Της Μαρίας Λιονάκη
Πάει καιρός που μπήκαμε στο Λαβύρινθο του ιού κι έχει αποδειχτεί πως δεν έχουμε την ικανότητα του Θησέα. Επίσης δεν έχουμε την Αριάδνη να μας ερωτευτεί και να μας χαρίσει το μίτο. Πάει καιρός επίσης που φεύγοντας από την Ωγυγία , συναντήσαμε τον Ποσειδώνα κι αυτός συντάραξε τον πόντο, ξεσήκωσε όλες μαζί τις θύελλες και τους ανέμους κι έγινε η μέρα νύχτα. Πάει καιρός ακόμη που έχει γίνει η μέρα της ζωής μας νύχτα. Που ταξιδεύουμε σε μια προσωπική σχεδία με κατεστραμμένο κατάρτι, πανί κι αντένα. Χωρίς να έχουμε στην Οδύσσεια της ζωής μας μια Αθηνά, ούτε μια Λευκοθέη να μας δώσει το μαντήλι της. Εξάλλου κοντεύει να εισακουστεί η προσευχή του Πολύφημου προς τον πατέρα του Ποσειδώνα κι αν φτάσουμε στην Ιθάκη θα είναι χωρίς συντρόφους. Με ανάγκη να κάνουμε το τελετουργικό της εξημέρωσης με άλλους ανθρώπους από την αρχή , όπως στο παραμύθι με την αλεπού και τον μικρό πρίγκιπα του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Μακάρι να ήταν όλα αυτά παραμύθι…
Όμως δεν είναι. Κι εμείς έχουμε κάνει πολλές θυσίες όλο αυτό το διάστημα. Ναι είναι δύσκολο. Για όλους μας, μα για τους ηλικιωμένους μας πιο πολύ! Καθώς λόγω ηλικίας είναι σε όλα εύθραυστοι , μα και δύσκολοι στην προσαρμογή. Σε αυτή την πανδημία αυτοί κινδυνεύουν περισσότερο. Επιπροσθέτως έχουν περάσει ένα ατελείωτο διάστημα μέσα στην απόλυτη μοναξιά. Έχουν στερηθεί παιδιά κι εγγόνια στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές, στις ατέλειωτες ημέρες τους κι ακόμα πιο ατέλειωτες νύχτες τους από πέρυσι. Στην ατέλειωτη νύχτα των γηρατειών που ζούνε. Όπου αδυνατούν συχνά να φροντίσουν τον εαυτό τους, το φαγητό τους, τα ρούχα τους, την προσωπική τους υγιεινή, να αγοράσουν τα φάρμακά τους, να μετακινηθούν. Κάποιοι από αυτούς έχουν σίγουρα τις προσωπικές τους νοσοκόμες, κάποιοι άλλοι όμως όχι. Για διάφορους λόγους, άλλοτε οικονομικούς κι άλλοτε επειδή αυτοί οι ίδιοι το αρνούνται. Επειδή θέλουν τα παιδιά τους να παίζουν το ρόλο αυτό. Επειδή έτσι ήταν η ρουτίνα τους ανέκαθεν και δεν είναι διατεθειμένοι να την αλλάξουν. Οι ηλικιωμένοι εξάλλου έχουν την ισχυρογνωμοσύνη των μικρών παιδιών. Κι υπάρχει σίγουρα το μήνυμα για παροχή βοήθειας σε άτομα που τη χρειάζονται, αλλά υπάρχει εντός νομού.
Είμαι βέβαιη πως δε θα εξέπληττα τους ιθύνοντες, τους ειδικούς που εισηγούνται τα μέτρα, αν διατύπωνα την άποψη ότι πολλοί από μας έχουν ηλικιωμένους γονείς που χρειάζονται τη βοήθεια τους σε άλλους νομούς. Γονείς που έχουν κάνει μεγάλο διάστημα υπομονή, στωική υπομονή, αλλά δεν αντέχουν άλλο. Που έχουν εννοείται κάποιο άλλο συγγενή, γείτονα κοντά τους, αλλά που αδυνατούν να καταλάβουν και να αποδεχτούν, γιατί τόσο μεγάλο διάστημα δεν πάμε να τους δούμε. Που ίσως ακόμη χειρότερα δεν έχουν κάποιο τέτοιο πρόσωπο κοντά τους, αλλά είναι αφημένοι στην τύχη τους. Που έχουν εμβολιαστεί, άρα θα μπορούσαν ακίνδυνα να δεχτούν τη βοήθεια, μα και την παρέα των παιδιών τους, των εγγονιών τους. Πάντα με μάσκες. Που δεν έχουν βοήθεια και δεν έχουν εμβολιαστεί.
Έχει περάσει λίγος καιρός που σε κάποια δημοσιογραφική εκπομπή είχα ακούσει παρέμβαση τηλεφωνική μιας κόρης από το εξωτερικό που απευθύνονταν στη μητέρα της που ζει στην Ελλάδα και κάνει χημειοθεραπείες. Με φωνή σπασμένη η κόρη, της έλεγε να είναι δυνατή, ότι θα τα καταφέρει κι ότι η ίδια θέλει, μα δεν μπορεί, να βρεθεί κοντά της. Με συγκίνησε πολύ και δεν ήξερα ποια να συμπονέσω πιο πολύ, τη μάνα ή την κόρη. Στην ίδια επίσης εκπομπή διατυπώνονταν ερωτήματα όπως: «Έχω ένα πατέρα στο τάδε νησί που κάνει αιμοκάθαρση, μπορώ να πάω να τον δω;» Ο δημοσιογράφος ήταν σε δύσκολη θέση, μα απαντούσε αρνητικά. Μήπως ήρθε ο καιρός να τελειώσει όλο αυτό;
Πάει καιρός που η μαμά, η κυρα Ξανθίππη στα Χανιά στις τηλεφωνικές μας συνομιλίες ρωτάει κάθε μέρα, πότε θα πάω να τη δω. Κι όλο της εξηγώ τα ίδια και τα ίδια, για μάσκες, απαγόρευση να πάω να τη δω, αστυνομικούς και πρόστιμα, για τη φοβερή γρίπη, για το μάθημα που κάνω από μια συσκευή σαν την τηλεόραση κι όλο δεν καταλαβαίνει. Κι εγώ, άλλοτε απορώ που δεν καταλαβαίνει κι άλλοτε τη συσχετίζω με τη γυναίκα του Σωκράτη που σύμφωνα με το Ξενοφώντα είχε τη φήμη μιας πολύ δύστροπης γυναίκας , που του αξίωνε τρομερά και φοβερά. Πάει καιρός που οι ηλικιωμένοι μας εκτός νομού στερούνται τη στήριξη και τη βοήθεια μας. Άνθρωποι στο τελευταίο κεφάλαιο της ζωής τους, άνθρωποι με παραξενιές που όμως στωικά τις αντιμετωπίζουμε εμείς τα παιδιά τους γιατί είναι οι δικοί μας άνθρωποι. Άνθρωποι που αγαπάμε, που κανείς δε θα μας αγαπήσει όσο αυτούς. Που αγωνιούμε καθημερινά για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν, ιδίως επειδή δε μας έχουν καθόλου κοντά τους να τους συμβουλεύουμε, να τους τονώνουμε την ψυχολογία, να τους φροντίζουμε. Και που δεν έχουν πολλά χρονικά περιθώρια ζωής, για να αναπληρώσουν όσα δεν ζούνε τώρα, όπως όλοι εμείς. Μήπως λοιπόν είναι η ώρα να επανεξεταστεί η μετακίνηση εκτός νομού;
(Πίνακες Νικολάου Γύζη και Γεωργίου Ιακωβίδη)