Τις πρώτες μέρες της πανδημίας του κορωνοϊού, οι γιατροί στην Ουχάν της Κίνας παρατήρησαν κάτι εκπληκτικό. Πολλοί από τους ηλικιωμένους ασθενείς που επέζησαν από τον ιό ήταν φτωχοί.
Μια ανασκόπηση των ιατρικών αρχείων των επιζώντων αποκάλυψε ότι ένας σημαντικός αριθμός έπασχε από χρόνια καούρα και έπαιρναν ένα φθηνό φάρμακο που ονομάζεται φαμοτιδίνη, όπως αναφέρει το news.virginia.edu. Μάλιστα οι πιο πλούσιοι ασθενείς έτειναν να παίρνουν το πιο ακριβό φάρμακο ομεπραζόλη.
Με αφορμή αυτό το γεγονός ξεκίνησαν πολλές ιατρικές μελέτες, δήλωσε ο καθηγητής βιοϊατρικής μηχανικής Phil Bourne, ιδρυτής κοσμήτορας της Σχολής Επιστήμης των Δεδομένων του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια.
Ο Bourne και ο ανώτερος επιστήμονας της UVA Cameron Mura συνεργάστηκαν με μια διεθνή ομάδα ερευνητών για να αναλύσουν πληροφορίες από μια βάση δεδομένων που περιέχει τα ιατρικά αρχεία εκατομμυρίων ασθενών με COVID-19 που ζουν σε 30 διαφορετικές χώρες. Η ομάδα αποκάλυψε αυτόν τον αριθμό σε περίπου 22.000 άτομα, το μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος για μια μελέτη για τη φαμοτιδίνη και τον κορονοϊό μέχρι σήμερα.
Η ανάλυση της ομάδας, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Signal Transduction & Targeted Therapy τον Ιούλιο, έδειξε ότι όταν η φαμοτιδίνη χορηγείται σε υψηλές δόσεις φαίνεται να βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσης για ασθενείς με COVID-19, ειδικά όταν συνδυάζεται με ασπιρίνη. Φαίνεται επίσης ότι εμποδίζει τη σοβαρότητα της εξέλιξης της νόσου, καθιστώντας τους ασθενείς λιγότερο πιθανό να φτάσουν στο σημείο όπου χρειάζονται διασωλήνωση ή αναπνευστήρα.
Η επόμενη πρόκληση ήταν να κατανοήσουν το γιατί. Ένα από τα πιο επικίνδυνα φαινόμενα που μπορεί να προκαλέσει ο COVID-19 στο σώμα μας είναι κάτι που ονομάζεται καταιγίδα κυτοκινών. Όταν κάποιος αρρωστήσει, το ανοσοποιητικό του σύστημα απελευθερώνει φλεγμονώδεις πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες και λένε στα κύτταρα του ανοσοποιητικού πώς να καταπολεμήσουν τη μόλυνση. Αλλά σε πιο σοβαρές ασθένειες, η παραγωγή κυτοκινών μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο και να αρχίζει να επιτίθεται σε υγιή κύτταρα.
Η θεωρία της ομάδας είναι ότι η φαμοτιδίνη καταστέλλει αυτήν την αντίδραση. Αν και αναπτύχθηκε με συγκεκριμένο σκοπό – μπλοκάροντας τους υποδοχείς ισταμίνης που βοηθούν στην παραγωγή οξέος στο στομάχι σας – η φαμοτιδίνη, όπως και όλα τα άλλα φάρμακα, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.
«Μπορεί να είναι μια περίπτωση που η φαμοτιδίνη έχει ευεργετική επίδραση εκτός στόχου», δήλωσε ο Mura.
Αλλά τα ευρήματα της ομάδας είναι κάθε άλλο παρά οριστικά. Άλλες μελέτες έδειξαν διαφορετικά αποτελέσματα για το τι μπορεί να κάνει η φαμοτιδίνη για ασθενείς με COVID-19. Μερικοί έχουν διαπιστώσει ότι έχει ουδέτερη επίδραση και κάποιος έχει ακόμη προτείνει ότι μπορεί να είναι επιβλαβής. Ο Mura, ο Bourne και οι συνάδελφοί τους δημοσίευσαν πρόσφατα μια ανασκόπηση της υπάρχουσας έρευνας για το θέμα, μαζί με προτάσεις για ένα πλαίσιο που θα μπορούσε να συμβιβάσει τις αντιφατικές αναφορές.
Ωστόσο, με τη μοναδική εστίασή της στο συνδυασμό φαμοτιδίνης με ασπιρίνη και το εντυπωσιακά μεγάλο μέγεθος δείγματος, η μελέτη της ομάδας έριξε περαιτέρω φως σε μια φθηνή και ασφαλή πιθανή θεραπεία που θα ήταν εύκολο να συνταγογραφήσουν οι γιατροί. Εν μέσω μιας διεθνούς κρίσης υγείας, η μελέτη έθεσε επίσης σημαντική βάση για περαιτέρω έρευνα.
