Του Δημήτρη Μιμή
-Διαβάζετε;
-Όχι.
Τότε και τα παιδιά σας δεν θα διαβάζουν. Αυτό μας λένε οι ειδικοί επί του θέματος και μας τονίζουν τη σημασία της ανάγνωσης προτρέποντας μας σε μια μετάδοση της γεύσης για ανάγνωση στον πλησίον μας.
Είμαι σίγουρος ότι έχετε παρατηρήσει την αυξανόμενη αδιαφορία των νέων για το διάβασμα. Παρ΄ αυτά σπανίζουν οι πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην προώθηση της μάθησης και στις πρακτικές της ανάγνωσης σ΄ όλες τις ηλικίες.
Σήμερα παρατηρούμε μια νεολαία που δεν διαβάζει πια. Σήμερα η νεολαία είναι καρφωμένη στις οθόνες της και μάλιστα στην εφηβική ηλικία δεν καταφέρνουμε και πολλά ως προς να κτίσουμε μια επιθυμία για ανάγνωση. Στην ηλικία των 14 χρόνων, κυρίως τα αγόρια, υπάρχει μια στασιμότητα, μια στροφή θα έλεγα προς τις οθόνες, εγκαταλείποντας παράλληλα το διάβασμα.
Απαιτείται λοιπόν μεγάλη προσοχή στις νεαρές ηλικίες όπου ο μιμητισμός κυριαρχεί. Αυτόν θα πρέπει να τον στρέψουμε προς την μετάδοση της ανάγνωσης. Τα παιδιά, αν δεν δουν τους γονείς τους να αφιερώνουν χρόνο και να απολαμβάνουν την ανάγνωση τους, δεν θα νοιαστούν περισσότερο από τους γονείς τους. Αν δεν διαβάζουν αυτοί τότε ούτε και τα παιδιά τους θα διαβάζουν.
Γνωρίζουμε ότι έχουν αλλάξει οι αναγνωστικές συνήθειες άρα και οι συγγραφείς βιβλίων θα πρέπει να ξανασκεφτούν τον τρόπο γραψίματος τους και να τον προσαρμόσουν έτσι που να τραβήξουν το ενδιαφέρον προς ανάγνωση των αναγνωστών τους.
Θα με ρωτήσετε τώρα πως θα προξενήσουμε το ενδιαφέρον των παιδιών μας προς το διάβασμα. Εκτός από το καλό παράδειγμα που μπορούν οι γονείς να δώσουν στα παιδιά τους διαβάζοντας, είναι να μην τα πιέζουμε για διάβασμα. Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν καλά τα βιβλία, τους καλούς συγγραφείς και να εμπιστεύονται τις συμβουλές των βιβλιοθηκονόμων και βιβλιοπωλών. Καλό είναι να μεταφέρουμε το ενδιαφέρον των νέων από τις οθόνες στην ανάγνωση και να γνωρίζουμε όμως ότι, οι οθόνες δεν μπορούν να γίνουν οι εχθροί αλλά οι σύμμαχοι του βιβλίου. Θα συμβούλευα τους γονείς, και αυτό είναι καλό, να διαβάζουν ταυτόχρονα με τα παιδιά τους παιδική λογοτεχνία. Να βρεθούν κάποια κατάλληλα βιβλία που θα διαβαστούν από γονείς και παιδιά, ώστε κατόπιν να μπορέσουν να τα συζητήσουν μεταξύ τους. Δεν πρέπει να αφήνουμε τα παιδιά μόνα τους στην ανάγνωση. Κάντε την ανάγνωση ένα παιχνίδι με αυτά. Καλό είναι όταν πραγματοποιείται η ανάγνωση με το παιδί να γίνεται φωνακτά γιατί αυτό πολλές φορές δίνει νόημα στα βιβλία, επιτρέποντας στο παιδί να ζει τις σκηνές της ανάγνωσης έξω από χώρο αυτής.
Θα πρέπει σιγά-σιγά να οικοδομήσουμε μια θεωρία ανάγνωσης, όχι μόνο μέσα στα πλαίσια της οικογένειας αλλά μέσα στην ευρύτερη κοινωνία, με βάση κοινωνιολογικούς στοχασμούς. Για παράδειγμα να γνωρίσουμε τι συμβαίνει στο μυαλό του αναγνώστη ή των εκατοντάδων αναγνωστών όταν διαβάζουν ένα κείμενο και εδώ μπορούμε να φτάσουμε μέσα από τη γλωσσολογία, την ψυχολογία και ίσως την ψυχανάλυση. Αν γνωρίσουμε τι συμβαίνει μέσα στο μυαλό του αναγνώστη τότε θα μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μια γενική θεωρία για την ανάγνωση. Γι΄ αυτό προτρέπω τους γονείς να διαβάζουν μαζί με τα παιδιά τους διάφορα κείμενα και κατόπιν να τα συζητούν. Έτσι οι γονείς θα προσεγγίσουν περισσότερο τα παιδιά τους και θα καταλάβουν τι συμβαίνει σ΄ αυτά, όχι μόνο σε νοητικό αλλά και σε συναισθηματικό επίπεδο, απαραίτητες πληροφορίες για μια καλή συνεργασία με αυτά.
Διαβάστε λοιπόν για να διαβάζουν και τα παιδιά σας. Διαβάστε μαζί με τα παιδιά σας για να ανακαλύψετε το νοητικό και συναισθηματικό κόσμο του παιδιού σας. Η συνεργασία αυτή θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, να έχουμε δηλαδή νεολαία και ενήλικες που θα διαβάζουν.
