Δημοτικά τέλη: οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος

Γράφει ο Γεώργιος Καραντινός
Αντιδήμαρχος Καθημερινότητας & Ρύθμισης Επιχειρηματικής Δραστηριότητας

Στην τρέχουσα δημόσια συζήτηση περί της αύξησης των δημοτικών τελών το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι αν η αύξηση των τελών είναι υψηλή ως ποσοστό, αλλά αν τα επιπλέον χρήματα είναι ικανά να μεταφραστούν σε απτή βελτίωση της πραγματικότητας.

Μια ψύχραιμη και νηφάλια επισκόπηση δείχνει ότι, σε σύγκριση με άλλους Δήμους, παρά την όποια αύξηση, τα δημοτικά τέλη στο Ηράκλειο παραμένουν χαμηλότερα σε σχέση με όμορους Δήμους και Δήμους με παρόμοια χαρακτηριστικά.

Συγκεκριμένα:

Η αναπροσαρμογή των τελών συνοδεύεται από διαφοροποίηση ανάλογα με τη χρήση, με υψηλότερες χρεώσεις για επιχειρήσεις που παράγουν μεγάλο όγκο απορριμμάτων και πλήρη απαλλαγή για τρίτεκνες, πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες με ανήλικα παιδιά, ΑMEΑ με ποσοστό αναπηρίας ≥ 80%, και φοιτητές που νοικιάζουν στο Ηράκλειο ενώ οι οικογένειές τους κατοικούν εκτός Δήμου. Αντίστοιχες κατηγορίες με διαφορετικά κριτήρια λαμβάνουν 50% μείωση. Παράλληλα, δεν αυξάνονται τα τέλη κοινοχρήστων χώρων, άρδευσης, λαϊκών αγορών.

Στα τέλη για κατοικίες προβλέπονται:

• Καμία αύξηση στα χωριά - το τέλος διατηρείται στα 0,98 €/τ.μ.

• Αναπροσαρμογή στο 1,5 €/τ.μ. στην πόλη, με τα τέλη στο Ηράκλειο να παραμένουν χαμηλότερα από άλλες μεγάλες πόλεις (Χανιά 1,97 €/τ.μ., Ρέθυμνο 1,65 €/τ.μ., Θεσσαλονίκη 2,18 €/τ.μ., Λάρισα 2,11 €/τ.μ., Περιστέρι 2,01 €/τ.μ., Ιωάννινα 1,95 €/τ.μ., Βόλος 1,89 €/τ.μ.).

Στα τέλη για επιχειρήσεις προβλέπονται:

• Αναπροσαρμογές από 5 έως 5,4 €/τ.μ. ανάλογα με ζώνη και ΚΑΔ.

• Ειδική υψηλότερη χρέωση 12 € για τράπεζες, πολυκαταστήματα, υπεραγορές και νυχτερινά κέντρα.

• Για την εστίαση: 6-7,5 €, εν συγκρίσει με τα Χανιά όπου το τέλος είναι 8,5 € και στο Ρέθυμνο 8 €.

Επίσης, το πράσινο αποτύπωμα είναι γνωστό ότι συνοδεύεται από υψηλό κόστος ανταποδοτικών τελών.

Στην παρούσα συγκυρία υπάρχει μια σειρά δεδομένων η οποία αποτυπώνει το δυσμενές σκηνικό της τρέχουσας κατάστασης:

• Μαζική αποχώρηση συμβασιούχων τα έτη 2024 και 2025,
• Αντικειμενική αδυναμία προσλήψεων μονίμου προσωπικού,
• Περιορισμένο ενδιαφέρον για κρίσιμες θέσεις οκτάμηνων συμβάσεων,
• Αυξημένα κόστη λόγω του πράσινου τέλους, του ενεργειακού κόστους και του κόστους μισθοδοσίας.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος πρόκειται να προχωρήσει στην αναδιάταξη των υπηρεσιών και στη λειτουργία τους με τη συνδρομή εξωτερικών συνεργατών. Ο ανοικτός διεθνής διαγωνισμός για τις υπηρεσίες καθαριότητας, που είχε καθυστερήσει λόγω προσφυγών, είναι εν εξελίξει. Παράλληλα, για τον ηλεκτροφωτισμό έχει ήδη συναφθεί σύμβαση για την προμήθεια και τοποθέτηση 1.000 νέων φωτιστικών σωμάτων και 5.300 λαμπτήρων, με στόχο η πόλη να φωτιστεί εκ νέου από τα τέλη του 2025. Η βελτίωση της καθαριότητας αναμένεται να αρχίσει σταδιακά και να σταθεροποιηθεί μετά την εγκατάσταση του αναδόχου του διεθνούς διαγωνισμού.

Οι υπηρεσίες καθαριότητας και φωτισμού είναι κατεξοχήν ανταποδοτικές: ο δημότης δεν πρέπει να κρίνει την τιμή απλά, αλλά την τιμή σε σχέση με το αποτέλεσμα. Το ερώτημα συνεπώς δεν είναι αν τα τέλη αυξήθηκαν αλλά αν η αύξηση αυτή αποδώσει μια πόλη καθαρότερη, φωτεινότερη και λειτουργικότερη.

Σε μια περίοδο όπου η πολιτική συζήτηση συχνά κυριαρχείται από εύκολες καταγγελίες και υπερβολές, η αξιολόγηση μιας τόσο κρίσιμης απόφασης οφείλει να γίνει με νηφαλιότητα και με γνώμονα το αποτέλεσμα το οποίο θα πρέπει να διακρίνεται από διαχρονική σταθερότητα αλλά και να διαχέεται ισόρροπα ανάμεσα στην πόλη και την ενδοχώρα του Δήμου Ηρακλείου.