Του Σωκράτη Βαρδάκη*
Ο απολογισμός είναι αναγκαίος για την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τα μέλη, τους φίλους και τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα αποτελεί τη βάση σχεδιασμού ανασυγκρότησης σε πιο στέρεες βάσεις, κοινωνικές συμμαχίες για μια νέα νίκη του λαού μας και της Αριστεράς.
Κάνοντας τον απολογισμό μας δεν διστάσαμε να αναγνωρίσουμε με παρρησία και τόλμη κενά, ολιγωρίες και σφάλματα, χωρίς καθόλου να υποτιμούμε τα όσα ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνησή του έπραξαν και κατόρθωσαν να πετύχουν και μάλιστα σε συνθήκες ιδιαίτερα δύσκολες. Καμία κυβέρνηση στη μεταπολιτευτική τουλάχιστον ιστορία της χώρας δεν έχει προβεί σε παρόμοιο απολογισμό, ακριβώς γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει να κρύψει τίποτα.
Ο απολογισμός αποτελεί τη συλλογική αποτίμηση της εμπειρίας και ταυτόχρονα μας παρέχει το πλαίσιο για την παραπέρα μελέτη της ίδιας εμπειρίας, όπως και για απολογιστικές αποτιμήσεις της δράσης και του έργου μας σε επιμέρους τομείς, πεδία και θέματα.
Μέσα από μια πλατιά δημοκρατική διαδικασία όλοι μας προετοιμαζόμαστε για τη δεύτερη φορά Αριστερά και μάλιστα εκτός ασφυκτικού πλαισίου μνημονίων. Κάτι που σημαίνει ότι η ευημερία των πολιτών, η άμβλυνση των οικονομικών διαφορών, η κοινωνική δικαιοσύνη, η προστασία της εργασίας, η αλληλεγγύη, είναι και πάλι κοντά στην επίτευξή τους.
Με απόλυτη συνείδηση της ευθύνης που φέρουμε, κάναμε μια γενναία αυτοκριτική της πορείας μας, μιλήσαμε και αποτιμήσαμε λάθη και παραλήψεις της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θέσαμε και τους στόχους μιας ελπιδοφόρας προοδευτικής ριζοσπαστικής αριστερής κυβερνητικής πρότασης, με ευρείες κοινωνικές συναινέσεις, με ιδεολογική μεροληψία υπέρ των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας, με συγκλίσεις με προοδευτικές δυνάμεις σε ιδεολογική και προγραμματική βάση, με διεθνείς συμμαχίες.
Από το 2012 γνωρίζαμε ότι θα κληθούμε να κυβερνήσουμε. Υπήρχε στέρεο έδαφος με όρους συνέχειας με την ιστορία του ελληνικού λαϊκού κινήματος και της ιστορίας της Αριστεράς στη χώρα μας. Η δυναμική του από τα κάτω κοινωνικού μετώπου εκφράστηκε δυναμικά, τόσο με θετικές όσο και με ψήφους διαμαρτυρίας και απογοήτευσης για το «παλιό». Η κυβερνητική προοπτική εκφράστηκε και στις ευρωεκλογές του 2014, μια κυβερνητική προοπτική με ευρωπαϊκό προσανατολισμό και με τη δύναμη να μεταφέρει αυτούσια τα αιτήματα του κοινωνικού κινήματος.
Η αριστερά στην εξουσία, ήρθε τρία χρόνια αργότερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ που είχε πλέον συγκροτηθεί σε ενιαίο κόμμα στο Ιδρυτικό συνέδριο τον Ιούλιο του 2013, και με στόχο να σταματήσει την παρούσα εξαθλίωση, καλούνταν να το πράξει και ως κυβέρνηση. Απέναντί του είχε ήδη συγκροτηθεί ένα ισχυρό αντι –ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, εκφραστές μιας πολιτικής η οποία μας είχε οδηγήσει σε δύο μνημόνια και ατύπως σε χρεωκοπία. Οι εκλογές κρίθηκαν στη βάση του διλήμματος μνημόνιο/αντιμνημόνιο, και βάσει αυτού η συνεργασία με τους ΑΝΕΛ ήταν μονόδρομος.
Ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ όμως έμελε να συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας του. Η ιστορική τομή που άλλαξε το πολιτικό γίγνεσθαι είναι μια κορυφαία στιγμή δημοκρατίας, το δημοψήφισμα. Το οποίο ερμηνεύτηκε κατά το δοκούν από ένα ισχυρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Το δημοψήφισμα σήμανε την απαρχή του πολιτικού μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ξεκάθαρα πλέον φιλοευρωπαϊκό κόμμα με σαφή προσανατολισμό προς τη δύση, και με όπλα στα χέρια του να διαπραγματευτεί ένα οικονομικό πρόγραμμα εντός ευρωζώνης.
Σε ένα δυσμενές διεθνές περιβάλλον, σε μία εποχή κρίσης στην Ευρώπη όπου η «κανονικότητά» της ήταν η εκτίναξη των ανισοτήτων, ο χαμηλός κοινοτικός προϋπολογισμός, το δημόσιο χρέος, ο εθνικισμός, η απουσία ενιαίας εξωτερικής πολιτικής, το δημοκρατικό έλλειμμα.
Όπλο της κυβέρνησης το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, το οποίο έφερε ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή, σαφή ορίζοντα οριστικού τερματισμού των μνημονίων τον Αύγουστο του 2018, αλλά και ενσωμάτωση των προγραμματικών θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ, με πρόβλεψη υπέρ των δημοσίων επενδύσεων, της ενίσχυσης του κόσμου της εργασίας, την επαναφορά συλλογικών διαπραγματεύσεων, την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, την κατάρτιση εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής, το παράλληλο πρόγραμμα, με το χτίσιμο ενός κράτους πρόνοιας για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την αποφυγή ιδιωτικοποίησης ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, εταιριών ύδρευσης.
Παρόλα αυτά, μετά τη διάσπαση στο ΣΥΡΙΖΑ, την απομάκρυνση στελεχών μετά το δημοψήφισμα και τις δεύτερες εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015, το κόμμα είχε ήδη τραυματιστεί βαθειά. Η κοινωνία αλλά και το κόμμα πολλές φορές έδρασαν δια της αναθέσεως, αφήνοντας τα πάντα στην κυβέρνηση να τα διαχειριστεί. Με τη διαλεκτική σχέση που ατόνισε, ατόνισε και η διείσδυσή μας στη κοινωνία, η οποία γινόταν από το κόμμα. Όλοι βρέθηκαν σε μία παθητική αναμονή. Και το κόμμα. Υποτιμήσαμε τον αντίπαλο και είχαμε αδυναμία ανάδειξης στελεχών με ευρεία απήχηση στις τοπικές κοινωνίες και στα δημοτικά και περιφερειακά δρώμενα. Επιπροσθέτως, είχαμε να αντιμετωπίσουμε και μια πολιτική κατά το διάστημα έως τον Αύγουστο του 2018, στη διάρκεια του οποίου εφαρμόσαμε τη συμφωνία….. Τι κι αν είχαμε ήδη κάνει πολλά για την κοινωνία πριν μετά την έξοδό μας από την τα μνημόνια!!! Δεν τα είχαμε επικοινωνήσει σωστά.
Σε αυτή την παθητική στάση το αφήγημα της ΝΔ φαινόταν πιο στοχευμένο και με προοπτική στα αφτιά των ψηφοφόρων. Ειδικά το αφήγημα για τη «μεσαία τάξη», ο λόγος περί τάξης και ασφάλειας, η ρητορική για το προσφυγικό και τις Πρέσπες, χρησιμοποιήθηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να υφαρπάξουν την ψήφο του Ελληνικού λαού. Υφαρπαγή ναι, καθώς το αφήγημα κατέρρευσε σε χρόνο ρεκόρ μπροστά στα μάτια όλων μας. Επτά μήνες διακυβέρνησης ήταν ικανοί για να οδηγήσουν τη ν κυβέρνηση της ΝΔ να αναδιπλωθεί και να αυτοαναιρεθεί, αλλά και να αποδείξει τη δική της ιδεολογική μεροληψία υπέρ των πολύ ισχυρών.
Στην παρούσα στιγμή, ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται εξωστρεφής. Αξιολογεί μέσα από τη πορεία της τι πρέπει να αναθεωρήσει, να εγκαταλείψει, πώς πρέπει να κατευθυνθεί.
Ανοίγεται στην κοινωνία, καλεί κοντά του όλους τους προοδευτικούς πολίτες, με άμεση συμμετοχή του καθένα, είτε με φυσική παρουσία, είτε μέσω ηλεκτρονικών μέσων. Με στόχο τη διείσδυση σε χώρους εργασίας, στα πανεπιστήμια σε κάθε κοινωνικό χώρο όπου παράγονται ιδέες και προτάσεις με στόχο την κοινωνία της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης. Στόχος να μη νιώθει κανένας μόνος και απροστάτευτος!
Μαζικό κόμμα λοιπόν, λαϊκό με ενσωμάτωση των προτάσεων που έρχονται από τα κάτω από τα χαμηλά στρώματα της εργασίας. Όμως και νεανικό. Το 37% των νέων ήταν κοντά μας εκλογικά. Τους δίνουμε χώρο δράσης και λόγο, μαθαίνουμε από τους νέους τις ιδέες τους και τις σύγχρονες πρακτικές. Άρα και σύγχρονο.
Δημοκρατικό με άμεση αλληλεπίδραση κυρίως ως προς τις αποφασιστικές αρμοδιότητες περιφερειακής και αποκεντρωμένης οργάνωσης.
Αριστερό, μετά και την εμπειρία της κυβερνώσας αριστεράς, άρα και εξ ορισμού κινηματικό. Και με όραμα τον κοινωνικό μετασχηματισμό.
Πράσινο και προοδευτικό. Με σεβασμό στο περιβάλλον και με ρεαλιστική προοδευτική κυβερνητική αριστερή πρόταση.
Ο Σωκράτης Βαρδάκης είναι Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ν. Ηρακλείου
