Του Στέλιου Βισκαδουράκη
Οι κομψές κυρίες της Κυριακής ήταν ηλικιωμένες κυρίες, κάποιες φορές όχι και τόσο, όσο μαρτυρά η λέξη. Ντυμένες συνήθως στα μαύρα, έδειχναν το τέλος μιας σοβαρής ιστορίας. Οι νεώτερες, ντυμένες στα χρωματιστά, έδειχναν μια ιστορία που συνεχιζόταν. Πάντα όμως όλες τους ήταν κομψές, πράγμα που στην τότε ηλικία μου μεταφράζονταν μέσα μου ως απαίτηση ενός απροσδιόριστου σεβασμού.
Δεν τις ήξερα ή μάλλον νόμιζα ότι δεν τις ήξερα. Είχα μεγαλώσει κοντά τους, δίπλα τους αλλά ήμουν παιδί και τα ξύλινα σπαθιά με την μπάλα μού τραβούσαν την προσοχή και σχεδόν δεν τις έβλεπα, όπως και τ’ άλλα παιδιά. Στις γειτονιές όπου μεγάλωσα, τα πρωινά τις Κυριακές κρύβαν μέσα τους το κυνηγητό, το κρυφτό, την μπάλα, τα μπεντένια, τους ιδρώτες και την πάλη κυριαρχίας, σοβαρή ή αστεία.
Η κυριακάτικη λειτουργία λίγο μας ενδιέφερε, κι όμως για εκείνες είχε μεγάλη σχέση με την καθαρότητα του σώματος και, κυρίως, της ψυχής τους.
Περνούσαν δίπλα μας ελαφρώς αγέρωχες. Η ενόχληση μας ήταν το πέρασμα τους μέσα από το γήπεδο του δρόμου. Έπρεπε να σταματάμε για να μην τις λερώσει η μπάλα. Μετά μπήκε η εφηβεία και οι αισθητικές ισορροπίες μαζί με τη σιωπή που τις συνόδευαν, κυριαρχούσε. Τότε, για πρώτη φορά, τις πρόσεξα όπως πρόσεξα και τις πρωινές ή απογευματινές κυριακάτικες βόλτες τους.
Αυτό δεν έκρυβε τίποτα πέραν της εφηβικής ανάλυσης γενικώς, του παράξενου κι ωραίου πλάσματος που λέγονταν «γυναίκα», ανεξαρτήτου ηλικίας. Οι κυρίες αυτές χάνονταν αργά όπως είχαν έρθει ή εμένα μ’ έπαιρνε ο χρόνος μαζί του.
Μετά, ήρθε η Σχολή και το επάγγελμα. Η φυσικοθεραπεία σε ταξιδεύει, όπως όλες οι ιατρικές ειδικότητες, σε λιμάνια και μέρη, σπίτια, ανθρώπους και καταστάσεις άγνωστες κι απρόσμενες. Μεγαλώνεις αναγκαστικά γιατί έχεις τη μεγάλη ευθύνη της υγείας των άλλων.
Σκηνοθετείς, κάνεις θεραπείες και εκεί η ταινία πρέπει πάντα να είναι καλή, πολύ καλή. Εκεί τις συνάντησα ξανά, είτε ως πρωταγωνίστριες, συμπρωταγωνίστριες, δευτεραγωνίστριες και σπανιότερα ως κομπάρσες. Εκεί συνάντησα ξανά εκείνη την αληθινή κομψότητα της ψυχραιμίας. Εκεί αποκωδικοποίησα τον απροσδιόριστο παιδικό κι εφηβικό σεβασμό μου για εκείνες.
Πάνω ή δίπλα από τα κρεβάτια του πόνου και της δυσκολίας, είτε τα δικά τους είτε των συγγενών τους, εκείνη η κομψότητα εμπεριείχε μια μοναδική παλικαριά. Μετά από καιρό κατάλαβα ότι αυτή η κομψότητα ήταν η αντίσταση μιας αληθινής κι αξιοπρεπούς δύναμης και το μετερίζι παλαιότερων εποχών. Αυτό το μετερίζι που αφορά τη γυναίκα της κάθε εποχής. Το πιο περίεργο, όμως, ήταν ότι σε κάθε έξοδό τους, κυριακάτικη ή καθημερινή, είχαν εκείνη την αξιοπρεπή μορφή κι αγέρωχη δύναμη που στα παιδικά μου χρόνια είχα συναντήσει, κι ο χρόνος δεν είχε αλλάξει τίποτα.
Φωτογραφία από IgorVetushko via vista.create
