Σε προηγούμενη αρθρογραφία, μας απασχόλησε η εκλογή των μελών του ΔΣ από τη ΓΣ (:κανόνας). Επισημάναμε, όμως, πως ο συγκεκριμένος κανόνας δεν είναι ανεξαίρετος. Περί των εξαιρέσεων: το παρόν.
Ορισμός Πρώτου ΔΣ Στο Αρχικό Καταστατικό
Εξαίρεση από τον κανόνα της εκλογής του ΔΣ από τη ΓΣ συνιστά, καταρχάς, η περίπτωση ορισμού του πρώτου ΔΣ στο αρχικό καταστατικό της ΑΕ (κατ’ ουσίαν, από τους ιδρυτές της ΑΕ). Η θητεία του θα διαρκέσει, έως την πρώτη τακτική ΓΣ-εκτός κι αν διαφορετικά (και ειδικά) προβλέπει το καταστατικό. Το πρώτο ΔΣ είναι, επίσης, δυνατό να εκλεγεί και από ΓΣ ή με δικαστική απόφαση.
Απευθείας Διορισμός Μέλους/Μελών Από Μέτοχο
Εξαίρεση στον κανόνα εκλογής ΔΣ από τη ΓΣ συνιστά (και) το δικαίωμα ενός ή περισσοτέρων μετόχων για απευθείας διορισμό μέλους/μελών του ΔΣ. Είναι αμεταβίβαστο και μη κληρονομητό-εκτός κι αν διαφορετικά ορίζει το καταστατικό˙ επίσης: δεκτικό παραίτησης.
Ο αριθμός των μελών ΔΣ που είναι δυνατό να διορισθούν, με τον τρόπο αυτό, δεν είναι δυνατό να υπερβαίνει τα 2/5 του συνόλου. Τα λοιπά μέλη εκλέγονται από τη ΓΣ.
Το μέλος του ΔΣ που απευθείας διορίστηκε είναι, οποτεδήποτε, ανακλητό. Ο μέτοχος που το διόρισε είναι δυνατό να διορίσει και τον αντικαταστάτη του.
Μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/10, τουλάχιστον, του καταβεβλημένου κεφαλαίου είναι δυνατό να ζητήσουν (υπό προϋποθέσεις-δικαστικά) την ανάκληση διορισθέντος μέλους.
Αντικατάσταση Μέλους (Ελλιπούς) ΔΣ
Ενεργοποιείται η εν λόγω διαδικασία σε περίπτωση παραίτησης ή θανάτου ή με άλλο τρόπο απώλειας της ιδιότητας του μέλους του ΔΣ. Απαιτείται (σωρευτικά): (α) Απώλεια Ιδιότητας Μέλους, (β) Ανυπαρξία (:μη εκλογή) Αναπληρωματικών Μελών από τη ΓΣ και (γ) Νόμιμη Σύνθεση ΔΣ (ιδίως: τα εναπομένοντα μέλη του να μην υπολείπονται των τριών).
Είναι, υπό προϋποθέσεις, ανεκτή καταστατική πρόβλεψη για τη συνέχιση της λειτουργίας του ΔΣ χωρίς αντικατάσταση των ελλειπόντων. Τα μέλη του ελλιπούς ΔΣ είναι δυνατό να προβούν σε σύγκληση ΓΣ με αποκλειστικό θέμα την εκλογή νέου ΔΣ-ακόμα κι αν υπολείπονται των τριών.
Δικαστικός Διορισμός ΔΣ
Τελευταία εξαίρεση από τον κανόνα της εκλογής του ΔΣ από τη ΓΣ, συνιστά ο διορισμός του με δικαστική απόφαση. Επιβάλλεται τούτος, ως έσχατη λύση, όταν: (α) ελλείπουν τα πρόσωπα που απαιτούνται για τη διοίκηση του νομικού προσώπου ή (β) συγκρούονται (τα) συμφέροντα προσώπων της διοίκησης με τα αντίστοιχα του νομικού προσώπου.
Ο (γνωστός) κανόνας της εκλογής του ΔΣ από τη ΓΣ της ΑΕ έχει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εξαιρέσεις: ο ορισμός πρώτου ΔΣ, ο απευθείας ορισμός μέλους/μελών από μέτοχο ή/μετόχους, η συμπλήρωση ελλειπόντων μελών από το ίδιο το ΔΣ, ο ορισμός προσωρινού ΔΣ με βάση δικαστική απόφαση. Οι συγκεκριμένες εξαιρέσεις είναι όμως (εκτός από ενδιαφέρουσες και) ιδιαίτερα σημαντικές-δυνητικά, μάλιστα, και προβληματικές: όχι μόνον διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία της ΑΕ αλλά είναι δυνατό, υπό προϋποθέσεις, να ανατρέψουν σημαντικές ισορροπίες στη διοίκηση της εταιρείας-ενδεχομένως και εντός του μετοχικού σχήματος. Κατά τούτο, λοιπόν, θα πρέπει να είμαστε, όλοι, ιδιαίτερα προσεκτικοί με τη διαχείρισή τους.
Ζητήματα σημαντικά αναφύονται (και) όσον αφορά την εκλογιμότητα και τα ελαττώματα διορισμού των μελών του ΔΣ. Θα μας απασχολήσουν όμως, λόγω της έκτασης και σοβαρότητάς τους, σε επόμενη αρθρογραφία μας.-
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή.
