμια δεν μυρίζουν» Παραδοσιακό ριζίτικο τραγούδι «της τάβλας» που εδώ το τραγούδησα με την γνωστή μελωδία του και όπως μου το τραγούδησε ο κ.Σταύρος ο Γεωργακάκης από την Αγία Ειρήνη Σελήνου- Ρεθύμνου (ηχογράφηση –συνέντευξη στο σπίτι του στην Θεσσαλονίκη στις 24.2.2007)
9. 20:56 Ηχητικό απόσπασμα από ζωντανό γλέντι με τους Νίκο και Αντώνη Ξυλούρη στο Καρέ Ρεθύμνου στις 2-8-2019 (οπίσω και παλαιϊκά) Βίντεο της Αγγέλας Σκουλά Νίκος Ξυλούρης μαντολίνο Αντώνης Ξυλούρης λαούτο Γιώργης Σταυρακάκης λαούτο Ανδρέας Αρβανίτης κιθάρα.
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη
