Τιμητική εκδήλωση – συναυλία για το Σταύρο Ξαρχάκο διοργάνωσε ο Δήμος Περιστερίου και για το έργο και την προσωπικότητα του μουσικοσυνθέτη είχε προγραμματιστεί να μιλήσουν ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής αλλά και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας.
Να σημειωθεί ότι κ. Καραμανλής, σεβόμενος, όπως ανέφεραν συνεργάτες του, τις χιλιάδες κόσμου που κατέκλυσαν το θέατρο του Άλσους Περιστερίου για να τιμήσουν τον Σταύρο Ξαρχάκο, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης στο πρόγραμμα της εκδήλωσης, αποφάσισε να μην εκφωνήσει την ομιλία του.
Ωστόσο αυτή διανεμήθηκε στους δημοσιογράφους και ξεκινούσε με αναφορές σε ένα βίντεο που πρόσφατα έγινε viral, και στο οποίο ο Σταύρος Ξαρχάκος νουθετεί και συμβουλεύει μια μουσική παρέα νέων στη Σύρο.
«Στις εικόνες αυτές αποτυπώνεται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο η προσωπικότητα του Ξαρχάκου. Παθιασμένος, αθεράπευτα ερωτευμένος, ενθουσιώδης, με την μουσική και όχι μόνο. Γιατί το ίδιο ενθουσιώδης είναι με τους νέους, αυτός ο πάντα νέος, με την Ελλάδα, τις παραδόσεις και τις ρίζες μας, με το Αιγαίο», επισήμανε ο κ.Καραμανλής.
“Γεννήθηκε με θείο χάρισμα ο Ξαρχάκος. Αλλά δεν επαναπαύθηκε. Δούλεψε σκληρά, εδώ και στο εξωτερικό, δίπλα σε μεγάλους δασκάλους, για να φτάσει να γίνει ένας μεγάλος δημιουργός. Θείο χάρισμα δεν εννοώ μόνο το μεγάλο ταλέντο του, την πηγαία ικανότητα να γεννάει μουσική, δύσκολη μουσική, σύνθετη μουσική. Εννοώ συνολικά τη φύση του. Ευλογημένη φύση. Ανήσυχη, γόνιμη, δημιουργική. Πλασμένη για τα μεγάλα και τα δύσκολα. Γιατί η σπάνια μουσική του δεινότητα, από μόνη της δεν θα επαρκούσε για να ολοκληρωθεί η ευρύτερη εικόνα του Ξαρχάκου”, υπογράμμιζε ο πρώην πρωθυπουργός και πρόσθετε:
“Δωρικός, σεμνός, φειδωλός στα λόγια. Μιλάει με το έργο του και το έργο του μιλάει γι αυτόν. Με αγάπη και ζεστασιά για τους ανθρώπους, κυρίως μάλιστα τους λιγότερο ευνοημένους.”
Ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε επίσης το σεβασμό του κ. Ξαρχάκου στην ελληνική κληρονομιά. “Με την Ελλάδα να είναι πάντα ο καημός και η έμπνευση του. Με βαθιά, ανυπόκριτη αγάπη και έγνοια για την πατρίδα. Ζει την αιθρία της ελληνικότητας, πονάει και πληγώνεται όμως για τις απογοητεύσεις που η πατρίδα συχνά επιφυλάσσει στα παιδιά της".
Ενεργός πολίτης
Σημείωσε ότι είναι επίσης αυτή η ταυτότητα που κάνει ταυτόχρονα τον Ξαρχάκο έναν ενεργό πολίτη, με ευαισθησίες, ενδιαφέρον και αγωνία για τα κοινά. “Ένα πολιτικό ον με την ευρεία και υψηλή έννοια του όρου. Το 1973 γράφει την μουσική για το «Μεγάλο μας Τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, με πρωταγωνιστές την Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο και κύριο ερμηνευτή τον αλησμόνητο Νίκο Ξυλούρη, ένα μνημειώδες έργο, σύμβολο του αγώνα κατά του δικτατορικού καθεστώτος”, υπενθύμισε. 
Συνεισφορά στον αγώνα για έναν ανώτερο πολιτισμό
Από την πλευρά του ο Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε ότι η τέχνη του Σταύρου Ξαρχάκου αποτελεί μεγάλη συνεισφορά και στον δικό μας αγώνα για έναν ανώτερο πολιτισμό.
Αναλυτικότερα στο χαιρετισμό του ο Δημήτρης Κουτσούμπας ανέφερε:
«Αναρωτιέμαι, τι μπορεί να πει κανείς ταιριαστό για το Σταύρο Ξαρχάκο, έναν τόσο σπουδαίο συνθέτη, ένα μεγάλο δημιουργό, ανάμεσα στους κορυφαίους της ελληνικής μουσικής -που ο καθένας με το δικό του τρόπο, πραγματοποίησαν το άλμα στην αποκαλούμενη «έντεχνη λαϊκή μουσική»- και που συνάμα είναι και ο μεγαλύτερος ενορχηστρωτής αυτής της χώρας;
Και πάλι, πώς μπορείς να κρατήσεις μια ισορροπία και οι έπαινοί σου να είναι μετρημένοι και ακριβοδίκαιοι, όπως αρμόζουν σε έναν άνθρωπο που δεν του αρέσουν τα εγκώμια και οι μεγαλοστομίες, σε έναν άνθρωπο που θεωρεί πως «δικαίωμα στην έπαρση έχει μόνο η σημαία»;
Θέλει αρετή και τόλμη η μουσική
«Θέλει αρετή και τόλμη η μουσική», έχει πει ο Σταύρος Ξαρχάκος. Και πραγματικά θέλει ταπεινοφροσύνη, σεμνότητα, σεβαστικότητα όταν «ακουμπάς» τη μουσική μας κληρονομιά, ρεμπέτικη, επτανησιακή, δημοτική, βυζαντινή.
Χρειάζονται όμως και μεγάλα αποθέματα τόλμης όταν προσπαθείς να την αναμορφώσεις και να την εξελίξεις, να αναδείξεις τη δυναμική της.
Χαρακτηριστικό δείγμα για το μέγεθος της αξίας που αποδίδει ο Σταύρος Ξαρχάκος στη λαϊκή μας παράδοση, αλλά και για τον τολμηρό, ατίθασο, πρωτοποριακό τρόπο που καταπιάνεται μαζί της, είναι το έργο του «Τσιτσάνη διάλογο»».
Ένα έργο -θα λέγαμε- όπου ο Ξαρχάκος με τρόπο αξεπέραστο ενοφθαλμίζει τη λόγια μουσική στη ρεμπέτικη – λαϊκή, τοποθετώντας όχι άδικα και τις δύο στην ίδια στάθμη.
Άλλωστε, όλο του το έργο του αποδείχνει ότι με την ίδια άνεση και φυσικότητα που αντιμετωπίζει τη λαϊκή μουσική, μπορεί να χειρίζεται την κλασσική και τη σύγχρονη μουσική, αφού και τα τρία αυτά είδη συνυπάρχουν στη δημιουργία του, συχνά μάλιστα συμπλέκονται.
Ο καημός της φτωχολογιάς
Δεν είναι όμως μόνο η μεγάλη αγάπη και η ουσιαστική γνώση του Ξαρχάκου πάνω στη λαϊκή μουσική, που κάνουν το έργο του να μιλά τόσο βαθιά στη λαϊκή ψυχή. Είναι και γιατί στη δημιουργία του βρίσκει απόλυτη έκφραση ο καημός της φτωχολογιάς μέσα από ένα μοναδικό συνδυασμό του διάχυτου σε όλο το έργο του ερωτισμού και της πίκρας από τη βασανισμένη ζωή της, όπως για παράδειγμα στο υπέροχο τραγούδι του «Καίγομαι-καίγομαι» από το Ρεμπέτικο:
«Όταν γεννιέται ο άνθρωπος
ένας καημός γεννιέται
όταν φουντώνει ο πόλεμος
το αίμα δε μετριέται».
Αυτός ο καημός στον Ξαρχάκο δεν γίνεται ποτέ μεμψίμοιρος, μια κλάψα του ταπεινωμένου.
Είναι σαν ένας λυγμός που δεν βγαίνει…
Μέσα σ’ αυτόν τον λυγμό όμως υπάρχει πάντα μια λεβεντιά. Κάποτε μάλιστα ο λυγμός μετατρέπεται και σε θυμό για τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα, της Ελλάδας – μάνας του καημού. 
Δυναμικός λυρισμός
Αυτός ο δυναμικός λυρισμός του Ξαρχάκου είναι που προκαλεί, νομίζουμε, αυτή την ανεπανάληπτη συγκίνηση, αυτή την ανάταση που αισθάνεται κανείς ακούγοντας τη μουσική του.
Οι στίχοι του Λόρκα που μελοποίησε είναι αδιάψευστος μάρτυρας για την ικανότητα του Σταύρου Ξαρχάκου να συγχωνεύει την υψηλή ποίηση με τη μουσική, αλλά και για την καλλιτεχνική του δύναμη και διαίσθηση. Ναι, ο Σταύρος Ξαρχάκος καίγεται ολόκληρος όταν δημιουργεί. Αυτός είναι ο λόγος που η μουσική του έχει τη δύναμη να πυρπολεί τις ψυχές, ακόμη και τις πιο αδύναμες.
Πριν από δυο εβδομάδες έγιναν πασίγνωστα στο διαδίκτυο δύο γεγονότα. Το ένα αφορούσε κάποια μουσική διοργάνωση καναλιού στο Φάληρο για τη νεολαία, όπου η σκηνή μετατράπηκε σε αρένα και οι νότες έγιναν μπουνιές, το άλλο, κάποια χιλιόμετρα μακριά, στην Σύρο, αφορούσε τον Σταύρο Ξαρχάκο που με το αστείρευτο πάθος του διεύθυνε μια παρέα έφηβων μουσικών για να παίξουν τη Φραγκοσυριανή.
Οι δύο κόσμοι ολοζώντανοι.
Από τη μια το φανταχτερό ‘καταγώγιο» των εταιριών, των μάνατζερ, που κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να εκφυλίσουν τη μουσική και να βρωμίσουν τη συνείδηση της νεολαίας, νομιμοποιώντας το ναρκεμπόριο, την οπλοκατοχή, τον σεξισμό, τον ανταγωνισμό στο κυνήγι του χρήματος, τα κυκλώματα της νύχτας και την απαξίωση της μόρφωσης. Από την άλλη η ταπεινή αυλή με τα λουλούδια των ανθρώπων που πιστεύουν και αγωνίζονται, όπως ο Σταύρος Ξαρχάκος, για να μπορέσει η νεολαία μέσα από τον δρόμο του πολιτισμού μας, να σηκωθεί ψηλότερα και να δει πέρα από τα βουνά της κοπριάς που έχουν ορθώσει μπροστά της.
Πράγματι ο Σταύρος Ξαρχάκος βλέποντας στα μάτια των νέων ανθρώπων ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο και τον λαό μας, εδώ και πολλά χρόνια αναπτύσσει διακριτικά και αθόρυβα μια μεγάλη δραστηριότητα για να βοηθήσει την εξέλιξή τους στη μουσική.
Σταύρο Ξαρχάκο, έχεις δίκαιο όταν λες, ότι ζούμε σε «μια εποχή πρωτοφανούς πνευματικού ελλείμματος στο σύνολο των θεσμών»…
Η τέχνη σου που ημερεύει την ψυχή και εξυψώνει τον άνθρωπο, αποτελεί μεγάλη συνεισφορά και στον δικό μας αγώνα για έναν ανώτερο πολιτισμό, όπου «ο άνθρωπος θα πάψει για τον άνθρωπο να είναι λύκος».
Σε ευχαριστούμε από τα βάθος της καρδιάς μας και σου ευχόμαστε να είσαι πάντα γερός, δυνατός και με σώμα και νου αεικίνητος».
