Μικρή ιστορική αναδρομή για το Μακεδονικό

Δημήτρης Μιμής
Δημήτρης Μιμής

"Ο όρος “μακεδονικός” καλύπτει μια διαφορετική πραγματικότητα την οποία μπορούμε να εξηγήσουμε από τη μακρά και ταραγμένη ιστορία της περιοχής αυτής."

Του Δημήτρη Μιμή

Όλοι  έχουμε μεγαλώσει με το όνομα Μακεδονία στο μυαλό μας. Από μικρά παιδιά μιλάμε γι΄ αυτή και την αγαπάμε εξ΄ ίσου καλά.  Όταν στο τέλος της  δεκαετίας του ΄70,  νεαρός  ακόμα,  περνούσα από τα Σκόπια διασχίζοντας όλη την τότε Γιουγκοσλαβία, με κυρίευε μια μεγάλη σύγχυση, βλέποντας και διαβάζοντας παντού το όνομα Μακεδονία. Μα που βρίσκομαι  αναρωτιόμουν. Διάβασα και κατάλαβα, ότι θα καταλαβαίνατε και εσείς αν αντικρίζατε την ίδια εικόνα. Κάθε φορά κατάφερνα και έκρυβα τον θυμό μου γιατί δεν μπορούσα να κάνω  τίποτε άλλο. Τα χρόνια πέρασαν και δεν κατάφερα να περάσω  από τα Σκόπια για να ξαναδώ την κατάσταση αυτή. Απ΄ ότι  ακούω και διαβάζω η κατάσταση μέχρι χθες  ήταν   ακόμα χειρότερη.

Σήμερα όμως τα πράγματα πάνε να αλλάξουν  και η διαμάχη που υπάρχει για την ονομασία του κράτους των Σκοπίων, πάει να βρει τη λύση της προς όφελος και των δύο λαών. Εάν το ελληνικό κοινοβούλιο επικυρώσει τη συμφωνία των Πρεσπών, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ( FYROM ) θα ονομάζεται   Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και όχι Δημοκρατία της Μακεδονίας όπως την έχουν αναγνωρίσει 140  κράτη εκτός της Ελλάδος. Η συμφωνία αυτή θα θέσει τέλος σε μια διαμάχη που χρονολογείται από το 1991, όταν δηλαδή δημιουργήθηκε η ΠΓΔΜ.

Ο όρος  “μακεδονικός”  καλύπτει μια διαφορετική πραγματικότητα την οποία μπορούμε να εξηγήσουμε από τη μακρά και ταραγμένη ιστορία της περιοχής αυτής.

Όμως εμείς τώρα ας δούμε τα πράγματα  σύμφωνα με την ιστορία, χωρίς  βέβαια  να λαμβάνουμε το ρόλο του  ιστορικού. Να δούμε δηλαδή, εν συντομία, πως η Αυτοκρατορία του Μ. Αλεξάνδρου έφθασε να διεκδικείται από την  ΠΓΔΜ.

Ξεκινώντας από την αρχαιότητα, όπως εμείς οι Έλληνες τη γνωρίζουμε, αλλά όπως την βλέπον και  οι ξένοι, υπήρχε το βασίλειο της Μακεδονίας το οποίο είναι γνωστό από τον 5ο  αιώνα π.χ. Ο βασιλιάς Φίλιππος Β’ κυριάρχησε σ΄ όλη την  Ελλάδα αλλά οι  εδαφικές κατακτήσεις από το 336 π.χ. έγιναν από τον Μέγα Αλέξανδρο και περιλαμβάνουν τη Μικρά Ασία, την Αίγυπτο, την Μεσοποταμία και μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ασίας. Έτσι το βασίλειο έγινε μια μεγάλη αυτοκρατορία και εξάπλωσε στα μέρη αυτά τον ελληνικό πολιτισμό. Το βασίλειο αυτό περιελάμβανε και ένα μέρος βόρεια της σημερινής ελληνικής  Μακεδονίας. Το βόρειο αυτό τμήμα της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ ) δεκαετίες τώρα αγωνίζεται για την κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου έτσι που αναμόρφωσε την πρωτεύουσα του, τα Σκόπια, φτιάχνοντας πολλά   αρχαία έργα  με αναφορές στην κλασική εποχή (μνημεία του Φίλιππου Β΄- Μ. Αλεξάνδρου).

Μετά το θάνατο  του Μ. Αλεξάνδρου τα εδάφη της αυτοκρατορίας διαμελίστηκαν οπότε ήρθαν οι Ρωμαίοι και έκαναν την Μακεδονία μια  απλή επαρχία τους. Αργότερα ήρθε η Βυζαντινή αυτοκρατορία την οποία διαδέχεται η Οθωμανική αυτοκρατορία. Στις αρχές του  19ου  αιώνα η γεωγραφική αυτή περιοχή εξακολουθεί να είναι υπό την κυριαρχία των Οθωμανών. Ο  πληθυσμός της δεν είναι ομοιογενής. Υπάρχουν Έλληνες, Τούρκοι, Αλβανοί, Βλάχοι, Τσιγγάνοι, Εβραίοι  αλλά οι Σέρβοι αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού, φυσικά στην περιοχή της  ΠΓΔΜ.  Στην αρχή του 19ου  αιώνα μετά την ανεξαρτησία των Ελλήνων από τον τουρκικό ζυγό (1821-1829) η Ελλάδα ζητά την απόκτηση της Μακεδονίας αλλά χωρίς επιτυχία. Η συνθήκη της Κωνσταντινούπολης(1832) είναι η γραπτή συμφωνία που συνήφθη για τον τελικό διακανονισμό μεταξύ της Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και με την οποία η δεύτερη αποδεχόταν τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους με συγκεκριμένη οριοθεσία, ως αποτέλεσμα του ένοπλου ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας  που είχε προηγηθεί. Η συνθήκη αυτή δεν παραχωρεί  την Μακεδονία  στην Ελλάδα και την κρατά για δικού της. Τα σύνορα της Ελλάδας τότε ήταν μέχρι τη Λαμία.   

Το όνομα της Μακεδονίας επανεμφανίζεται μετά το 1912   με την νίκη της βαλκανικής ένωσης (Έλληνες- Σέρβοι- Βούλγαροι και Μαυροβούνιοι) κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η ευρύτεροι περιοχή της Μακεδονίας χωρίζεται μεταξύ των νικητών. Η διαίρεση αυτή ήταν και η αιτία του Β΄ βαλκανικού πολέμου. Η Ελλάδα παίρνει το 51%   και  το υπόλοιπο  οι Βούλγαροι με τους σκοπιανούς. Με την εγκατάσταση των προσφύγων το 1922 από την Μικρά  Ασία  και την αγροτική μεταρρύθμιση κατάφερε να πετύχει την ομοιογένεια του πληθυσμού στην περιοχή. Το 1977 οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον τάφο του Φιλίππου Β΄ στις Αιγές της Μακεδονίας, γεγονός που μεγάλωσε το εθνικό μας αίσθημα. Το 1991 η Ελλάδα επιβάλει οικονομικό αποκλεισμό που οδήγησε τους σκοπιανούς ν΄ αλλάξουν τη σημαία τους (1995).  Οι σκοπιανοί έχουν υποβάλει αίτημα στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ένταξη τους στους θεσμούς αυτούς που όμως πάλι η Ελλάδα βάζει βέτο και μπλοκάρει την ένταξη τους.

Αν το θέμα επιλυθεί και από πλευράς της Ελλάδας και οι σκοπιανοί εγκαταλείψουν τους αλυτρωτισμούς τότε  θα μπορέσουν να ενταχθούν και στους δύο θεσμούς. Μ΄ αυτό τον τρόπο ωφελούνται και οι Ευρωπαίοι οι οποίοι προλαβαίνουν τη Ρωσία που θέλει να ξαπλώσει τα δίκτυα της στα Βαλκάνια και ν΄ ανακατευτεί στις υποθέσεις της περιοχής.      

 Αν όλα αυτά επιτευχθούν θα τελειώσουν οι μακροχρόνιες διαμάχες μεταξύ των  δύο χωρών και θα εμποδίσουν Τουρκία, Αλβανία και Ρωσία να εμπλέκονται,  ο καθένας με τον τρόπο του, στις υποθέσεις άλλων κρατών. Τότε η περιοχή θα βρει την ανάπτυξη που της αρμόζει και η Θεσσαλονίκη θα παίζει ηγετικό ρόλο που της αναλογεί,  στα Βαλκάνια.   



Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ