Του Τίτου Ταγαράκη*
Με αφορμή τον γιορτασμό των 100 χρόνων φέτος από την Μικρασιατική καταστροφή, μελετώντας την Ιστορία, έχομε ακούσει και έχομε διαβάσει πολλά για την Μικρασιατική καταστροφή, την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922, τους ΄Ελληνες πρόσφυγες, λιγότερα όμως γνωρίζομε για την απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη, με στόχο την Αγκυρα, αλλά αγνοούμε τα βασικότερα, γιατί η Ιστορία γράφεται με υποκειμενισμό και πολλάκις εξυπηρετεί σκοπιμότητες.
Πολλοί, ακόμη και σήμερα, ακούμε να λένε «μα τί γυρεύαμε εμείς στη Σμύρνη ή τι τον θέλαμε το πόλεμο με την Τουρκία, λίγα χρόνια μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Τότε ο Ελευθέριος Βενιζέλος με την παρότρυνση των Εγγλέζων και με την αρχική σύμφωνη γνώμη Γάλλων και Αμερικάνων, αποφάσισε να στείλει στρατό στη Σμύρνη «για την διατήρηση της τάξεως».
Αυτά έλεγε ένα ετερόκλητο μείγμα μοναρχικών-συντηρητικών (Μεταξάς – Δραγούμης) και αριστερών που ξόρκιζαν τον πόλεμο (Μπεναρόγια – Πουλιόπουλος κ.α).
Ολοι αυτοί θεωρούσαν την απόβαση στη Σμύρνη ως αποικιοκρατική πράξη και την Ελλάδα υποκινούμενοι από τις μεγάλες δυνάμεις, που προέβλεπαν την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τα παραπάνω ή τα κυριότερα από αυτά όφειλε -χρόνια τώρα- η Ελληνική Πολιτεία να τα παραδώδει τεκμηριωμένα στην διάθεση της κοινωνίας, μέσω της διδακτικής ύλης Α’ βάθμιας και Β΄ βάθμιας εκπαίδευσης, για να γνωρίζομε ενδεικτικά τα παρακάτω:
# Ο Ελληνισμός υπάρχει στη Μικρασία και στον Πόντο από τον 6ο ΠΧ αιώνα.
Από τότε που οι Αιολείς και Ιωνες πήρν των αματιών τους και ξεκίνησαν να χτίζουν απέναντι στην Μίλητο, στην Εφεσο, στη Σμύρνη, στην Αρτάκη, στην Κύζικο, στις Κλαζομενές, την Αβυδο κλπ.
Εκεί μεγαλούργησαν σπουδαίοι Ελληνες στοχαστές και Φιλόσοφοι. Ο Ηράκλειτος, ο Θαλής, ο Αναξίμανδρος, ο Αναξιμένης, ο Ξενοφάνης, ο Ηρόδοτος κ.α, που μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τους μουσικάντηδες της Σμύρνης.
# Ναι οι μεγάλες δυνάμεις έδωσαν το πράσινο φως στον Βενιζέλο για να στείλει στρατό. Αυτή βεβαίως είναι η μισή αλήθεια, γιατί από 1914 είχαν αρχίσει οι σφαγές και οι ανηλεείς διώξεις εναντίον του Ελληνισμού της Μικρασίας και του Πόντου (2016), καθώς και κατά των Αρμενίων.
Στόχος ήταν η εκκαθάριση των μη τουρκικών πληθυσμών στην περιοχή, με ορατή την επιδίωξη να εξαφανιστεί προοπτικά το δυναμικό και ακμάζον Ελληνικό στοιχείο. Επομένως, δεν ήταν απλώς δικαίωμα της Ελλάδος να προστατεύσει τους Ελληνες της Μικρασίας. Ηταν υποχρέωση της.
# Ναι οι σύμμαχοι άφησαν μόνη της την Ελλάδα στην εκστρατεία αυτή.
Όχι απλώς έκαναν στροφή, επιχειρώντας να τα βρούν με τον Κεμάλ, αλλά προκλητικά απέφυγαν να βοηθήσουν στη μεταφορά των απελπισμένων Ελλήνην στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Η Σμύρνη καιγόταν, οι Τούρκοι έσφαζαν, βίαζαν και λεηλατούσαν, και οι «Σύμμαχοι» αραγμένοι στα πλοία τους, δεν έδιναν δεκάρα για την τύχη και την συμφορά του κόσμου. Στην παραλία της πόλης, που είχε τυλιχθεί στις φλόγες, δεν υπήρχε συνωστισμός, όπως κακοηθέστατα και ανιστόρητα έχει γραφτεί. Τρομαγμένοι και λεηλατημένοι Ελληνες υπήρχαν, βυθισμένοι στην αγωνία και στην απελπισία του άγνωστου.
# Ναι δεν είχε κανένα λόγο ο Ελληνικός Στρατός να φτάσει στην Αγκυρα.
Αρκούσε η απόβαση στη Σμύρνη και η δυναμική προστασία του Ελληνικού στοιχείου. Οι σύμμαχοι το ήθελαν αρχικά όχι για να βοηθήσουν, αλλά για να μοιραστούν τα ιμάτια της καταρέουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Όταν όμως διαπίστωσαν την δυναμική του Κεμαλικού κινήματος, που είχε την αμέριστη συμπαράσταση της νεοπαγούς Σοβιετικής Ενωσης, εγκατέλειψαν την Ελλάδα και άρχισαν να πλευρίζουν τον Κεμάλ.
Ούτε αυτό υπολόγισαν οι τότε ιθύνοντες της χώρας μας, οι μοναρχικοί, ούτε την κούραση και τις κακουχίες του Ελληνικού στρατού, τον οποίο είχαν φροντίσει να αποδυναμώσουν εκδιώκοντας από το στράτευμα του Βενιζελικούς αξιωματικούς, οπότε αναπόφευκτα και μοιραία επήλθε η Μικρασιατική καταστροφή.
# Τέλος θα πρέπει κάποτε να μαθαίναμε τα εγκλήματα εναντίον των προσφύγων, όταν άποροι και πένητες έφτασαν στην ηπειρωτική χώρα.
Ποικίλα εγκλήματα, διωγμοί και δολοφονίες από τις φασιστικές ομάδες (Επίστρατοι) που είχαν συστήσει ο Γούναρης και Μεταξάς, μέχρι και αίτημα από το Εργατικό κέντρο Αθηνών να απαγορευτεί παντού η πρόσληψη προσφύγων.
Ας ελπίσουμε πως τα 100 χρόνια από τότε θα δώσουν την ευκαιρία να αντιμετωπιστεί η έλλειψη γνώσης και να καταπολεμηθεί η λήθη.
*Επιτίμου Δικηγόρου
π. Προέδρου Νομαρχιακού
Συμβουλίου Ηρακλείου
