Της Κατερίνας Μυλωνά
Χρειάστηκαν μονάχα λίγες ώρες για να καταστραφούν οι περιουσίες τους, οι κόποι μιας ζωής να χαθούν στη λάσπη. Ο εφιάλτης που έζησαν κάτοικοι και επιχειρηματίες του Δήμου Χερσονήσου δεν έχει τελειώσει. Ακόμα προσπαθούν να μαζέψουν τα κομμάτια τους, να κτίσουν από την αρχή τη ζωή τους και να ανταπεξέλθουν στη νέα πραγματικότητα.
Άνθρωποι που επλήγησαν από τις πλημμύρες που έπληξαν δύο φορές μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα πολλές περιοχές του Δήμου Χερσονήσου μιλούν στο Cretalive για την περιπέτειά τους και τα επόμενα βήματά τους.
«Δεν αρκεί η καταγραφή, θέλουμε αποτελέσματα»
Ο κ. Βαγγέλης Ζαχαριουδάκης είναι κάτοικος Γουβών, όπου ο ίδιος διατηρεί καθαριστήριο ενώ δίπλα βρίσκεται το σούπερ μάρκετ της οικογένειας. Το υπόγειο των επιχειρήσεων, συνολικής έκτασης 450 τμ2, γέμισε λάσπες, καταστράφηκαν προϊόντα που είχαν αποθηκευτεί εκεί και προορίζονταν για τα ράφια, ψυγείο- θάλαμος, ρούχα των ξενοδοχείων, εξοπλισμός του καθαριστηρίου, όπως ατμοσίδερα. Με βυτία, απορροφήθηκαν από το χώρο 1.000 κυβικά νερού.
Από το σημείο έχουν περάσει όλοι οι αρμόδιοι φορείς, γίνεται καταγραφή των ζημιών, όμως, ο κ. Ζαχαριουδάκης αναφέρει πως δεν ξέρει πώς θα προχωρήσει η διαδικασία, τον ενδιαφέρει να δει αποτέλεσμα και να μη μείνουμε απλώς στην καταγραφή. Μέσα σε μια νύχτα, χάθηκαν κόποι 20ετίας, τώρα πρέπει να κάνει σέρβις στα μηχανήματα ή να αγοράσει καινούργια και να προετοιμαστεί για τη σεζόν που θα έρθει. Όμως, στην αποκατάσταση των ζημιών πρέπει να βοηθήσουν και οι αρμόδιοι.
Χριστούγεννα μακριά από το σπίτι του
Ένα σπίτι, ένα μηχανάκι και δύο αυτοκίνητα… Ο απολογισμός των ζημιών για τον κ. Μανώλη Αποστολάκη, από τις Γούρνες, χαρακτηρίζεται τραγικός χωρίς ίχνος υπερβολής. Το σπίτι του πλέον είναι μη κατοικήσιμο και μένει τώρα στο Ηράκλειο. Το αυτοκίνητο του ίδιου και της συντρόφου του γέμισαν λάσπη και το ένα παραμένει ακόμα σε ένα κοντινό οικόπεδο. Το σπίτι, δίπλα στο Γουρνιώτη ποταμό, παρόλο που είναι υπερυψωμένο, γέμισε νερά, είναι προκάτ και φούσκωσαν όλοι οι τοίχοι, καταστράφηκαν ντουλάπες, πλυντήριο, μόνο το ψυγείο σώθηκε από τις πλημμύρες.
Τη μέρα των καταστροφών, κατάφερε να βγει από το σπίτι του με τη βοήθεια της πυροσβεστικής. Τώρα, σε κάθε βροχή αγχώνεται για το τι μπορεί να συμβεί. Τονίζει πως ο Δήμος Χερσονήσου πρέπει να προχωρήσει σε έργα ουσίας, διαφορετικά, ακόμα και να καταφέρει να φτιάξει το σπίτι του, ποιος μπορεί να του εγγυηθεί ότι δε θα καταστραφεί ξανά;
Επί εννέα ώρες άδειαζαν τη λάσπη
Το νερό στο υπόγειο έφτασε ως το ταβάνι, καταστράφηκαν οι υδραυλικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, ο καυστήρας, το πλυντήριο, το ντεπόζιτο του νερού γέμισε λάσπες. Η κ. Ρίτσα Λαζανάκη είδε την αλουμινένια πόρτα της αυλής της να καταστρέφεται, το αυτοκίνητό της να παρασύρεται, να σπάει ο πέτρινος εξωτερικός τοίχος του σπιτιού, και οι ζημιές δε σταματούν εκεί αλλά είναι τέτοιο το μέγεθος της καταστροφής που προς το παρόν το σπίτι της, στις Γούρνες, δεν είναι κατοικήσιμο.
Προσωπικό της πυροσβεστικής και της ΕΜΑΚ δούλευαν ακόμα και τη νύχτα ενώ χρειάστηκαν εννέα ώρες για να αδειάσει η λάσπη από το χώρο. Τονίζει πως μέτρα έπρεπε να είχαν ληφθεί από πριν και τώρα είναι ανάγκη να βρεθεί ένας τρόπος να μετριαστεί η ορμή του ποταμού.
Οι αποζημιώσεις δεν πρόκειται να λύσουν το σύνολο του προβλήματος, υπάρχουν άνθρωποι που έχασαν τελείως τα σπίτια και τις περιουσίες τους. Η κ. Λαζανάκη σημειώνει πως το σπίτι της είναι καθόλα νόμιμο, πλήρωσε για την άδειά του κι όμως επλήγη από την κακοκαιρία.
Ανέβηκε στην ταράτσα για να σωθεί
Ένα ολόκληρο νοικοκυριό χάθηκε, έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές, ακόμα και οι συλλογές του, νομισμάτων και όχι μόνο, καταστράφηκαν. Ο κ. Γιώργος Τσούμπας, γνωστός καταστηματάρχης στο Ηράκλειο, διατηρούσε σπίτι στις Γούρνες και τώρα ετοιμάζεται να μετακομίσει. Οι πόρτες είναι καταστραμμένες και δεν έχει τρόπο να ζεσταθεί!
Την ημέρα της καταιγίδας, το νερό έτρεχε με τέτοια ορμή, σαν ωστικό κύμα, που κατέστρεψε τα πάντα στο πέρασμά του, πήρε μαζί του το λάδι και τη ρακί που είχε αποθηκευμένα και χύθηκαν παντού. Χρειάστηκαν τρία αποφρακτικά μηχανήματα και ένας εκσκαφέας για να αδειάσει το σπίτι από τα συντρίμμια.
Την ώρα της θεομηνίας, έβλεπαν με τρόμο το νερό να ανεβαίνει σκαλί- σκαλί, κάλεσαν την Πυροσβεστική και τους προέτρεψαν να ανέβουν στην ταράτσα. Η γάτα τους αναγκάστηκε να μάθει κολύμπι ενώ εκείνοι βούτηξαν στις λάσπες για να σώσουν το σκύλο τους.
Ένιωσαν ότι έπαιζαν σε ταινία θρίλερ και τώρα προσπαθούν να συνέλθουν. Ζητούν από το Δήμο να προχωρήσει σε καταγραφές, να δοθούν σύντομα αποζημιώσεις, να γίνουν παρεμβάσεις ώστε να διασφαλιστεί ότι ο ποταμός δε θα ξεχειλίσει ξανά, και να απαλλαγούν από έξοδα, από δημοτικά τέλη, αλλά και άλλους λογαριασμούς.
Τα αυτοκίνητα στο λιμάνι
Αν περάσει κανείς από το λιμάνι των Γουβών, μπορεί ακόμα να δει τα «πνιγμένα» αυτοκίνητα. Η οικογένεια της κ. Χαράς Ασσαριωτάκη είδε να παρασύρονται από τα ορμητικά νερά τρία αυτοκίνητα και μία μηχανή, όλα έγιναν συντρίμμια, ενώ καταστράφηκε ο πάγιος εξοπλισμός της επιχείρησής τους στις Γούβες, που περιλαμβάνει ηχητική και φωτιστική κάλυψη.
Το νερό έφτασε τους 70 πόντους μέσα στο κατάστημα, όλα τα αντικείμενα καλύφθηκαν από λάσπη. Το σπίτι της είναι στον 1ο όροφο και το νερό έφτασε ως το όγδοο σκαλοπάτι του κλιμακοστασίου ενώ κατάφερε να σπάσει τα εξωτερικά τοιχία της αυλής.
Το νερό άφησε πίσω του συντρίμμια
Ο κ. Μανώλης Πατεράκης διατηρεί επιχείρηση στη Σταλίδα καθώς και κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια. Όπως λέει, αυτό που συνέβη στην ευρύτερη περιοχή της Ανάληψης, των Γουβών και των Μαλίων, ήταν πρωτόγνωρο. Το νερό άφησε πίσω του συντρίμμια, καταστράφηκαν ακόμα και δρόμοι και αγωγοί.
Οι κάτοικοι της περιοχής έδειξαν την αλληλεγγύη τους σε όσους είχαν ανάγκη. Αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει τη δημοτική αρχή και όλους όσοι εργάστηκαν για να αποκαταστήσουν τις ζημιές.
Ο ίδιος είδε το μαγαζί του και δύο διαμερίσματα να πλημμυρίζουν και τώρα προσπαθεί να βρει ξανά το ρυθμό του. Όπως λέει, ήταν τόσο η ποσότητα του νερού που δεν ήταν δυνατό να το απορροφήσει το χώμα.
Το νερό «κατάπιε» το δρόμο
Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανάληψης, κ. Αμαλία Κουτσαντωνάκη, είδε το μαγαζί της, ακόμα και το δρόμο έξω από αυτό στην Ανάληψη, να τα «καταπίνει» το νερό.
Ήταν η δεύτερη φορά που κατέβηκαν νερά, η πρώτη ήταν στις 16 Φεβρουαρίου του 2018, τότε απλώς το νερό είχε μετακινήσει τα αυτοκίνητα. Τώρα, το αυτοκίνητό της καταστράφηκε ολοκληρωτικά γιατί η λάσπη έφτασε μέχρι το ταμπλό. Πριν από δύο χρόνια, η στάθμη του νερού είχε φτάσει το πρώτο σκαλοπάτι, στις 10 Νοεμβρίου, πέρασε πάνω από το τρίτο σκαλοπάτι και μπήκε μέσα στο μαγαζί μέχρι πίσω περίπου 40 μέτρα μήκος μα 15 εκατοστά λάσπη.
«Ο φετινός απολογισμός είναι δυο επιχειρήσεις, ταβέρνα και καφετέρια που είναι απέναντι το ένα στο άλλο. Όλη η ρεσεψιόν του ξενοδοχείου και ένα διαμέρισμα, όπου μένουμε εμείς , τέσσερα αυτοκίνητα ( τρία οικογενειακά και ένα μίνι λεωφορείο 9 θέσεων επαγγελματικό που το αγοράσαμε με δάνειο τον περασμένο Μάρτιο και το πληρώνουμε ακόμα ) και μια μηχανή 250 κυβικά. Μας έμειναν μόνο τα ποδήλατα της οικογένειας», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Όλα τα Μάλια μια καταστροφή
Η πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Μαλίων, κ. Ειρήνη Αργυράκη, αναφέρει πως επλήγησαν πολλά σπίτια και επιχειρήσεις στην περιοχή. Το νερό έφτασε τους πενήντα πόντους και κατέστρεψε το αυτοκίνητο του πατέρα της και τη μηχανή του γιου της, στο σπίτι έφτασε ως τα κρεβάτια και προκάλεσε ζημιές. Ήταν τόση η πίεσή του που τα κατέστρεφε όλα στο πέρασμά του.
Όπως λέει, οι αρμόδιοι φορείς κατέγραφαν για μέρες το μέγεθος της καταστροφής και αναμένεται να επιστρέψουν στην περιοχή. Από τη θεομηνία γλίτωσε ένα μονάχα μέρος των Μαλίων, ζημιές προκλήθηκαν στο χωριό, τον κεντρικό δρόμο ως και την παραλιακή.
Με ρυθμούς χελώνας η αποκατάσταση
Μέσα σε λίγες ώρες είδε και τα δύο καταστήματά του, που διατηρεί στα Μάλια, να καταστρέφονται. Ο κ. Γιάννης Αμαργιανιτάκης, που έχασε το 70% των προϊόντων του και του πάγιου εξοπλισμού του, θεωρεί πως βδομάδες μετά οι αρμόδιοι δεν έχουν προχωρήσει τις εργασίες όπως θα έπρεπε, κάνει λόγο, μάλιστα, για ρυθμούς χελώνας. Ο ίδιος μέσα σε τέσσερις μέρες κατάφερε να λειτουργήσει και πάλι το κατάστημα με είδη τροφίμων, ενώ ο Δήμος Χερσονήσου δεν έχει τόσο γρήγορα αντανακλαστικά.
Εκτός από τα σπίτια και τα καταστήματα, ζημιές υπέστηκαν και οι δρόμοι και άλλες υποδομές και το μόνο που έγινε, σύμφωνα με τον κ. Αμαργιανιτάκη, είναι να ανοίξουν λίγο οι δρόμοι για να έχει ο κόσμος πρόσβαση στα σπίτια του.
Θεωρεί πως οι πλημμύρες είναι απόδειξη πως ακόμα και ο νέος εθνικός κατασκευάστηκε με λάθος σχεδιασμό και ουσιαστικά φέρνει όλες τις ποσότητες του νερού στο χωριό. Πιστεύει πως το ίδιο σκηνικό θα επαναληφθεί με την επόμενη κακοκαιρία και, όπως λέει, δεν είναι δυνατό να στηρίζεται κανείς στην αλληλεγγύη των συνανθρώπων του για να ζήσει. Όπως το κράτος ζητάει διάφορα από έναν επιχειρηματία για να λειτουργήσει, έτσι πρέπει και να προσφέρει τουλάχιστον μία ασφάλεια.