Του Αντώνη Παντινάκη
Η θερμοκρασία της θάλασσας αυξάνεται, η Μεσόγειος γίνεται πιο τροπική, ευνοώντας όλο και περισσότερο τη διείσδυση ξενικών ειδών (όπως τους λαγοκέφαλους), το Κρητικό Πέλαγος όμως σαν... να μένει ανεπηρέαστο από τις επιδράσεις της Κλιματικής Αλλαγής, αποτελώντας μία εξαιρετικά καθαρή και παρθένα θάλασσα!
Ο κ. Αριστομένης Καραγεώργης, διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ και αντιπρόεδρος στο ΔΣ του Οργανισμού, έβαλε άριστα στο θαλάσσιο περιβάλλον της Κρήτης, στο περιθώριο της ξενάγησής μας στο Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ του ΕΛΚΕΘΕ, που αγκυροβόλησε το μεσημέρι της Τρίτης, στο λιμάνι του Ηρακλείου, με σκοπό την ετήσια συντήρηση των πλωτών μετρητικών σταθμών του συστήματος “ΠΟΣΕΙΔΩΝ”.
“Το Κρητικό Πέλαγος είναι μία εξαιρετικά καθαρή και παρθένα θάλασσα. Τα ωκεανογραφικά του χαρακτηριστικά είναι άριστα. Κι επειδή αυτό που ενδιαφέρει τους πολίτες είναι το τι συμβαίνει στην παράκτια ζώνη και όχι στα βαθιά νερά, μπορούμε να πούμε ότι τα νερά είναι εξαιρετικής ποιότητας, είναι πάρα πολύ καθαρά. Γενικά, είναι μία περιοχή της Ευρώπης που διακρίνεται από εξαιρετικά διαυγή νερά, ιδανικά για κολύμβηση και για τους παραθεριστές. Οι θάλασσες της Κρήτης είναι εξαιρετικές”, διαβεβαίωσε ο κ. Καραγεώργης.
Ο ίδιος έβγαλε και δεύτερη... είδηση, αποκαλύπτοντας ότι σχεδιάζεται η δημιουργία ενός νέου Ωκεανογραφικού σκάφους που θα βοηθήσει σημαντικά την χώρα μας, μεταξύ άλλων, και στις έρευνες για φυσικό αέριο, περιορίζοντας σε ένα ικανοποιητικό βαθμό το πεδίο δράσης και τα (επικίνδυνα πολλές φορές) “παιχνίδια” των Τούρκων στο Αιγαίο...
Πλησίον της Κρήτης, ο μοναδικός συνδυασμός δυο πλωτήρων, ενός στον κόλπο του Ηρακλείου (HCB) και ενός στο Κρητικό πέλαγος (Ε1-Μ3Α), επιτρέπει την μελέτη της σημαντικής αλληλεπίδρασης της ανοιχτής θάλασσας με την παράκτια ζώνη. Ο σταθμός Ε1- Μ3Α, αγκυροβολημένος σε βάθος 1500 μέτρων, περίπου 25 ναυτικά μίλια βορείως της πόλης του Ηρακλείου, αποτελεί τον πιο ανεπτυγμένο και παλαιότερο παρατηρητήριο του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ.
Χάρη στις καταγραφές 20ετίας (οι παλαιότερες στην Ανατολική Μεσόγειο) που έχει προσφέρει, αλλά και της ελάχιστης ανθρωπογενούς επίδρασης που δέχεται, αποτελεί σημείο αναφοράς στην καταγραφή της κλιματικής αλλαγής, στην μελέτη της επίδρασής της στο θαλάσσιο περιβάλλον και στην μελέτη της διάβρωσης των ακτών (π.χ. καταγραφή κύματος ύψους 9 μέτρων το 2015).
“Η Μεσόγειος είναι μεν μία κλειστή θάλασσα, αλλά έχει χαρακτηριστικά ωκεανού. Ο Ατλαντικός, ο Ειρηνικός και όλοι οι ωκεανοί του κόσμου θα αντιδράσουν στην Κλιματική Αλλαγή με τον δικό τους τρόπο, αλλά με άλλο ρυθμό. Η Μεσόγειος επειδή είναι πιο μικρή θάλασσα, αντιδρά πιο γρήγορα. Οι παρατηρήσεις μας, επομένως, βοηθούν στην κατανόηση του φαινομένου, όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και σε παγκόσμιο. Οι ενδείξεις που έχουμε είναι ότι τουλάχιστον στα επιφανειακά στρώματα της θάλασσας έχει αυξηθεί η θερμοκρασία. Αυτό που είναι σημαντικό όμως να δούμε είναι αν έχει αυξηθεί η θερμοκρασία στα βαθιά στρώματα, τα οποία ανανεώνονται με αργούς ρυθμούς. Αυτό το νερό για να ανανεωθεί θέλει δεκαετίες. Κάθε αλλαγή στα φυσικά του χαρακτηριστικά πρέπει να εξηγηθεί με τον κατάλληλο τρόπο. Εμείς έχουμε δει μικρή άνοδο της θερμοκρασίας σε αυτό το βάθος που έχουμε μετρήσεις τα τελευταία 20 χρόνια”, είπε ο κ. Καραγεώργης.
Το Ωκεανογραφικό σκάφος “Αιγαίο” έχει ναυπηγηθεί το 1986. “Είναι ένα αξιόμαχο καράβι, το οποίο όμως οδεύει προς το τέλος της ζωής του”, σχολίασε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ και συνέχισε αποκαλύπτοντας ότι “έχει ξεκινήσει μία προσπάθεια από το Υπουργείο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που έχει την πρόθεση να χρηματοδοτήσει ένα πλάνο για τη δημιουργία ενός νέου Ωκεανογραφικό καραβιού, με μοντέρνο σχεδιασμό και καινούργιες δυνατότητες. Είμαστε σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα κι έχουμε καταθέσει ένα αρχικό σχέδιο .Είναι ένα εγχείρημα που έχει ένα αρχικό πλαίσιο χρηματοδότησης της τάξεως των 45 εκατομμυρίων ευρώ και ελπίζουμε να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις και να προχωρήσουμε άμεσα στην ναυπήγηση ενός νέου σκάφους, το οποίο σε τέσσερα χρόνια θα μπορεί να είναι στη διάθεσή μας.
Το καινούργιο το καράβι έτσι όπως το σχεδιάζουμε θα έχει χαρακτηριστικά νέας τεχνολογίας, και στο οικολογικό αλλά και στο επιστημονικό του κομμάτι. Θα είναι μεγαλύτερο σκάφος, της τάξεως των 70-71 μέτρων, αρκετά πιο φαρδύ, άρα θα μπορεί να φιλοξενεί πολύ περισσότερα εργαστήρια.
Θα έχει πολύ περισσότερους χώρους για να φιλοξενεί μετακινούμενο εξοπλισμό”.
Το νέο Ωκεανογραφικό θα δώσει τη δυνατότητα στη χώρα μας να μπει δυνατά στο κομμάτι του φυσικού αερίου, ενισχύοντας τη γεωστρατηγική της θέση στο Αιγαίο, έναντι των Τούρκων, που ούτως ή άλλως διακρίνονται για την επιθετική και απρόβλεπτη συμπεριφορά τους.
“Τα καινούργια καράβια μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε μελέτες και έρευνες για αγωγούς φυσικού αερίου ή διαύλους καλωδίων. Γιατί δυστυχώς τώρα είμαστε περιορισμένοι και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε τέτοιες ενέργειες. Άρα, έχει ένα αναπτυξιακό και εθνικό κομμάτι, γιατί οι γείτονες Τούρκοι κάνουν ένα παιχνίδι πολιτικής με τα σκάφη και τα ωκεανογραφικά τους και θα πρέπει και η Ελλάδα να τοποθετηθεί αντίστοιχα στο πολιτικό γίγνεσθαι που έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια”, κατέληξε ο κ. Καραγεώργης.
