Ο χειμώνας... κράτησε πολύ εφέτος στις τουριστικές περιοχές του Δήμου Χερσονήσου. Πρωτομαγιά, και οι δρόμοι στα δημοφιλή θέρετρα ήταν άδειοι. Ψυχή δεν κυκλοφορούσε, παρά μόνο όσοι έκαναν χρήση του δικαιώματος μετακίνησής τους, με την αποστολή γραπτού μηνύματος στο 13033.
Τουρίστες, ούτε για δείγμα. Πρωτοφανείς εικόνες, πρωτοφανείς καταστάσεις. Και τα (πολύ) δύσκολα είναι μπροστά μας. Όλα κρέμονται σε μία... κλωστή: Αντοχές, ισορροπίες, σχέδια, προϋπολογισμοί. Ο επόμενος χειμώνας θα είναι ακόμα πιο βαρύς, εντελώς ασήκωτος ολότελα, εάν δεν έρθει η... άνοιξη και το καλοκαίρι: Το παρατεταμένο lockdown, αναπόφευκτα θα κλείσει πολλές επιχειρήσεις, μην σας πούμε και... σπίτια!
Στο ευτυχές και αισιόδοξο σενάριο ότι η βαριά οικονομική βιομηχανία της χώρας ξυπνά από την “χειμερία νάρκη” του ιού, ελλοχεύει ο κίνδυνος της μετάβασης σε ένα πολυεπίπεδο ναρκοπέδιο.
Τα ερωτήματα που εγείρονται, πολλά και αναμενόμενα:
Ποιες τουριστικές επιχειρήσεις και πώς θα δουλέψουν;
Με τι προσωπικό;
Πώς θα καλυφθεί η χασούρα;
Και το πιο κρίσιμο: Εάν ο μη γένοιτο, “σκάσει” κάποιο κρούσμα, τι γίνεται μετά;
Οι θέσεις εργασίας και η σημασία της διατήρησης του οικονομικού κύκλου
Ο δήμαρχος Χερσονήσου Γιάννης Σέγκος περιγράφει στο Cretalive τη ρευστή κατάσταση που επικρατεί σε όλη την επιχειρηματική (αλλά και κοινωνική) επικράτεια του Δήμου του, καταθέτοντας και τις προτάσεις του.
“Όλα είναι στον... αέρα. Όλα τα σχέδια επί χάρτου, που γίνονται, άπτονται επιδημιολογικών δεδομένων” είναι το αρχικό του σχόλιο.
Εάν το κόστος λειτουργίας μιας επιχείρησης είναι δυσθεώρητο, ήτοι εάν ένας επιχειρηματίας μπαίνει... μέσα, πολύ απλά δεν θα ανοίξει.
Το κρίσιμο για τον κ. Σέγκο είναι να “διατηρηθούν πάση θυσία” οι θέσεις εργασίας. “Να μην καταρρεύσει κάποιος κλάδος”, να διατηρηθεί ο “οικονομικός κύκλος” και να μην σπάσει κάποιος κρίκος από την αλυσίδα της αγοράς. Διότι, χαθήκαμε... ύστερα. “Θα καταρρεύσουμε!” προειδοποιεί, εννοώντας φυσικά όλη την οικονομία του νησιού, καθώς λίγο πολύ όλα τα επαγγέλματα έμμεσα ή άμεσα εξαρτώνται από την τουριστική δραστηριότητα.
Είναι πασιφανές ότι οι συνέπειες της μείωσης των εσόδων θα έχουν κοινωνικό αντίκτυπο. Ο κ. Σέγκος θεωρεί ως βέλτιστη λύση την κάλυψη της ... χασούρας των επιχειρήσεων από το κράτος. Μία κρίση έχει πάντοτε ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά και τα βιοποριστικά προβλήματα που θα ανακύψουν, θα τα βρούμε όλοι μπροστά μας.
Τα χρήματα που θα δοθούν από την κυβέρνηση θα επιστρέψουν στον κρατικό κουμπαρά, ώστε το όποιο (οικονομικό) κενό δημιουργηθεί να είναι όσο το δυνατόν πιο μικρό, αναλόγως και το κοινωνικό κόστος.
Η “επόμενη μέρα” περιλαμβάνει κι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα, που καλούμαστε να κερδίσουμε, σύμφωνα με τον δήμαρχο Χερσονήσου: Την αλλαγή του παραγωγικού μας μοντέλου. “Δεν πρέπει να συνεχίσουμε να στηριζόμαστε σε μονοκαλλιέργειες. Θα πρέπει να αρχίσουμε να παράγουμε κιόλας”.
Έτριβαν τα μάτια τους, τις προάλλες, στη Χερσόνησο, για να εξακριβώσουν εάν η... ερημιά που συναντούσαν μπροστά τους ήταν αποτέλεσμα οφθαλμαπάτης. Δυστυχώς, ήταν η σκληρή και απρόσωπη πραγματικότητα: Πρώτη φορά στα χρονικά, Πρωτομαγιά χωρίς τουρίστες!
“Σ’ έναν πόλεμο πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι"
“Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, η κρίση είναι μπροστά μας” δηλώνει στο Cretalive ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Χερσονήσου Λευτέρης Τρευλάκης.
“Όλα τα επαγγέλματα επηρεάζονται, όλων των κλάδων”.
Τον ανησυχεί πολύ μία δυνητική κοινωνική αναταραχή, ως απόρροια της οικονομικής δυσπραγίας.
Οι έμποροι και οι επιχειρηματίες αγωνιούν για το εάν θα “μπορέσουν να ανταποκριθούν στις πάγιες υποχρεώσεις τους”.
Η επέκταση της τουριστικής σεζόν, “ως τον Νοέμβρη ή τον Δεκέμβρη” θα ήταν μία (μικρή) σανίδα σωτηρίας. Ειδάλλως, με 2-3 μήνες δουλειάς “θα μιλάμε για καταστροφή”.
Ο κ. Τρευλάκης παραλληλίζει τις υπάρχουσες συνθήκες με τις αντίστοιχες ενός πολέμου. “Σ’ έναν πόλεμο πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι, να αλληλοϋποστηριχτούμε, για να εξισορροπήσουμε την κατάσταση”.
“Δουλεύουμε έξι μήνες για να θρέψουμε τους 12”
Και έπεσαν στο ... λάκκο, και τους ζώνουν πλέον τα φίδια, τους επιχειρηματίες των Μαλίων.
Ένας εξ αυτών, ο Γιώργος Αντωνακάκης, εδώ και 24 χρόνια διατηρεί μίνι μάρκετ. “Μας υποχρεώνουν να είμαστε ανοιχτά, χωρίς να μπορούμε να είμαστε ανοιχτά”, αναφέρει.
Και πώς να ανοίξει, όταν δεν υπάρχουν τουρίστες; Το μαγαζί του, όπως και πολλά άλλα στην περιοχή, λειτουργεί εποχικά, αν και έχει τον ίδιο ΚΑΔ (Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας) με τα μεγάλα σούπερ μάρκετ. Κι εκεί έγκειται το πρόβλημα, διότι είναι εκτός των μέτρων για τις πληττόμενες επιχειρήσεις.
Τα έξοδα και οι λογαριασμοί τον ακολουθούν κανονικά, όμως.
“Δουλεύουμε έξι μήνες για να θρέψουμε τους 12” λέει χαρακτηριστικά. “Δεν έχουμε την ίδια ποικιλία σε προϊόντα με τις μεγάλες αλυσίδες. Εμείς δουλεύουμε αποκλειστικά με τουρίστες. Από εμάς θα κάνουν κάποιες μικροαγορές”.
Ο κ. Αντωνακάκης, όπως κι άλλοι επιχειρηματίες των Μαλίων, το σκέφτονται και το ξανασκέφτονται για το εάν αξίζει τον κόπο να ανοίξουν εφέτος.
“Εάν δω ότι βγάζω τα έξοδά μου, θα ανοίξω” υπογραμμίζει. Βάσει των μέχρι σήμερα δεδομένων, θα αναγκαστεί να μην προσλάβει τους υπαλλήλους του, αλλά να δουλέψει μόνο μαζί με τη σύζυγό του!
Κι άλλοι πού δεν θα έχουν αντικείμενο, πώς θα λειτουργήσουν;
Ένας γείτονας του κ. Αντωνακάκη, ιδιοκτήτης ταβέρνας (ο οποίος σε αντίθεση με εκείνον, δεν πληρώνει ενοίκια, καθότι είναι δικό του το κτίσμα), σκέφτεται να το... γυρίσει σε ρακάδικο και να εξυπηρετεί μόνος του τους λιγοστούς (σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια) πελάτες του, που ως επί το πλείστον θα είναι και ντόπιοι!
Πολύς κόσμος θα μείνει χωρίς δουλειά.
Όποιος πάρει τη γενναία απόφαση να ανεβάσει τα ρολά, θα πρέπει να νιώθει ασφαλής και σίγουρος από κάθε άποψη.
Στα επιπρόσθετα λειτουργικά έξοδα μιας επιχείρησης έρχεται να προστεθεί και ο υγειονομικός εξοπλισμός που επιτάσσουν τα μέτρα (αυτο)προστασίας.
“Τα έξοδά μας αυξάνονται, και τα έσοδά μας μειώνονται” διαπιστώνει ο κ. Αντωνακάκης.
Όλα βρίσκονται στον... αέρα: Από παραγγελίες, μέχρι και επιταγές. Άλλα εμπορεύματα τα έχει παραλάβει, άλλα τα περιμένει, ενώ ο χρόνος πιέζει: Κινδυνεύουν να καταλήξουν στα σκουπίδια, εφόσον δεν αγοραστούν και δεν καταναλωθούν, γιατί έχουν ημερομηνία λήξης.
Ο κ. Αντωνακάκης επικοινωνεί σχεδόν καθημερινά με ξένους επισκέπτες της περιοχής του. “Έχουμε προσωπική σχέση με τους πελάτες μας. Με το 70% μιλάμε. Έρχονται δύο και τρεις φορές το χρόνο εδώ. Αγαπούν τον τόπο μας, δένονται μαζί του και μαζί μας. Οι άνθρωποι μού λένε ότι θα είχαν έρθει ήδη, αν ήταν αλλιώς τα πράγματα”.
Ο μεγαλύτερος φόβος του, μήπως (όταν κι όποτε) αρχίσει η σεζόν ... σκάσει κάποιο κρούσμα: “Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη τότε; Όλο το βάρος θα πέσει στον επιχειρηματία”.
