Τούτων όλων δοθέντων αδιστάκτως βέβαιον είναι ότι κυκλοφορεί χρήμα ως εάν υπάρχει μηδενική οικονομική παραγωγή, ενώ ουδείς στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη μπορεί να εισηγηθεί , ακριβώς λόγω των ακραίων καταστάσεων που δημιουργούνται, εάν θα πρέπει οι δημόσιες δαπάνες και οι κρατικοί προϋπολογισμοί να καταρτιστούν και πάλι από μηδενική βάση!
Επανέρχεται ο John Maynard Keynes
Στις 28 Μαΐου 1934, ο Βρετανός οικονομολόγος John Maynard Keynes συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Franklin Roosevelt στον Λευκό Οίκο. Η συνάντηση αυτή δεν ήταν «μοιραία» μόνο για την τότε συγκυρία, αλλά ήταν «μοιραία» και για την επακολουθήσασα οργάνωση της μεταπολεμικής παγκόσμιας οικονομικής ρευστότητας , για την καθιέρωση της διεθνούς νομισματικής τάξης, καθώς και για την ίδρυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Υπ´όψιν δε ότι με την καθιέρωση του New Deal και σε εφαρμογή των οδηγιών του Keynes ,απετράπη η κατάρρευση και ανέκαμψε η οικονομία των ΗΠΑ από μια βαθιά ύφεση.
Το φάρμακο δε που δόθηκε, με βάση την συνταγή του Keynes, αφορούσε το παρεμβατικό κράτος και την αύξηση των δημοσίων δαπανών.
Το New Deal έθεσε τα πρότυπα για μια μεγάλη κυβερνητική παρέμβαση. Έκτοτε η παγκοσμιοποίηση, η κατάρρευση των συνόρων και η ελεύθερη διακίνηση ανά την υφήλιο υπηρεσιών ,η μόχλευση , τα παράγωγα, και η εισαγωγή του «άυλου» χρήματος, έδωσαν νέα χαρακτηριστικά στην οικονομία.
Η πανδημία όμως του κορωνοϊού του 2020 επαναφέρει στο προσκήνιο το παρεμβατικό κράτος! Η συνάντηση – τηλεδιάσκεψη κορυφής των ηγετών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 23η Απριλίου, θα δώσει πολλά «σημεία» πως τα που πηγαίνουν τα πράγματα. Από την ημερομηνία αυτή και μετά, πολλές συζητήσεις, προβληματισμοί και υποδείξεις θα λάβουν χώρα. Τα πράγματα δηλαδή, από την 23η Απριλίου και μετά , ασφαλώς θα είναι υπό «παρακολούθηση» στο εάν και κατά πόσον οι πρόσφατες προσπάθειες του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel,θα έχουν αποτέλεσμα για αυτό που ήδη έχουν αναγγελθεί: «ως προς την αναγκαία επανεκκίνηση της οικονομίας» ,για την οποία «προβλέπεται η δρομολόγηση ενός ταμείου ανάκαμψης, με χρηματοδότησή από «καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία».
Κυρίως όμως αναμένεται: «η αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, μέσα από την αναδιάταξη του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίο».
Αναπόφευκτο πάντως είναι, να αυξηθούν οι δημόσιες δαπάνες, και αυτό όχι μόνο για τη δημόσια υγεία και την ανεργία. Μάλλον θα καταστεί σαφές ότι το «παρεμβατικό κράτος» οφείλει και πρέπει να είναι παρόν, χάριν της κοινωνίας και χάρις στην κοινωνία!
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
