Τα μουσεία της Νέας Υόρκης θα είναι πλέον υποχρεωμένα να αποκαλύπτουν ποια έργα τέχνης εκλάπησαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου, χάρη στη νέα νομοθεσία που υπέγραψε την περασμένη εβδομάδα η κυβερνήτης Kathy Hochul.
Ο νόμος ψηφίστηκε για να τιμηθεί η μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση από το Τμήμα Οικονομικών Υπηρεσιών της αμερικανικής μεγαλούπολης.
Οι Ναζί είχαν κλέψει και κατασχέσει εκατοντάδες χιλιάδες έργα τέχνης στην περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως από εβραϊκές κοινότητες. Η νέα νομοθεσία, ωστόσο, ορίζει πως τα μουσεία θα πρέπει «να τοποθετούν, σε εμφανές σημείο, μια πινακίδα ή άλλη σήμανση» που να ενημερώνει πως πρόκειται για κλεμμένο έργο.
«Περισσότεροι από 600.000 πίνακες κλάπηκαν από τους Εβραίους κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πλουτίζοντας το ναζιστικό καθεστώς και εξαλείφοντας, παράλληλα, τον εβραϊκό πολιτισμό» είπε ο Jack Kliger, διευθύνων σύμβουλος του Μουσείου Εβραϊκής Κληρονομιάς στη Νέα Υόρκη, σε δήλωσή του στο CNN.
«Για χρόνια, πολλοί εξ αυτών των πινάκων εκτίθεται σε ιδρύματα, αλλά χωρίς να υπάρχει γνώση της προέλευσής τους» ενημέρωσε. «Αυτός ο νόμος το διορθώνει αυτό και επιτρέπει στα ιδρύματα της Νέας Υόρκης να τιμήσουν εκείνους οι ζωές των οποίων χάθηκαν και τα προσωπικά αντικείμενα εκλάπησαν με σκοπό το κέρδος».
Η διαμάχη σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των έργων τέχνης που εκπλάκησαν από τους ναζί παραμένει έντονη.
Νωρίτερα φέτος, εκδικάστηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο υπόθεση για πίνακα Γάλλου ιμπρεσιονιστή που είχε κατασχεθεί από οικογένεια Εβραίων το 1939 πριν περάσει στα χέρια ισπανικού μουσείου. Το 2019, το FBI είχε κατασχέσει από μουσείο της Νέας Υόρκης έναν άλλον πίνακα, ο οποίος είχε κλαπεί το 1933.
Πολλά μουσεία έχουν κάνει ήδη κινήσει διαδικασίες για να εξετάσουν τη σκοτεινή εκείνη περίοδο της Ιστορίας. Το 2000, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στις ΗΠΑ ξεκίνησε το Πρόγραμμα Έρευνας Προελεύσεως για τον εντοπισμό κλεμμένων έργων τέχνης. Το μουσείο φιλοξενεί περίπου 800 πίνακες που «βρίσκονταν ή θα μπορούσαν να βρίσκονται στην ηπειρωτική Ευρώπη κατά τη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου», σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Ωστόσο, ανέφερε ότι οι περισσότεροι είτε αποκτήθηκαν απευθείας από τους καλλιτέχνες είτε είχαν φτάσει στο μουσείο από άλλες διόδους, που δεν είχαν σχέση με τους Ναζί.
Και το Μουσείο Εβραϊκής Κληρονομιάς της Νέας Υόρκης διοργάνωσε τελετές επιστροφής κλεμμένων, από τους Ναζί, έργων τέχνης στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους.
Πλην της σήμανσης των έργων, το νομοσχέδιο προβλέπει και τρόπους για τη βελτίωση της εκπαίδευσης στα σχολεία της πόλης όσον αφορά στο Ολοκαύτωμα.
