Γεμάτες πολύ πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων πολλών ετών, σε ποσοστό άνω του 80% είναι οι αποθήκες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, παρέχοντας σε κυβερνήσεις και βιομηχανίες μια ανάσα ενόψει του χειμώνα και την αισιοδοξία ότι η περσινή ενεργειακή κρίση δεν θα επαναληφθεί.
Οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου στο Άμστερνταμ (TTF) είναι στο ένα δέκατο των ρεκόρ που παρατηρήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι, όταν η Ρωσία μείωσε την παροχή μέσω αγωγών στην Ευρώπη. Η αστάθεια, ωστόσο, θα συνεχιστεί καθώς οι τιμές και η ζήτηση πριν και κατά τη διάρκεια του ερχόμενου χειμώνα θα εξαρτηθούν από δύο παράγοντες που είναι εκτός ελέγχου της ΕΕ: τον καιρό και τη συμβολή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο μείγμα ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.
Αρνητικές και πάλι οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη
Αξίζει να σημειωθεί ότι εξαιτίας, το ήπιου χειμώνα, της μειωμένης κατανάλωσης αλλά και της βουτιάς που καταγράφηκε στη βιομηχανική ζήτηση λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, η Ευρώπη άντεξε τον περασμένο χειμώνα χωρίς ελλείψεις σε φυσικό αέριο.
Επομένως, η Ευρώπη δεν μπορεί παρά να ελπίζει σε έναν άλλο χειμώνα με ηπιότερες θερμοκρασίες και χωρίς παρατεταμένες περιόδους χαμηλών θερμοκρασιών.
Με 5 νέα FSRUs «θωρακίζεται» η Ευρώπη ενόψει του χειμώνα
Τα καλό σενάριο
Σύμφωνα με τη Morgan Stanley μάλιστα, αν επαναληφθεί το περσινό σενάριο -κάτι που είναι πιθανό αλλά όχι βέβαιο- οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα μπορούσαν να πέσουν από τα τρέχοντα επίπεδα και να μειωθούν στο μισό στα περίπου 15 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh).
Ξαναμοιράζεται η «τράπουλα» του φυσικού αερίου στην Ευρώπη
«Εάν ο καιρός είναι επίμονα ζεστός και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν ισχυρή απόδοση», οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να καταρρεύσουν στα επίπεδα που είχαν στα τέλη του 2020, έγραψαν αναλυτές της Morgan Stanley σε ερευνητικό σημείωμα αυτή την εβδομάδα.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πρώτου μήνα στον κόμβο TTF, το σημείο αναφοράς για τις συναλλαγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη κυμαίνονται στα περίπου 27-28 ευρώ ανά MWh, ενώ οι τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης για τον Δεκέμβριο έως τον Φεβρουάριο είναι περίπου 50 ευρώ ανά MWh.
Η εκτίμηση των 15 ευρώ της Morgan Stanley είναι μόνο ένα από τα σενάρια της τράπεζας για τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη μετά τον Οκτώβριο, όταν αναμένεται να ξεκινήσει η χειμερινή περίοδος θέρμανσης.
Το απαισιόδοξο σενάριο
Σε ένα άλλο σενάριο, οι τιμές θα μπορούσαν να εκτιναχθούν πάνω από τα 100 ευρώ ανά MWh, αν ο χειμώνας είναι ψυχρότερος από το κανονικό και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν μπορούν να παράγουν υπερβολική ηλεκτρική ενέργεια.
Μετά τον Οκτώβριο, χρησιμοποιώντας έναν σταθμισμένο μέσο όρο, η Morgan Stanley βλέπει τις τιμές πιο πιθανό να διαπραγματεύονται στα περίπου 45 ευρώ ανά MWh.
Αυτή την εβδομάδα, οι τιμές της Ευρώπης υποχώρησαν από τα επίπεδα του Ιουνίου, καθώς η ζήτηση – παρά τον μεγάλο παρατεταμένο καύσωνα – συνεχίζει να είναι γενικά αδύναμη εν μέσω βιομηχανικής επιβράδυνσης.
Οι τιμές είχαν εκτιναχθεί τον Ιούνιο καθώς η συντήρηση σε πολλά μεγάλα νορβηγικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και οι διαδρομές εξαγωγής μείωσαν την προσφορά στην Ευρώπη μέσω αγωγών από τη Νορβηγία, η οποία είναι πλέον ο μεγαλύτερος προμηθευτής αερίου της Ευρώπης.
Με το γιγάντιο κοίτασμα φυσικού αερίου Troll που επιστρέφει από τη συντήρηση, η νορβηγική προσφορά αυξήθηκε. Σε συνδυασμό με τη χαμηλή ζήτηση, αυτό οδήγησε τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη στο χαμηλότερο επίπεδο ενός μήνα.
Τα αποθέματα είναι επίσης αυξημένα, δίνοντας περαιτέρω εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις ενόψει του χειμώνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe οι αποθήκες είναι γεμάτες κατά περίπου 81%.
Η ΕΕ έχει θέσει στόχο να φτάσει το 90% της πλήρους αποθήκευσης φυσικού αερίου έως την 1η Νοεμβρίου 2023. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Morgan Stanley, όχι μόνο θα πετύχει αυτόν τον στόχο νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, αλλά θα μπορούσε επίσης να γεμίσει τις δεξαμενές αποθήκευσης στο 100% μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου. Την ίδια εκτίμηση συμμερίζεται και η Rystad Energy.
«Λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική ζήτηση και υποθέτοντας διαφορετικά σενάρια προσφοράς, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα μπορούσαν να είναι γεμάτες πριν από το χειμώνα φέτος, με αποτέλεσμα οι ροές φυσικού αερίου να πρέπει να εκτρέπονται αλλού», δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ο ανώτερος αναλυτής της Lu Ming Pang.
Παράλληλα, οι πρόσθετοι τερματικοί σταθμοί εισαγωγής LNG που κατάφερε να εγκαταστήσει η Ευρώπη από το περασμένο φθινόπωρο και οι σταθερές εισροές φορτίων LNG παρέχουν επίσης κάποια άνεση ότι τα πράγματα δεν μπορούν να είναι τόσο άσχημα όσο φοβόμασταν ενόψει του χειμώνα 2022/2023.
Ωστόσο, οι αβεβαιότητες είναι υψηλές σχετικά με τον καιρό και την ικανότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να παρέχουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια. Από τότε που ξεκίνησε η ενεργειακή κρίση, η Ευρώπη δεν έχει δει ακόμη έναν πραγματικά κρύο χειμώνα, γεγονός που καθιστά τις προβλέψεις τιμών τόσο δύσκολες όσο και η πρόβλεψη των θερμοκρασιών του Δεκεμβρίου από τον Ιούλιο.
Νέα FSRU στη… φαρέτρα
Προκειμένου να αποφύγει μία ακόμα ενεργειακή κρίση, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και η αυξημένη ζήτηση από την Κίνα επιβαρύνει σημαντικά τις αυξήσεις και δυσκολεύει τις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου, η Ευρώπη ενισχύει το ενεργειακό της «οπλοστάσιο», εντείνοντας τις προσπάθειες απεξάρτησης από τη Μόσχα: έως το τέλος του έτους πρόκειται να λειτουργήσουν στην Γηραιά Ήπειρο πέντε νέες πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU), προσθέτοντας πάνω από 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως σε νέα χωρητικότητα.
Όπως γράφει σε εκτενές του άρθρο το Energy Intelligence, τρία FSRU θα εγκατασταθούν στη Γερμανία, και από ένα σε Γαλλία και Ελλάδα. Κι αν πάνε βάσει χρονοδιαγράμματος, η Ευρώπη θα έχει σχεδόν 55 Bcm/έτος νέα δυναμικότητα επαναεριοποίησης εγκατεστημένη έως το τέλος του 2023.
Το πρώτο εξάμηνο είχαν ήδη εγκατασταθεί πέντε FSRU με συνολική χωρητικότητα 24,5 Bcm/έτος. Η Γερμανία πρόσθεσε τρία FSRU με συνδυασμένη χωρητικότητα 14,5 Bcm/έτος, η Φινλανδία δημιούργησε τον τερματικό σταθμό Inkoo LNG 5 Bcm/έτος και η Ιταλία εγκατέστησε ένα FSRU 5 Bcm/έτος στο Piombino, στη δυτική ακτή της χώρας. Η Piombino τροφοδότησε τις πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου στο δίκτυο τον Μάιο, και η ιταλική Eni παρέδωσε το πρώτο εμπορικό φορτίο LNG στον τερματικό σταθμό στις 8 Ιουλίου.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, το ΕΙ γράφει ότι «η Gastrade επιδιώκει να ξεκινήσει το από καιρό προγραμματισμένο FSRU Αλεξανδρούπολης χωρητικότητας 5,5 Bcm/έτος μέχρι το τέλος του έτους» προσθέτοντας ότι σύμφωνα με ανακοίνωση του συμβουλευτικού ομίλου DNV, «οι εργασίες για τη μετατροπή του GasLog Chelsea FSRU για χρήση στο ελληνικό έργο ξεκίνησαν τον Μάρτιο στο ναυπηγείο Keppel στη Σιγκαπούρη».
