Της Ειρήνης Τσάκα
«Ένας τίτλος θεματοποιεί την ιστορία που γράφετε»;
Η ερώτηση ήρθε από τα χείλη μαθητή της ΣΤ’ Δημοτικού (!) και κατά ένα παράδοξο τρόπο ήταν απόλυτα συμβατή με την αίσθηση που μου είχε δημιουργήσει η εικόνα του, στα λίγα λεπτά που τον παρατηρούσα…
Στην αίθουσα του Παγκρήτιου Εκπαιδευτηρίου, όπου παιδιά της Δ’ και της ΣΤ’ τάξης είχαν συγκεντρωθεί για να συνομιλήσουν με τον συγγραφέα Στέλιο Βισκαδουράκη, ο συγκεκριμένος μαθητής «τράβηξε» την προσοχή μου. Ίσως λόγω της επιμονής του να ζητά το λόγο, πιο πιθανό όμως εξαιτίας της «σπιρτάδας» και της καθαρότητας που μπορούσα και από μακριά να διακρίνω στο βλέμμα του.
Η παρουσία του Στέλιου Βισκαδουράκη στο Παγκρήτιο αποτελούσε ένα ακόμα σταθμό του ταξιδιού που ξεκίνησε αρχές Φεβρουαρίου, από το Πειραματικό Σχολείο Ηρακλείου, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Συγγραφείς στα σχολεία», της Διεύθυνσης Β’βάθμιας Εκπαίδευσης.
Ακολούθησαν το Μουσικό, το 3ο Λύκειο και το Λύκειο Γαζίου, το Καπετανάκειο.
Ακούγοντάς τον συγγραφέα να περιγράφει με συγκίνηση τα όσα βίωσε σε αυτούς τους σταθμούς, ζήτησα να πάρω μια «γεύση» του «μαγικού ταξιδιού», όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει. Και διαπίστωσα, έστω και σε μικρή κλίμακα, ότι είχε απόλυτο δίκιο και κυρίως ότι ο πλούτος του παιδικού μυαλού είναι αστείρευτος και ελπιδοφόρος!
Τα σοκολατάκια μέντας «δραπετεύουν» από το χαρτί και «ευφραίνουν» την ψυχή
Βασικός πυλώνας του προγράμματος «Συγγραφείς στα σχολεία», που ξεκίνησε να υλοποιείται στο Ηράκλειο από τη Διεύθυνση Β’ βάθμιας Εκπαίδευσης πιλοτικά την τρέχουσα σχολική χρονιά, είναι οι μαθητές να «περιδιαβούν» στο έργο του δημιουργού, με συνοδοιπόρο τον ίδιο.
Το αποτέλεσμα, όπως φαίνεται, ξεπερνά και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Ο Στέλιος Βισκαδουράκης, τα κείμενα του οποίου «εγκαινίασαν» αυτά τα «δρομολόγια» δηλώνει χαρακτηριστικά:
«Η ζωντάνια, η δημιουργικότητα, η όρεξη, η φαντασία, η δύναμη και η ευρηματικότητα των παιδιών είναι κάτι ανεπανάληπτο, ειδικά όταν τους δοθεί η ευκαιρία να τα αναπτύξουν μέσω μιας ιδέας, μιας κατάστασης ή ενός ανθρώπου».
Η αλήθεια των λόγων του διαπιστώνεται μέσα από ένα μικρό απολογισμό των όσων έγιναν αυτούς τους μήνες:
« Ένα κορίτσι βραβεύτηκε από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών στον Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2018 για το διήγημα της "Σημείο Ζωής" που εμπνεύστηκε από μια ιστορία βιβλίου μου.
Μια μαθήτρια είχε την ιδέα να φτιάξει, με την μητέρα της, σοκολατάκια μέντας, όπως τα περιέγραφα στο "Μια κάρτα από τον Μικελάντζελο" (που έκαναν μάθημα τα παιδιά ), από το βιβλίο μου "Στη Ρωγμή του Χρόνου". Όταν δοκίμασα ένα, ένιωσα ακριβώς το ίδιο συναίσθημα που περιέγραφα στο διήγημα.
Έγραψαν μουσική και τραγούδια για διηγήματα μου, έφτιαξαν καλόγουστα φυλλάδια με δικά τους διηγήματα, μαντινάδες, ποιήματα και ιστορίες, έστησαν βίντεο με ιστορικές καταγραφές για τόπους που αναφέρω στα κείμενά μου, φωτογράφισαν, τραγούδησαν κι όταν τους ζήτησα να μου δώσουν ένα χρώμα για κάθε νότα, το έκαναν με χαρά»!
«Αυλαία» στο Εσπερινό αλλά το ταξίδι συνεχίζεται…
Η τελευταία επίσκεψη του Στέλιου Βισκαδουράκη στο πλαίσιο του προγράμματος «Συγγραφείς στα σχολεία», ήταν στο Εσπερινό Γυμνάσιο.
Η χαρά όσων του πρόσφεραν οι μαθητές εκεί «παλεύει» με τη λύπη γιατί το ταξίδι αυτό έφτασε (προσωρινά;) στο τέλος του.
Στο Εσπερινό Γυμνάσιο, το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, οι μαθητές παρουσίασαν, μεταξύ άλλων, ένα θεατρικό απόσπασμα βασισμένο σε διήγημα του συγγραφέα, προσέφεραν φαγητά εμπνευσμένα από τα κείμενά του, τραγούδησαν με λόγια από μαντινάδα διηγήματος. Μια μαθήτρια μετέφρασε στ’ αγγλικά ολόκληρο διήγημα του, ενώ κάποια άλλη ζωγράφισε ένα σπουδαίο πίνακα με την Αφροδίτη της Μήλου, βασισμένο στο διήγημα "Ένα δάκρυ στην πλάτη της Αφροδίτης".
Όλα τα παραπάνω είναι μόνο ένα ενδεικτικό τμήμα των εμπειριών που πρόσφερε στους εμπλεκόμενους η υλοποίηση της πρωτότυπης αυτής ιδέας.
Ο απολογισμός αυτών των συναντήσεων θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει υλικό για ένα ολόκληρο νέο βιβλίο του κ. Βισκαδουράκη.
Ή ακόμα καλύτερα, μέσα από αυτές τις επαφές να «γεννήθηκαν» συγγραφείς για τους οποίους η Κρήτη να υπερηφανεύεται τα επόμενα χρόνια.
Τον επίλογο στο ρεπορτάζ τον αφήνω στον ίδιο το Στέλιο Βισκαδουράκη, ο οποίος, αφού ευχαριστεί όσους συνέβαλαν στο να ζήσει αυτές τις μοναδικές στιγμές και εύχεται όλα να συνεχιστούν με άλλους συγγραφείς τα επόμενα χρόνια, αναφέρει:
«Όλα αυτά που έκαναν τα παιδιά, είναι μια ευκαιρία μεταμόρφωσης της σκέψης σε πράξη, κάτι που πάντα εκτιμώ, με εντυπωσιάζει και σίγουρα είναι χρήσιμο για τη ζωή τους.
Τώρα, κοιτώντας έξω από το παράθυρο μου - σαν ξαφνιασμένος από τον καιρό και τον Θεό, ψαράς - μαζεύω πάνω στην ξύλινη βάρκα μου όλη ετούτη την θεόσταλτη πνευματική περιουσία, ως ανεκτίμητο και μοναδικό θησαυρό από την θάλασσα της φαντασίας και του μέλλοντος».
