Σε κατοικίδια χάμστερ που πιθανότατα μετέφεραν την παραλλαγή ΔΕΛΤΑ του SARS–CoV-2 στο Χονγκ Κονγκ οφείλεται μια νεα έξαρση κρουσμάτων της COVID-19 στον άνθρωπο, σύμφωνα με μια γονιδιωματική ανάλυση δειγμάτων ιού σε αυτά τα τρωκτικά.
Η έρευνα επιβεβαιώνει παλαιότερους φόβους ότι ένα κατάστημα κατοικίδιων ζώων φέρεται να ήταν η πηγή της επιδημίας, η οποία μέχρι στιγμής έχει μολύνει περίπου 50 άτομα και έχει οδηγήσει στη σφαγή περίπου 2.000 χάμστερ σε όλη την πόλη.
Τα χάμστερ που είναι μόνο το δεύτερο ζώο που είναι γνωστό ότι μπορεί να μολύνει ανθρώπους, μετά το βιζόν, είναι πολύ ευαίσθητα στον SARS-CoV-2 και έτσι μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο για τη μελέτη του ιού. Η μελέτη του Χονγκ Κονγκ που δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους είναι όμως η πρώτη που δείχνει ότι τα χάμστερ μπορούν να μολυνθούν και εκτός εργαστηρίου και ότι μπορούν να μεταδώσουν τον ιό τόσο σε άλλα χάμστερ όσο και σε ανθρώπους.
Στα τέλη του 2020, συνδέθηκαν μικρές επιδημίες COVID-19 σε ανθρώπους στη Δανία και την Ολλανδία με εκτρεφόμενα βιζόν, προκαλώντας πανικό και μαζικές θανατώσεις .
Η μελέτη όπως υποστηρίζει ο Λεον Ποον ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ καταδεικνύει ότι το εμπόριο κατοικίδιων ζώων μπορεί δυνητικά να θεωρηθεί ως οδό εξάπλωσης του ιού, αλλά «για να είμαστε δίκαιοι με τα χάμστερ», όπως συμπλήρωσε ο ίδιος, οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι πολύ πιο πιθανό να μολυνθούν ο ένας από τον άλλο παρά από τα κατοικίδια.
Νέα διαδρομή εξάπλωσης του ιού
Ωστόσο, είναι σημαντικό να παρακολουθείται στενά το εμπόριο κατοικίδιων ζώων, τόνισε από την πλευρά της η Μάριον Κοπμανς, ιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Erasmus στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας, προειδοποιώντας ότι «ο SARS–CoV-2 θα μπορούσε να συνεχίσει να κυκλοφορεί στα ζώα, εξελισσόμενος με απροσδόκητους τρόπους και στη συνέχεια να επανέλθει στους ανθρώπους, σημειώνοντας πως «δεν χρειαζόμαστε περισσότερες εκπλήξεις με αυτόν τον ιό».
Το Χονγκ Κονγκ έχει διατηρήσει μια αυστηρή προσέγγιση μηδενικής ανοχής για τον COVID-19, οπότε όταν ένας 23χρονος εργαζόμενος σε pet-shop βρέθηκε θετικός στην παραλλαγή ΔΕΛΤΑ στις 15 Ιανουαρίου, αυτό θεωρήθηκε «λίγο παράξενο» καθώς η τελευταία φορά που στην πόλη υπήρχε η ΔΕΛΤΑ ήταν τον Οκτώβριο.
Μέσα σε λίγες μέρες, οι υπάλληλοι της δημόσιας υγείας εξέτασαν πάνω από 100 ζώα στο pet shop και άλλα 500 στην αποθήκη που τα προμήθευε. Ανίχνευσαν ιικό RNA SARS–CoV-2 ή αντισώματα κατά του ιού σε 15 από τα 28 συριακά χάμστερ ( Mesocricetus auratus ), αλλά σε κανένα από τα νάνους χάμστερ, τα κουνέλια, τα ινδικά χοιρίδια, τα τσιντσιλά ή τα ποντίκια.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανέλυσαν τις γονιδιωματικές αλληλουχίες δειγμάτων που συλλέχθηκαν από 12 χάμστερ και τα πρώτα 3 μολυσμένα άτομα, συμπεριλαμβανομένου του εργαζόμενου στο pet-shop και ενός επισκέπτη στο κατάστημα. Όλα τα δείγματα περιείχαν μια παραλλαγή ΔΕΛΤΑ που δεν είχε ανιχνευθεί στο παρελθόν στο Χονγκ Κονγκ και πιθανότατα προερχόταν από την ίδια πηγή.
Η ομάδα παρατήρησε επίσης κάποια ποικιλομορφία στις αλληλουχίες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα χάμστερ πιθανότατα μολύνθηκαν για πρώτη φορά τον Νοέμβριο, πριν από την άφιξή τους στο Χονγκ Κονγκ, και ότι ο ιός εξαπλώθηκε απαρατήρητα μεταξύ των ζώων, συσσωρεύοντας μερικές μονονουκλεοτιδικές μεταλλάξεις κατά μήκος του τρόπος.
Άλμα μεταξύ των ειδών
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο εργαζόμενος στο pet-shop και ο επισκέπτης πιθανότατα μολύνθηκαν σε διαφορετικές περιπτώσεις και θα μπορούσαν να είχαν γίνει περισσότερες μολύνσεις. Το πιο εκπληκτικό, υποστηρίζουν είναι ότι ακόμη και μετά την αναπαραγωγή σε χάμστερ, ο ιός μπορούσε να «μεταδοθεί μεταξύ των ανθρώπων αρκετά αποτελεσματικά».
Η αποθήκη εισήγαγε τα ζώα από την Ολλανδία και η περαιτέρω ανάλυση των γονιδιωμάτων που ανέβηκαν στην δημόσια παγκόσμια βάση δεδομένων GISAID εντόπισε την πλησιέστερη αντιστοιχία τους σε αλληλουχίες που συλλέχθηκαν σε ανθρώπους στην Ανατολική Ευρώπη.
Πιθανότητα ο κορωνοϊός να μεταπήδησε από τα ζώα στους ανθρώπους δύο φορές
Η Ολλανδέζα Μάριον Κοπμανς είναι πάντως πεπεισμένη από την ανάλυση της ότι η παραλλαγή εισήχθη στο Χονγκ Κονγκ διαμέσου των ζώων και θα είναι σημαντικό να εντοπιστεί η πηγή της μόλυνσης στα χάμστερ.
Όμως ο Αρινγια Μπανεργιε ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σασκατσέβαν στο Σασκατον του Καναδά, τόνισε από την πλευρά της, ότι οι ερευνητές δεν μπορούν να αποκλείσουν την πιθανότητα, ότι τα χάμστερ μολύνθηκαν πρώτα από ένα άτομο στο Χονγκ Κονγκ και δεν ήταν υπεύθυνα για την εισαγωγή του ιού στη χώρα. «Υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι που χειρίζονται χάμστερ κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους. Ο κίνδυνος μόλυνσης από χάμστερ εξακολουθεί να φαίνεται χαμηλός, αλλά είναι «κάτι που πρέπει να γνωρίζουμε», κατέληξε.
