«Το Σχολείο στα χρόνια του Νίκου Καζαντζάκη και σήμερα…»

Ο σπουδαίος Κρητικός λογοτέχνης εξακολουθεί να εμπνέει τους μικρούς μαθητές.

Εργασίες μαθητές με πηγή έμπνευσης το Νίκο Καζαντζάκη παρουσιάζει η Υπεύθυνη Παιδείας του Ελληνικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ, κ. Μαρία Ν.Αγγέλη.

Όπως εξηγεί, στα κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α Γυμνασίου ανθολογείται ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη: Αναφορά στον Γκρέκο (1961).Έχει τίτλο: Η Νέα Παιδαγωγική. Είναι από το πέμπτο κεφάλαιο του πεζογραφήματος. Ολόκληρο το πέμπτο κεφάλαιο αναφέρεται στις συχνά επώδυνες εμπειρίες του παιδιού Ν. Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο, σε εποχές (τέλη του 19ου αιώνα) που οι εφαρμοζόμενες παιδαγωγικές μέθοδοι ήταν ιδιαίτερα αυταρχικές. Ειδικότερα στο ανθολογημένο κείμενο παρακολουθούμε την πρώτη του μέρα στο δημοτικό σχολείο, αλλά και τις αναμνήσεις του από το δάσκαλο της τετάρτης τάξης, που τότε ήταν και η τελευταία, αφού το δημοτικό ήταν τετρατάξιο.
Η  φιλόλογος του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου «Κοσμάς ο Αιτωλός», Αγγελική Δαλιάνη επέλεξε και δίδαξε το κείμενο στους μαθητές. Μετά τη διδασκαλία και ανάλυσή του ανέθεσε στα παιδιά μια εργασία με θέμα: «Το Σχολείο στα χρόνια του Νίκου Καζαντζάκη και σήμερα…»
Οι εργασίες θα σταλούν στον Πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη με έδρα τη Γενεύη, κύριο Γεώργιο Στασινάκη και στον Πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ με έδρα το Ηράκλειο, κύριο Σήφη Μιχελογιάννη.

Οι μαθητές και ο Καζαντζάκης

Ενδεικτικά, αναφέρονται οι εξής εργασίες:

I).Το σχολείο την εποχή του Νίκου Καζαντζάκη, δηλαδή στα τέλη του 19ου αιώνα, διαφέρει σημαντικά από το σύγχρονο σχολείο. Οι παιδαγωγικές μέθοδοι που εφαρμόζονταν ήταν ιδιαίτερα βάναυσες και αυταρχικές. Για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών το ξύλο θεωρούνταν το πιο αποτελεσματικό μέσο. Μάλιστα αυτό γινόταν αποδεκτό και από τους ίδιους τους γονείς που πίστευαν ότι καλός δάσκαλος ήταν αυτός που έδερνε καλά και πολύ. Έτσι η σχολική ζωή καταντούσε ένα δραματικό επώδυνο και τραυματικό βίωμα για το παιδί.
Ο δάσκαλος ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος της τάξης, η μοναδική «αυθεντία» που λειτουργούσε σαν τύραννος. Απειλούσε, έδερνε τα μικρά παιδιά στην προσπάθειά του να τα «συμμορφώσει και να τους βάλει μυαλό». Σίγουρα δεν ενέπνεε σεβασμό αλλά προκαλούσε το φόβο.
Βέβαια και εκείνη την εποχή υπήρχαν κάποιες προοδευτικές ιδέες όσον αφορά τον τρόπο διδασκαλίας. Η Νέα Παιδαγωγική επιδίωκε την ενεργή συμμετοχή του μαθητή και τη βιωματική μάθηση. Δεν πρέσβευε τη στείρα αποστήθιση αλλά καλλιεργούσε το διάλογο. Ωστόσο η πλειονότητα των δασκάλων προτιμούσε τη δοκιμασμένη μέθοδο του ξύλου, της αυστηρότητας και της αυταρχικότητας.
Ευτυχώς από τότε έχει «τρέξει πολύ νερό στο αυλάκι». Οι σύγχρονοι δάσκαλοι  είναι περισσότερο παιδαγωγοί από εκπαιδευτές. Οι αρχές της Νέας Παιδαγωγικής εκείνης της εποχής σήμερα πραγματοποιούνται. Το σχολείο είναι περισσότερο δημοκρατικό, ελεύθερο και δημιουργικό. Στόχος των δασκάλων είναι όχι μόνο η μεταφορά γνώσεων, αλλά η πνευματική και ψυχική καλλιέργεια του μαθητή και η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης υγιούς προσωπικότητας, ικανής να εισέλθει στον κοινωνικό στίβο και να ανταπεξέλθει στις όποιες δυσκολίες. Ο διάλογος και όχι πια το ξύλο, αποτελεί το κυριότερο μέσο διαπαιδαγώγησης. Βέβαια για να επιτευχθεί το άριστο κλίμα στο σχολείο είναι απαραίτητη η συνεργασία μεταξύ δασκάλων, μαθητών και γονέων.               Χρήστος Κυλάφης, μαθητής 2ου Γυμνασίου Αγρινίου. 

II).Το σχολείο στα χρόνια του Νίκου Καζαντζάκη πρέσβευε διαφορετικές παιδαγωγικές μεθόδους από τις σημερινές. Οι παιδαγωγικές αυτές μέθοδοι ήθελαν τους δασκάλους αυστηρούς και σκληρούς απέναντι στους μαθητές. Ως παιδαγωγικό μέσο χρησιμοποιούσαν τον ξυλοδαρμό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μαθητές να φοβούνται το δάσκαλό τους.
Τα παιδιά εκείνης της εποχής ήταν  τύπος και υπογραμμός μπροστά στο δάσκαλό τους. Ακολουθούσαν πιστά τις οδηγίες του. Δεν έπρεπε να κάνουν πολλές ερωτήσεις και έπρεπε να είναι υπόδειγμα σοβαρότητας.
Το σχολείο στη σημερινή εποχή εφαρμόζει τρόπους διαπαιδαγώγησης ώστε τα παιδιά να είναι σωστά επιμορφωμένα και ευτυχισμένα. Οι μαθητές νιώθουν το δάσκαλό τους ως συνοδοιπόρο στην κοινή πορεία της μάθησης. Ο σημερινός δάσκαλος προτρέπει τους μαθητές σε ερωτήσεις και τους συμβουλεύει.
Η παιδαγωγική που ακολουθούν τα σημερινά σχολεία, έχει ως αποτέλεσμα οι μαθητές βλέπουν το σχολείο ως χώρο μόρφωσης και όχι ως φυλακή.
Στεργία Μπέκου μαθήτρια 2ου Γυμνασίου Αγρινίου. 


Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ