Αποφασισμένη να φτάσει στα άκρα παίζοντας διπλό επικίνδυνο παιχνίδι με την ανοχή του ΝΑΤΟ είναι η Τουρκία. Την ώρα που ακολουθεί πολιτική κατευνασμού στην έδρα της Συμμαχίας, αποδεχόμενη κατά τα λεγόμενα του Γενικού Γραμματέα Στόλτενμπεργκ τη θέσπιση μηχανισμού αποκλιμάκωσης της έντασης, στη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου πραγματοποιεί έρευνες στον πυθμένα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, στοχοποιώντας το Καστελλόριζο και στέλνοντας το Oruc Reis και τα πολεμικά της σκάφη μία ανάσα από το νησί.
Η Αγκυρα καθιστά σαφές με κάθε τρόπο ότι δεν θα διστάσει να ανάψει το φιτίλι της ανάφλεξης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, διακηρύσσοντας τους στρατηγικούς της στόχους στη συγκεκριμένη περιοχή, βαφτίζοντας την ελληνική υφαλοκρηπίδα τουρκική και διαλύοντας κάθε υποψία για τον ρόλο που διαδραμματίζει τόσες μέρες το Oruc Reis. Οπως ανέφεραν ανώτατα κυβερνητικά στελέχη της Τουρκίας, το ερευνητικό σκάφος πραγματοποιεί έρευνες, και θα συνεχίσει να τις εκτελεί για ακόμη δύο μήνες, διευρύνοντας την περιοχή στην οποία κινείται, φθάνοντας ακόμη και μία ανάσα από τη νότια Κρήτη.
Την ίδια όμως ώρα, στην Συμμαχία, οι πολυήμερες παραβιάσεις της ελληνικής υφαλοκρηπίδας από την Αγκυρα και οι πολεμικές διακηρύξεις τής κυβέρνησής της, δεν αποτελούν λόγο για την ανάληψη πρωτοβουλίας ώστε να συνετιστεί η Τουρκία και να αποτραβήξει τον στόλο της. Αντιθέτως, την ώρα που η Αγκυρα επιχειρεί να οικειοποιηθεί τον θαλάσσιο χώρο μέχρι τα 6 νμ. από το Καστελλόριζο, το ΝΑΤΟ διά στόματος Στόλτενμπεργκ, δείχνει να μην συμμερίζεται τις ανησυχίες της Αθήνας, ούτε να κόπτεται για την παραβίαση της κυριαρχίας της Ελλάδας σε συγκεκριμένα θαλάσσια ύδατα. Αντιθέτως, προωθεί τη λύση του διαλόγου υπό την σκέπη του Βερολίνου.
«Η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να επιλυθεί στη βάση του διεθνούς δικαίου και με αλληλεγγύη μεταξύ των συμμάχων» δήλωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, μετά τη σύνοδο των υπουργών Άμυνας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, προσθέτοντας ότι «αυτό το θέμα το συζητήσαμε με τους υπουργούς σήμερα και δώσαμε μεγάλη στήριξη στον μηχανισμό αποκλιμάκωσης, στον διάλογο, στη μείωση της έντασης και στη διερεύνηση τρόπων για την ενίσχυση αυτού του μηχανισμού».
Ο Στόλτενμπεργκ ζήτησε να μην λαμβάνονται θέσεις υπέρ της κλιμάκωσης της έντασης αλλά να στηρίξουμε έναν μηχανισμό αποκλιμάκωσης για την αποφυγή επεισοδίων και ατυχημάτων. Η αποφυγή μάλιστα τέτοιων επεισοδίων και ατυχημάτων είπε ότι δεν πρέπει να ανατίθεται στους διοικητές των πλοίων ή τους πιλότους των καταδιωκτικών.
«Εμείς οι πολιτικοί», τόνισε, «πρέπει να κάνουμε το καλύτερο δυνατόν για να επιλύσουμε τη διαφορά στο επίπεδό μας. Ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης δεν θα είναι η μόνη λύση αλλά θα ανοίξει τον δρόμο για συνομιλίες πιο προωθημένες. Και πιστεύω ότι αυτό θα επιτρέψει να αρχίσουν τις διερευνητικές επαφές υπό την αιγίδα της Γερμανίας το συντομότερο δυνατόν».
Συγχαρητήρια σε Ελλάδα και… Τουρκία
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, συνεχάρη την Ελλάδα και την Τουρκία για την ευελιξία που έδειξαν προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή αυτόν τον μηχανισμό. Επιβεβαιώνουν, είπε, την στήριξή τους στις διαδικασίες που διασφαλίζουν μια υπεύθυνη συμπεριφορά στη θάλασσα και στον αέρα.
Αναφέρθηκε επίσης στην εγκαθίδρυση ανοιχτής τηλεφωνικής επικοινωνίας με τη συνδρομή των δικτύων του ΝΑΤΟ και πρόσθεσε πως επιδίωξή μας είναι «να δούμε πώς μπορούμε να διευρύνουμε αυτόν τον μηχανισμό. Είναι θέματα που θέσαμε σε πολιτικό επίπεδο στις επισκέψεις μου στην Άγκυρα και στην Αθήνα και συζήτησα γι’ αυτά με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και τον πρόεδρο Ερντογάν».
Αναφερόμενος και πάλι στον μηχανισμό αποκλιμάκωσης της έντασης είπε ότι τέθηκε σε εφαρμογή σε επίπεδο τεχνικο-στρατιωτικό και επανέλαβε ότι πρέπει να κατανοήσουμε ότι την ευθύνη για την αποφυγή των επεισοδίων και ατυχημάτων στη θάλασσα δεν μπορεί να την επωμισθούν οι διοικητές των πλοίων, οι στρατιωτικοί και οι πιλότοι των καταδιωκτικών που δραστηριοποιούνται στη Αν. Μεσόγειο. Γι αυτό, τόνισε, τους καλώ όλους να συμβάλουν για να ληφθούν πολιτικές αποφάσεις για να αποφευχθούν τέτοιου είδους επεισόδια και ατυχήματα.
Μάλιστα έκανε σαφές ότι η έδρα του ΝΑΤΟ είναι ένα φόρουμ που μπορεί να γίνει πρόοδος, δεδομένου ότι η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν καθημερινές συναντήσεις εδώ και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα προκειμένου να αποφύγουν όλες τις παρεξηγήσεις.
Η Τουρκία αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία
Το στίγμα των προθέσεων της Τουρκίας και το χρονοδιάγραμμα των ακραίων προκλήσεων στις οποίες θα εμμείνει, με πολιορκητικό κριό το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis και τα συνοδευτικά του πολεμικά πλοία, έδωσαν δύο ανώτατοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ερντογάν, ο υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ αρχικά, και ο αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι.Ο Φατίχ Ντονμέζ διεμήνυσε προς Ελλάδα και Ευρώπη ότι η Τουρκία δεν σκοπεύει να τερματίσει την αποστολή τού Oruc Reis και να το απομακρύνει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Αντιθέτως όπως τόνισε, το συγκεκριμένο σκάφος ήρθε για να μείνει. Προχώρησε μάλιστα στην αναγγελία ότι για τους επόμενους δύο μήνες, το σκάφος θα συνεχίσει να πραγματοποιεί τις έρευνες τις οποίες ήδη διενεργεί αναζητώντας, νοτίως του Καστελλορίζου, είτε πετρέλαιο είτε φυσικό αέριο.
Χωρίς περιστροφές και με ωμή γλώσσα, ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, διέλυσε κάθε σκιά για το τι ακριβώς κάνει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας το Oruc Reis, λέγοντας πως ιχνοσκοπεί τον υποθαλάσσιο χώρο σπιθαμή προς σπιθαμή. «Ειδικά το Oruc Reis, που είναι στην επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα, συνεχίζει τις έρευνές του και πάλι εντός της δικής μας υφαλοκρηπίδας νοτίως του Κας της Αττάλειας. Εκεί υπάρχουν εργασίες δύο μηνών ακόμη. Δηλαδή είμαστε στο μέσο του προγράμματός μας εκεί», δήλωσε, εξηγώντας παράλληλα ότι αυτή τη στιγμή διεξάγονται δισδιάστατες έρευνες, έπειτα θα περάσουν σε τρισδιάστατες και στη συνέχεια έρχεται η δεύτερη φάση, της μελέτης των δεδομένων που συλλέχθηκαν, και της γεώτρησης, αν διαπιστωθεί κάποια δυναμική».
Προσέθεσε στο ίδιο πνεύμα ότι «έχουμε δηλώσει πολλές φορές και κυρίως ο πρόεδρός μας ότι είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις ενέργειές μας στην ανατολική Μεσόγειο με σκοπό την προάσπιση των εθνικών μας δικαιωμάτων και συμφερόντων στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου». Εκανε δε νύξη στην πρόταση Ερντογάν για πολυμερή διάσκεψη για τη Μεσόγειο, παρά την αρνητική –όπως είπε- στάση κάποιων χωρών.
Παραλήρημα Οκτάι που βλέπει τουρκική υφαλοκρηπίδα στην Κρήτη
Με την ίδια ωμή και προκλητική γλώσσα, ο τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι δεν αρκέστηκε μόνο να διαψεύσει οποιαδήποτε ελπίδα για οριστική αποχώρηση του Oruc Reis από την ελληνική υφαλοκρηπίδα αλλά υπερθεμάτισε προαναγγέλλοντας νέο κύκλο ερευνών νοτίως της Κρήτης. Εκφράζοντας την πάγια θέση της τουρκικής επιθετικής πολιτικής, διατυμπάνισε πως ο χώρος στον οποίο κινείται το ερευνητικό σκάφος, αποτελεί τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Ο Οκτάϊ στη συνέντευξη του στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN Turk ανέφερε πως «εμείς στην υφαλοκρηπίδα μας και σε οποιοδήποτε σημείο μπορούμε να κάνουμε έρευνες και δεν χρειαζόμαστε την άδεια ή την έγκριση κανενός. Όπως ξέρετε κάποια στιγμή αποσύραμε τα πλοία μας στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Ελλάδα. Όμως τώρα συνεχίζουμε και θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας. Σε αυτή την περιοχή περιλαμβάνεται και η περιοχή που προκύπτει μετά τη συμφωνία ΑΟΖ με τη Λιβύη, αλλά και οι περιοχές που βρίσκονται νότια της Κρήτης. Θα συνεχίσουμε».
