Της Μαρίας Λιονάκη
Δεν την είδα απ’ την αρχή καλά σα μέρα τη Black Friday! Τη μαύρη κι άραχλη. Αρχικά λόγω χρώματος. Αγαπώ τα κόκκινα γυαλιά, τα κόκκινα πουλόβερ, τα κόκκινα στολίδια, τα κόκκινα μαξιλαράκια στον καναπέ, τα Χριστούγεννα. Το μαύρο το θεωρώ πένθιμο. Έπειτα δε συμπαθώ τις ουρές. Όχι όλες, με αυτή του νυφικού δεν έχω θέμα. Του κομήτη, μου εξάπτει τη φαντασία. Της γάτας την ουρά που κουνιέται χαριτωμένα , καθώς αυτή σειέται και λυγιέται, περπατά καμαρωτή, σα φρεγάτα σε εθνική γιορτή τη συμπαθώ επίσης. Την ουρά που ανεμίζει στο σκυλί, καθώς αυτό χοροπηδά στην υποδοχή του αφεντικού του, το ίδιο. Την ουρά του χαρταετού, την πολύχρωμη που πετάει στους αιθέρες σαν καρδερίνα, που τον κάνει να ανεβαίνει ακόμη ψηλότερα την καθαρά Δευτέρα, τη λατρεύω. Την ουρά από την οποία προκύπτει ένα συνοικέσιο, ένας γάμος, μια φιλία τη θέλω. Την ουρά στις τράπεζες, τις υπηρεσίες, το κτηματολόγιο, το νοσοκομείο την απεχθάνομαι, μα την ανέχομαι. Δεν συμπαθώ και δεν υποκύπτω στις ουρές για εμπορικούς λόγους, για να αγοράσω κάτι. Ακόμη και κόκκινο.
Με τις άλλες βέβαια ξενόφερτες μέρες ή γιορτές δεν έχω τόσο πρόβλημα. Το Χαλοουίν το είδα με συμπάθεια. Σήκωσα στην αρχή λίγο το φρύδι, μα ως εκεί. Μου φάνηκαν συμπαθητικές οι κολοκύθες οι φωτισμένες, οι μεταμφιέσεις. Είδα πίσω από τα έθιμα τα σχετικά, μια άποψη, έναν πολιτισμό. Όχι το δικό μας, μα δε στάθηκα τόσο. Ούτε με τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου αντιδρώ τόσο. Θα προτιμούσα βέβαια να γιορτάζαμε το δικό μας Άγιο Υάκινθο, μα έρωτας είναι ο,τι θέλει κάνει. Πώς να αντιδράσεις σε μια γιορτή με τούρτες, δώρα, τριαντάφυλλα, καρδούλες; Όλα κόκκινα;
Με τη Black Friday μου βγαίνει όλος μου ο σωβινισμός, η αντίδραση. Το ρεβολούσιον. Η διάθεση να υπερασπιστώ Πατρίδα και Θρησκεία. Κάτω τα χέρια από τα Ήθη και τα Έθιμα μας, τον Πολιτισμό μας. « Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ' τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.» Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου. Είναι αυτό το έθιμο, έθιμο Ρωμιοσύνης;
Δε συμπαθώ γενικά τις εκπτώσεις. Των συναισθημάτων, των ιδεολογιών. Ο,τι νιώθω, θέλω να το νιώθω πολύ, για ό,τι υποστηρίζω στη φωτιά να πέφτω. Δε συμπαθώ τον εαυτό μου, όταν ζητά καλύτερη τιμή, αν τρέχει να τη συναντήσει. Θεωρώ ότι η στάση αυτή σκορπά στους άλλους, στο σύμπαν, αρνητική ενέργεια, που σίγουρα ενοχλεί τον Κοέλιο. Στην πραγματικότητα, σε βάθος χρόνου, αναζητώ την εποχή που δεν με ένοιαζαν καθόλου οι τιμές, τα χρήματα. Όταν μου αρκούσε ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια, δυο τρία όμορφα πουλόβερ κι ένα βολικό τζιν. Όταν δεν σκεφτόμουν πολύ. Τότε που δεν είχα να νοιαστώ έναν οικογενειακό προϋπολογισμό, το Τρελοβάπορο Του Οδυσσέα Ελύτη. Είχα τότε τόσα όμορφα, νεανικά να μου γεμίζουν τη ζωή… Όνειρα, σχέδια γεμάτα ενθουσιασμό, βόλτες, εκδρομές και το δίλημμα, αν θέλω το Φίλιππο ή τον Έκτορα πιο πολύ.
Η Black Friday έχει πάρει τέτοια αίγλη που τείνει να γίνει μέρα ορόσημο, ιστορική, της Οικονομίας μας η Εθνική εορτή.
Το ξενόφερτο ασκεί έλξη πολύ και η διαφημιστική εκστρατεία καλά κρατεί μέρες πριν. Λίγο ακόμα και το έτος θα διαιρείται στο πριν και το μετά της ημέρας αυτής. Κατά το προ Χριστού και μετά Χριστόν. Προ μεσημβρίας και μετά μεσημβρίαν. Συμπίπτει αυτό βέβαια με την αγοραστική απληστία μας, τη διάθεση να συσσωρεύουμε πολλά, στην πραγματικότητα αχρείαστα υλικά αγαθά. Διαθέτοντας κατοχικά και άλλα σύνδρομα. Ο,τι αγόρασε ο γείτονας, η φίλη, η διπλανή γιατί να μην το πάρουμε κι εμείς; Είμαστε εμείς τίποτα πτωχοί, που έλεγε κι η μαντάμ Σουσού, ντεμοντέ, οπισθοδρομικοί; Υπάρχει άραγε τέτοιος ζήλος διεκδίκησης για όσα εντάσσονται στη σφαίρα της Τέχνης, της Μόρφωσης, του Πνευματικού πολιτισμού; Θα παίρναμε αυτή τη μέρα ένα βιβλίο, ένα λεξικό; Για την καταπάτηση ενός δικαιώματος, τη διεκδίκηση μιας καλύτερης συνθήκης ζωής, την εξάλειψη μιας αδικίας, την κάλυψη μιας κοινωνικής ανάγκης θα υπήρχε τέτοια αθρόα προσέλευση; Εκτιμώνται άραγε αντίστοιχα οι αρετές της ψυχής, όσο τα ρούχα, τα παπούτσια, το μακιγιάζ, τα σεσουάρ, τα μπιζού, τα κινητά, τα laptop;
Την ώρα που το φως στήνεται στην ουρά ν’ ανοίξει το μαγαζάκι της μέρας, την ώρα που οι υπάλληλοι των μαγαζιών βλέπουν στον ύπνο τους εφιάλτες με ανθρώπους που μεταμορφώνονται σε τέρατα αιμοδιψή, που όλο τους ζητάνε, που τους τραβάνε, τους πατάνε, στρατός πελατών έχει πάρει τις θέσεις του έξω από τα καταστήματα, κυρίως τα πολυκαταστήματα. Αφού έχει καταστρώσει επιτελικό σχέδιο, στρατηγική επίθεσης μέρες πριν. Από ποιο δρόμο πιο γρήγορα θα ξεχυθεί. Αφήνει δουλειές, το μωρό στη γειτόνισσα, ατάιστο το παιδί, στη γειτονιά χωρίς λουρί το σκυλί και με ήλιο και βροχή το καλύτερο προϊόν αναζητεί. Έχει πάρει εξάλλου μαζί του μια σκηνή και ξηρά τροφή. Αναζητεί αρτοπαρασκευαστή, βαφλιέρα με περιστρεφόμενο θερμοστάτη, καρέκλα για μασάζ, τοστιέρα μαλλιών, συσκευή παρασκευή μπίρας, όλα χρήσιμα πράγματα δηλαδή! Καλύτερη τιμή σε υπολογιστή, κινητό, καναπέ και χαλί. Μαύρο χάλι. Καθώς κανείς με τέτοια κοσμοσυρροή δεν μπορεί σωστά να επιλέξει, να εξυπηρετηθεί.
