Της Κατερίνας Παντινάκη
Κλιματική αλλαγή, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, του Τουρισμού, των ακινήτων και … πενιχρά έσοδα… Αυτά περιγράφει ο υπεύθυνος της εκστρατείας κατά της εξόρυξης υδρογονανθράκων της Greenpeace, Τάκης Γρηγορίου ως κομμάτια του «παζλ» που λέγεται «κοίτασμα υδρογονανθράκων στην Κρήτη». Κι όμως, όταν όλα λένε «όχι», γιατί επιμένουμε στο «ναι»;
Όπως επισημαίνει ο ίδιος, «ακόμη κι αν δεν υπήρχε τοπική ρύπανση, ακόμη κι αν είχαμε τρομερά έσοδα, ακόμη κι αν τηρούνταν όλες οι τυπικές διαδικασίες και δεν υπήρχε καμία επίπτωση… και μόνο μπροστά στην απειλή της ερημοποίησης της Ελλάδας μέσα στις επόμενες δεκαετίες, θα έπρεπε να σταματήσουμε τώρα!».
Το απόγευμα της Κυριακής, 03 Νοεμβρίου, στο Ηράκλειο πραγματοποιήθηκε σιωπηρή διαμαρτυρία κατά της εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Το ότι η κλιματική αλλαγή είναι ΕΔΩ, το έχουμε πια συνειδητοποιήσει και μάλιστα με τον πιο τραγικό τρόπο: πενθώντας ανθρώπινες απώλειες, βλέποντας τα φυσικά φαινόμενα να καταστρέφουν υποδομές και περιουσίες στο πέρασμά τους. Τα φαινόμενα του περασμένου χειμώνα, και ιδιώς του Φεβρουαρίου, μας έδειξαν τις πραγματικές διαστάσεις τους προβλήματος, κι αναπόφευκτα μας έφεραν – καθένας στο μέτρο που του αναλογεί – προ των ευθυνών μας.
«Η Ελλάδα βρίσκεται σε επικίνδυνη θέση. Με βάση μελέτες, κινδυνεύει με ερημοποίηση μέσα στις επόμενες δεκαετίες ως και το 1/3 της χώρας μας. Κινδυνεύουμε δηλαδή να γίνουμε … περιβαλλοντικοί μετανάστες!» - εξηγεί ο κ.Γρηγορίου, σημειώνοντας πως ο κίνδυνος είναι έντονος για όλη τη Μεσόγειο, και αναπόφευκτα και την Κρήτη που θεωρείται άκρως ευάλωτη περιοχή. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε, όπως τονίζει ο ίδιος, ότι το 65% των παραλίων του νησιού είναι σε διαδικασία διάβρωσης.
Η μελέτη που δημοσιεύτηκε σε όλα τα ΜΜΕ εξηγεί με γλαφυρό τρόπο όχι μόνο ότι παραλίες θα εξαφανιστούν, αλλά και πως παράκτιες κοινότητες κινδυνεύουν. Η εν λόγω επιστημονική μελέτη που παρουσίασε το MedWet αναφέρει ότι ως το τέλος του αιώνα, σε πολλές περιοχές της Μεσογείου, η στάθμη της θάλασσας – ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής – θα ανέβει κατά μισό ως και δύο μέτρα.
«Είναι ζήτημα επιβίωσης να αλλάξουμε το μοντέλο των οικονομιών μας. Μέσα στα επόμενα 20 χρόνια πρέπει να σταματήσουμε να καίμε υδρογονάνθρακες και να περάσουμε σε καθαρές πηγές ενέργειας» - υπογραμμίζει ο Τάκης Γρηγορίου.
Δεν είναι λίγες οι φορές που καυχόμαστε για το φυσικό κάλλος με το οποίο η Φύση προίκισε την Κρήτη. Δεν είναι επίσης, λίγες οι φορές που βλέπουμε παραλίες της Κρήτης να φιγουράρουν σε διεθνείς λίστες με περιοχές εξαιρετικής ομορφιάς και προορισμούς διακοπών. «Η Κρήτη είναι ένα στολίδι. Για ποιο λόγο πρέπει να επιβαρύνουμε ένα από τα ωραιότερα σημεία της χώρας, με μια βαριά βιομηχανική διαδικασία;» - εκφράζει το ερώτημα ο κ.Γρηγορίου. Ο ίδιος σημειώνει ότι μιλάμε για βαριάς κλίμακας εξορύξεις, απέναντι από τον Μπάλο και τα Φαλάσαρνα που θα έχουν ως αποτέλεσμα, αναπόφευκτα, την υποβάθμιση του τουρισμού, της αλιείας, των ακινήτων…
Τις τελευταίες ημέρες είδαμε να «φιγουράρουν» τίτλοι περί γιγαντιαίου κοιτάσματος στα ανοιχτά της Κρήτης, ίσο με του Ισραήλ, διπλάσιο από αυτό της Κύπρου. «Δεν ξέρουμε τί υπάρχει. Υπάρχουν ενδείξεις, αλλά δεν ξέρουμε με βεβαιότητα τίποτα» - αναφέρει ο κ.Γρηγορίου. Ο ίδιος κάνει λόγο για μια συζήτηση, χωρίς βάση, για κέρδη που ανάγονται … στη σφαίρα του φανταστικού!
Άλλωστε το χρήμα είναι πάντα ένα θελκτικό κίνητρο και έχει αποδειχθεί πολλάκις ικανό να κατευνάσει πνεύματα και να μεταστρέψει … συνειδήσεις. Το τί υπάρχει – κι αυτό … στο «περίπου» θα το μάθουμε μετά από 6-7 χρόνια με τις σεισμικές έρευνες που θα δώσουν μια εικόνα. Κι αν θέλει κανείς λεπτομέρειες… η γεώτρηση αποδεικνύει την απόλυτα ρεαλιστική εικόνα. Ωστόσο, πρόσφατο παράδειγμα δεν αφήνει και πολλά περιθώριο για μεγάλο κομμάτι στην «πίτα» για την Ελλάδα. Με βάση τα επίσημα στοιχεία για το κοίτασμα του Πατραϊκού, το ποσοστό που τελικά εκτιμάται ότι θα λάβει η χώρα αντιστοιχεί σε ένα 7-10% - πολύ μακριά δηλαδή από τα ποσοστά του 40% και του 50% που έχουν κατά καιρούς «κυκλοφορήσει».
«Δεν έχει υπάρξει σοβαρός δημόσιος διάλογος για τα κέρδη» - αναφέρει ο υπεύθυνος της εκστρατείας κατά της εξόρυξης υδρογονανθράκων της Greenpeace, εξηγώντας όμως ότι θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις οικονομικές απώλειες που θα προκύψουν.
Λοιπόν, με τα δεδομένα να δείχνουν μόνο αρνητικά και τις ελπίδες για οικονομικές απολαβές να «ξεθωριάζουν», γιατί τελικά επιμένουμε σε μια μέθοδο παρωχημένη, η οποία μάλιστα σταδιακά εγκαταλείπεται ακόμη κι από γειτονικές μας χώρες, ενώ την ίδια στιγμή πολλαπλασιάζονται τα «καμπανάκια» που μας λένε ότι … δε μας παίρνει να συνεχίσουμε την εκμετάλλευση των υπαρχόντων κοιτασμάτων, πολύ περισσότερο να αναζητούμε νέα; «Αναζητήστε τα κίνητρα σε άλλους λόγους, που δε σχετίζονται πάντως με ενεργειακούς κι αναπτυξιακούς λόγους, και δημόσια έσοδα» - απαντά ο κ.Γρηγορίου, προσθέτοντας πως «θα πρέπει να αφαιρέσουμε, ακόμη, αυτά που θα χάσουμε (μείωση του εισοδήματος, μείωση της αξίας των ακινήτων, υποβάθμιση του τουρισμού, της αλιείας, συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον)».
Ο ίδιος, μάλιστα, σπεύδει να δώσει απάντηση στη θεωρία που κάνει λόγο για ενεργειακή ασφάλεια, λέγοντας πως τα κοιτάσματα θα είναι στη διακριτική ευχέρεια της ιδιωτικής εταιρείας που θα αναλάβει την εξόρυξη, να τα πουλάει όπου θέλει!
Αυτό που εν τέλει μένει για εμάς – για τη χώρα δηλαδή – «θα πρέπει να το ισοσταθμίσουμε με τις αρνητικές συνέπειες», ενώ μάλιστα ακόμη δεν είναι συμπληρωμένο όλο το «παζλ»: Δεν είναι ξεκάθαρο το τοπίο για τη χρήση μικροπλαστικών στις εξορύξεις, καθώς όπως αναφέρει ο ίδιος «μια διαδικασία βιομηχανικής κλίμακας θα εκλύει εκατοντάδες μικροπλαστικών στις θάλασσες», κάτι που έχει ήδη προκαλέσει προβληματισμό και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δεν είναι σαφές πως τα ακουστικά κύματα θα επηρεάζουν τα ψάρια, και ιδίως τα κητώδη, αφού δεν υπάρχει και δεν προβλέπεται κανένα έλεγχος από δημόσιο φορέα, ενώ ταυτόχρονα η χώρα εγκαλείται για τη μη εφαρμογή της ευρωπαϊκής διαδικασίας, αναφορικά με έρευνες για τη ζωή των κητωδών στην περιοχή και πως πρέπει να διασφαλίζεται ότι δεν απειλείται η ζωή της.
«Έχουμε μείνει άναυδοι, όλοι στο περιβαλλοντικό κίνημα, με το πόσο εύκολα επιτρέπονται οι εξορύξεις σε περιοχή natura» λέει ο Τάκης Γρηγορίου, και μάλιστα τη στιγμή που … και περίπτερο να θες να ανοίξεις περνάς από 40 – γραφειοκρατικά και όχι μόνο – κύματα.
Η παγκόσμια οικονομία, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλάζει ρότα, σπεύδοντας μακριά από τα ορυκτά καύσιμα. Η κατεύθυνση της ΕΕ είναι, σε 20 χρόνια να έχουμε αλλάξει μοντέλο. «Μπορεί να μην έχουμε επιτύχει στο 100% την εξασφάλιση ενέργειας από καθαρές πηγές, αλλά θα έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτό το στόχο» - αναφέρει ο Τάκης Γρηγορίου.
Απέναντι σε αυτό που το περιβαλλοντικό κίνημα χαρακτηρίζει περιβαλλοντικό και κλιματικό έγκλημα που προωθείται να ξεκινήσει στη «γειτονιά» μας, κι ενώ η διεθνής τάση κινείται στην αντίστροφη κατεύθυνση … γιατί επιμένουμε στο επιβλαβές «χθες»;
