Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ της 1ης Νοεμβρίου 2005, να καθιερώσει την 27η Ιανουαρίου, ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, μας υπενθυμίζει με ένταση και με έμφαση, τι συνέβη στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στα κατεχόμενα από το εθνικοσοσιαλιστικό χιτλερικό καθεστώς ευρωπαϊκά εδάφη. Γιατί ο ολοκληρωτισμός του ναζιστικού καθεστώτος, αφού κατέλυσε την Δημοκρατία, υποκίνησε κατά την διάρκεια αυτού του καταστροφικού πολέμου, με την σφραγίδα ενός κράτους, τον καθολικό διωγμό, την γενοκτονία. Η Νύχτα των Κρυστάλλων το 1938 ήταν το προοίμιο της δημιουργίας των στρατοπέδων συγκέντρωσης και εξόντωσης κυρίως του Εβραϊκού πληθυσμού, που ήταν στο στόχαστρο του χιτλερικού καθεστώτος.
Άρθρο του Γιώργου Α. Ζερβάκη *
Στην δράση των ναζιστικών ταγμάτων θανάτου και των στρατοπέδων συγκέντρωσης και εξόντωσης, οι Εβραϊκοί πληθυσμοί των κατεχόμενων κρατών, αποτέλεσαν κατά βάση τα θύματα της επονομαζόμενης Τελικής Λύσης του εθνικοσοσιαλισμού. Έξι εκατομμύρια Εβραίοι Ευρωπαίοι, αλλά και άλλες κοινωνικές ομάδες, που έφεραν από τους Ναζί τον χαρακτηρισμό της «φυλετικής κατωτερότητας», πάσχοντες από διανοητική ασθένεια, ανάπηροι, ομοφυλόφιλοι, πολιτικοί αντιφρονούντες, οδηγήθηκαν στα κρεματόρια των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Ο σχεδιασμός του χιτλερικού καθεστώτος από τις πρώτες ημέρες κατάληψης της εξουσίας, είχε θέσει στον σχεδιασμό του την εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού, στην διάσκεψη της Βάνζεε το 1942, οι αξιωματούχοι των Ναζί που επεξεργάστηκαν την διαβόητη Τελική Λύση, έθεσαν ως στόχο την δολοφονία του 64% των Ευρωπαίων Εβραίων, που αντιστοιχούσε στο 35% των εβραϊκών κοινοτήτων στον κόσμο.
Η διάπραξη του Ολοκαυτώματος ήταν μια συστηματική απόφαση των Ναζί να εξοντώσουν με κάθε τρόπο το Εβραϊκό στοιχείο, με απάνθρωπες μεθόδους, από μαζικές δολοφονίες όπως συνέβη με τους Πολωνούς Εβραίους, εκτοπίσεις, μέχρι την χρησιμοποίηση ανθρώπων πασχόντων από ψυχικές ασθένειες ως πειραματόζωα, όπως συνέβη μετά την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων και την κατοχή της Λευκορωσίας.
Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Μπελζέκ, της Τρεμπλίνκα, του Μπέργκεν-Μπέλσεν, του Άουσβιτς, στα κρεματόρια του εθνικοσοσιαλισμού, εξοντώθηκαν οι Εβραϊκές κοινότητες των χωρών στις οποίες εισέβαλε και επέβαλε κατοχή η ναζιστική Γερμανία. Σε 35 σημερινές χώρες της Ευρώπης, το Εβραϊκό στοιχείο διώχθηκε, εκτοπίστηκε, δολοφονήθηκε. Εβραίοι από την ίδια την Γερμανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Ρωσία, την Γιουγκοσλαβία, την Ελλάδα, την Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, είδαν να χωρίζονται από τις οικογένειες τους, να ξεριζώνονται από τις οικογενειακές τους εστίες, να δολοφονούνται μαζικά.
Όσα συνέβησαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, που δεν τα χωράει ανθρώπινος νους, βασίζονταν σε μια καλά οργανωμένη και σχεδιασμένη προσπάθεια του ναζιστικού κόμματος και του Χίτλερ. Υπήρχε και το υπόβαθρο της συστηματικής καλλιέργειας του αντισημιτισμού από τις δεκαετίες του 1920 και 1930, μια ιστορική καταγραφή του αντισημιτισμού, των φυλετικών διακρίσεων που έρχεται από παλιότερα χρόνια.
Από τον Απρίλιο του 1933 και την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα πήρε μέτρα εναντίον της λειτουργίας των επιχειρήσεων υπό εβραϊκή ιδιοκτησία σε όλη την Γερμανία. Κάτι ανάλογο συνέβη και στο επίπεδο των υπαλλήλων του κράτους, με την ψήφιση από το Ράιχσταγκ στις 7 Απριλίου 1933 του νόμου «Αποκατάστασης του Επαγγελματικού Δημόσιου Τομέα», επιφέροντας την απόλυση όλων των Εβραίων δημοσίων υπαλλήλων, σε όλες τις βαθμίδες διοίκησης, κρατική, περιφερειακή, τοπική. Ακολούθησαν και άλλα σκληρά αντισημιτικά νομοσχέδια, πιο σκληροί ρατσιστικοί νόμοι εκδόθηκαν σε μικρό χρονικό διάστημα, όπως οι Νόμοι της Νυρεμβέργης του 1935 που απαγόρευσαν το γάμο ανάμεσα σε Εβραίους και μη Εβραίους, αφαιρώντας από όλους τους Εβραίους τη γερμανική υπηκοότητα, αλλά και βασικά πολιτικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα της ψήφου.
Το 1936 τέθηκε σε εφαρμογή η απαγόρευση στους Εβραίους να ασκούν οποιοδήποτε εξειδικευμένο επάγγελμα, ενώ τον Νοέμβριο του 1938, απαγορεύτηκε στα παιδιά των Εβραίων να πηγαίνουν στα κανονικά σχολεία. Συνέπεια όλων των παραπάνω ήταν έως τον Απρίλιο του 1939 να έχει οδηγηθεί στην κατάρρευση το σύνολο σχεδόν των Εβραϊκές επιχειρήσεων ή με εξαναγκασμό να έχουν πουληθεί στη Ναζιστική κυβέρνηση.
Από την αρχή του Β’ παγκοσμίου και την πραγματοποίηση των πρώτων σφαγών Εβραίων μέχρι τον Ιανουάριο του 1942, στη Διάσκεψη της Βάνζεε, όπου οι κορυφαίοι αξιωματούχοι του ναζιστικού καθεστώτος συζήτησαν τις λεπτομέρειες της «Τελικής λύσης του Εβραϊκού ζητήματος», ακολούθησαν μαζικές απελάσεις Εβραϊκών πληθυσμών από τα γκέτο και από όλες τις κατεχόμενες χώρες προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που φτιάχτηκαν για αυτό το σκοπό.
Μέχρι την λήξη του πολέμου, το πιο μεγάλο μέρος των Εβραϊκών κοινοτήτων της Ευρώπης, εξοντώθηκε στο Ολοκαύτωμα. Στην Πολωνία, που φιλοξενούσε προπολεμικά την πολυπληθέστερη Εβραϊκή κοινότητα του κόσμου, δολοφονήθηκε πάνω από το 90% του Εβραϊκού πληθυσμού, σχεδόν 3.000.000 άνθρωποι. Ο αντισημιτισμός επικράτησε στην Πολωνία και στο πογκρόμ του Κίλτσε δολοφονήθηκαν 40 και τραυματίστηκαν 80 Εβραίοι που γύρισαν σπίτια τους μετά τον πόλεμο. Η ποινή που επέβαλλαν οι Γερμανοί σε αυτούς που έκρυβαν Εβραίους ήταν ο θάνατος, και εφαρμοζόταν δίχως έλεος. Παρά το γεγονός αυτό, κάποιοι Πολωνοί έκρυψαν παιδιά και οικογένειες Εβραίων, σώζοντάς τους τη ζωή με κίνδυνο των δικών τους οικογενειών.
Από τις υπόλοιπες κατεχόμενες χώρες, η Ελλάδα, η Γιουγκοσλαβία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Βοημία, η Ολλανδία, η Σλοβακία και η Λετονία έχασαν πάνω από το 70% του Εβραϊκού τους πληθυσμού, ενώ στο Βέλγιο, στην Ρουμανία, στο Λουξεμβούργο, στη Νορβηγία, στην Εσθονία, τα χιτλερικά στρατεύματα εξόντωσαν πάνω από τον μισό Εβραϊκό πληθυσμό.
Το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς είχε εξαπολύσει ένα φυλετικό και ρατσιστικό πογκρόμ εναντίων των Εβραίων που συνεχίζονταν μέχρι και τις τελευταίες στιγμές των πολεμικών συγκρούσεων. Ένα πογκρόμ που σταμάτησε μόνο όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις έκαμψαν τις γερμανικές στρατιωτικές αντιστάσεις και εισέβαλαν στη Γερμανία, μέχρι και την παράδοση της το Μάιο του 1945.
Τα όσα συνέβησαν στα χρόνια του καταστροφικού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τα πογκρόμ του Ναζισμού, το Ολοκαύτωμα στα γκέτο και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις πρώτες προσπάθειες για να στοιχειοθετηθούν τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, έφεραν ενώπιον του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου τα υψηλόβαθμα στελέχη του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος, του ναζιστικού καθεστώτος, αντιμέτωπα με τα ειδεχθή τους εγκλήματα στις Δίκες της Νυρεμβέργης, τις καταδίκες τους από ένα πρώτο στην ουσία Διεθνές Δικαστήριο. Δίνοντας παράλληλα την ώθηση στην διεθνή κοινότητα να αναπτύξει πολιτικές και να λάβει μέτρα απέναντι σε μελλοντικές γενοκτονίες, με κυρίαρχα όσα αναφέρονται στην Σύμβαση για την Πρόληψη και Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας του 1948.
Όμως η Ευρώπη μετά τον πόλεμο, οδηγήθηκε στην διαίρεση της, ο ολοκληρωτισμός του υπαρκτού σοσιαλισμού επιβλήθηκε στα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, ο Ψυχρός Πόλεμος κυριάρχησε σχεδόν για μισό αιώνα, μέχρι την κατάρρευση των ανελεύθερων καθεστώτων. Πέντε δεκαετίες μετά την ναζιστική θηριωδία, σε ευρωπαϊκά εδάφη, στα ομόσπονδα Γιουγκοσλαβικά κρατίδια, εκδηλώθηκαν φαινόμενα εθνοκάθαρσης και εθνικιστικής μισαλλοδοξίας, με την διεθνή κοινότητα να μην επιτυγχάνει να θέσει τέρμα στην παράλογη αιματοχυσία του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου, που οδήγησαν σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, από όλες τις πλευρές. Σέρβοι, Κροάτες, Σλοβένοι, Βόσνιοι, διέπραξαν πράξεις δολοφονικής μισαλλοδοξίας, για τα οποίες στρατιωτικά και πολιτικά πρόσωπα οδηγήθηκαν σε διώξεις, με τις κατηγορίες εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, ενώπιον του ιδρυθέντος από τον ΟΗΕ, Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία.
Τα όσα τραγικά συνέβησαν στα στρατόπεδα του Ολοκαυτώματος, οι εκατομμύρια νεκροί από την βαρβαρότητα και την θηριωδία του ναζισμού, τα δημιουργήματα του Πρίμο Λέβι και της Άννα Φράνκ, η απόφαση των κρατών των Ηνωμένων Εθνών να καθιερώσουν την 27η Ιανουαρίου ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, μεταφέρουν στην παγκόσμια κοινότητα, κυρίως στις νέες γενιές, τα ιστορικά διδάγματα, διατηρούν άσβεστη την διατήρηση της ιστορικής μνήμης, συνιστούν την καθολική επαγρύπνηση των δημοκρατικών μας κρατών για να μην συμβούν ξανά φαινόμενα ολοκληρωτισμού, εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας στην σημερινή Ευρώπη, στον κόσμο.
* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο Cretalive.gr
