Εικόνα βιβλικής καταστροφής μεταφέρουν οι Ελληνες επιστήμονες που βρίσκονται στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας. Οπως περιγράφουν, ολόκληρες πόλεις δεκάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων είναι ισοπεδωμένες. Η κατάσταση ωστόσο δείχνει ελεγχόμενη ως προς τη διαχείριση των χιλιάδων σεισμοπλήκτων, ενώ συρρέει συνεχώς βοήθεια προς την περιοχή.
Χθες έφθασε στις σεισμόπληκτες περιοχές κλιμάκιο επιστημόνων από το ΕΜΠ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Eχω βρεθεί σε πολλές καταστροφές ανά τον κόσμο, αλλά νομίζω ότι αυτή είναι από τις χειρότερες. Είναι συγκρίσιμη με τον σεισμό του 1988 στη Σοβιετική Eνωση και του 2010 στην Αϊτή. Πολύ φοβάμαι ότι οι νεκροί θα αυξηθούν δραματικά», λέει ο Παναγιώτης Καρύδης, ομότιμος καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, από το Χατάι. «Η έκταση της ζημιάς είναι τεράστια. Oποια βοήθεια και αν σταλεί είναι σταγόνα στον ωκεανό. Υπάρχουν περιοχές στις οποίες ακόμη δεν έχει πάει άνθρωπος».
Κατέρρευσαν ακαριαία
Η ομάδα του ΕΜΠ θα μελετήσει τον τρόπο κατάρρευσης των κτιρίων. «Δυστυχώς μεγάλος αριθμός κτιρίων κατέρρευσε ακαριαία. Ο περισσότερος κόσμος δεν κατάφερε καν να προστατευθεί, όχι να βγει έξω. Σε αυτό φαίνεται ότι συντέλεσαν πολλοί λόγοι. Κατ’ αρχάς το μέγεθος του σεισμού ήταν τεράστιο.
Οδηγώντας από τα Αδανα προς τη σεισμόπληκτη περιοχή, μετά το Οσμανίγιε συναντάς μόνο ερείπια.
Κατά δεύτερον, το μικρό βάθος του σεισμού και η μικρή απόσταση των πόλεων από το επίκεντρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αυτό που ονομάζουμε “αρμονική κατάρρευση”, να βλέπουμε άλλα κτίρια όρθια και άλλα σε ερείπια, ανάλογα με τον τρόπο διέγερσης του εδάφους. Κατά τρίτον, τα κτίρια δεν είχαν την αντισεισμική προστασία που έπρεπε. Το καταλαβαίνουμε από το είδος των ζημιών και τη συμπεριφορά των κτιρίων. Τέλος, ο πρώτος σεισμός έγινε ξημερώματα, όλος ο κόσμος ήταν σπίτι του και κοιμόταν. Θα ήταν διαφορετικά αν βρίσκονταν στον δρόμο, εν κινήσει ή έστω εν εγρηγόρσει».
Παρά το μέγεθος της καταστροφής, η κατάσταση δείχνει (αναλογικά) ελεγχόμενη. «Είναι αξιοθαύμαστη η ψυχραιμία του κόσμου σε μια τέτοια φοβερή κατάσταση. Υπάρχει κόσμος παντού, σώματα ασφαλείας, εθελοντές. Στήνονται συνέχεια καταυλισμοί, βλέπουμε παντού ασθενοφόρα και φορτηγά με εφόδια».
«Οδηγώντας από τα Αδανα προς τη σεισμόπληκτη περιοχή, μετά το Οσμανίγιε συναντάς μόνο ερείπια. Εχουν ισοπεδωθεί τα πάντα», λέει ο Μανώλης Βασιλάκης, αναπλ. καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Εχω βρεθεί σε αρκετές καταστροφές, αλλά ποτέ τέτοιας έκτασης. Η Αντάκεια έχει καταστραφεί εντελώς. Παντού βλέπεις πολυώροφα κτίρια στο έδαφος, ακόμη και μοντέρνες κατασκευές έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Και σκεφτείτε, σε ένα ρήγμα 250 χλμ. εμείς έχουμε δει μόλις τα 30 χλμ.».
Η ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών θα μελετήσει τα γεωλογικά φαινόμενα που συνόδευσαν την καταστροφή, όπως καθιζήσεις, κατολισθήσεις. «Ολοι οι δρόμοι είναι κλεισμένοι από τα χιλιάδες αυτοκίνητα. Δεν ξέρεις αν έρχονται να βοηθήσουν, να αναζητήσουν τους δικούς τους ή να φύγουν. Παντού ασθενοφόρα και μπουλντόζες. Αναρωτιέμαι πώς θα στεγαστούν τόσες εκατοντάδες χιλιάδες άστεγοι άνθρωποι, πώς θα απομακρυνθούν τόσα εκατομμύρια τόνοι μπάζων από τις πόλεις, πώς θα ξαναστηθούν οι άνθρωποι στα πόδια τους».
