«Τέλεψα το χρέος και φεύγω»

Newsroom
Newsroom

Στις 26 Οκτωβρίου 1957 ο μεγάλος μας συγγραφέας, στοχαστής, δημοσιογράφος, ταξιδευτής, ο Νίκος Καζαντζάκης αφήνει την τελευταία του πνοή.

«Έχουν να πουν πως άνθρωπος είναι το ζώο που συλλογιέται το θάνατο. Όχι, σου λέω εγώ. Άνθρωπος είναι το ζώο που συλλογιέται την αθανασία…». Αναφορά στον Γκρέκο

Ήταν 26 Οκτωβρίου 1957 σε μια κλινική  του Φράιμπουργκ της Γερμανίας, όταν ο μεγάλος μας συγγραφέας, στοχαστής, δημοσιογράφος, ταξιδευτής, ο Νίκος Καζαντζάκης αφήνει την τελευταία του πνοή. Ήθελε να ταφεί στον τόπο που γεννήθηκε, στην Κρητική γη, στο Μεγάλο Κάστρο, και λίγες μέρες μετά στις 5 του Νοέμβρη η σωρός του θάφτηκε στον προμαχώνα Μαρτινέγκο!

«Χτυπημένος από τη λευχαιμία έδινε τη μάχη για να παραμείνει στη ζωή-ήθελε ο ίδιος να ζήσει μέχρι το 1966! Αλλά δεν πρόλαβε. Ο θάνατός του προκάλεσε θλίψη σε ολόκληρη την Κρήτη που είχε να νιώσει τέτοιο πένθος από τότε που έφυγε ο Βενιζέλος, το 1936. Ο Kαζαντζάκης είχε προσβληθεί πριν οκτώ χρόνια από λευχαιμία και βρισκόταν κάτω από συνεχή ιατρική παρακολούθηση. H αρχή του τέλους σήμανε έπειτα από ένα ισχυρό εμβόλιο που έκανε, παρά τις αντίθετες συστάσεις των γιατρών του, εναντίον διαφόρων νόσων, προκειμένου να ταξιδέψει στην Iαπωνία και την Kίνα, επίσημα καλεσμένος της κινεζικής κυβέρνησης. Tο ταξίδι έγινε, αλλά η επιστροφή τον βρήκε καταβεβλημένο. Mπήκε για θεραπεία στο εθνικό νοσοκομείο της Kοπεγχάγης και στη συνέχεια στην πανεπιστημιακή κλινική του Φράιμπουργκ, όπου χτυπήθηκε από γρίπη, που ήταν η χαριστική βολή».*

Νίκος και Ελένη Καζαντζάκη

Ο Μάριος Πλωρίτης περιγράφει μια σκηνή με τον Νίκο Καζαντζάκη λίγο πριν πεθάνει. Όταν τον ρώτησε για την Ελλάδα.
-Η Ελλάδα είναι η μεγάλη Μάνα, έκανε ζωηρά. Δεν έχει σημασία κι αν βρίσκομαι μακριά της. Την Ελλάδα την έχω μέσα μου. Και πιο πολύ την Κρήτη… Έπειτα, κι εδώ που βρισκόμαστε είναι Ελλάδα. Την Αντίπολη δεν τη χτίσανε Έλληνες, Ίωνες; Μα είτε εδώ, είτε αλλού, η Ελλάδα μ’ ακολουθεί παντού και πάντα…

Έπειτα, πρόσθεσε πιο χαμηλόφωνα:

-Όμως θέλω να πεθάνω στην Κρήτη. Είναι η γη μου. Εκεί στο Κάστρο (Ηράκλειο). Κι αν δεν προφτάσω να πεθάνω εκεί, εκεί θέλω να με θάψουνε. Το χώμα της Κρήτης έφτιασε το αίμα μου – αυτό θέλω να το πιει…

Τάφος Καζαντζάκη

Το Ηράκλειο ήταν για τον Καζαντζάκη η πατρίδα στην οποία πάντα επέστρεφε. Τώρα θα ερχόταν για την μόνιμη κατοικία του. Ήσυχος και ήρεμος. Λεύτερος που συνήθιζε να λέει. Και χωρίς να τον κυνηγούν οι σκοταδιστές, όλοι όσοι δεν μπορούσαν να δουν μπροστά.

«Μα τώρα το μεροκάματο τέλεψε, μαζεύω τα σύνεργά μου, ας έρθουν άλλοι σβώλοι χώματα να συνεχίσουν τον αγώνα, είμαστε, εμείς οι θνητοί, το τάγμα των αθανάτων, κόκκινο κοράλλι το αίμα μας, και χτίζουμε απάνω στην άβυσσο ένα νησί. Χτίζεται ο Θεός, έβαλα κι εγώ το δικό μου κόκκινο πετραδάκι, μια στάλα αίμα, να τον στερεώσω, να μη χαθεί, να με στερεώσει, να μη χαθώ, έκαμα το χρέος μου…Έχετε γεια! Απλώνω το χέρι, φουχτώνω το μάνταλο της γης, ν΄ανοίξω την πόρτα να φύγω, μα κοντοστέκουμε στο φωτεινό κατώφλι ακόμα λίγο, δύσκολο, δύσκολο πολύ, να ξεκολλήσουν τα μάτια, τ’αυτιά, τα σπλάχνα από τις πέτρες και τα χόρτα το κόσμου λες: Είμαι χορτάτος, είμαι ήσυχος, δε θέλω πια τίποτα, τέλεψα το χρέος και φεύγω, μα η καρδιά πιάνεται από τις πέτρες κι από τα χόρτα, αντιστέκεται, παρακαλάει. Στάσου ακόμα! Τέλεψα το χρέος και φεύγω»! Ν. Καζαντζάκης Αναφορά στο Γκρέκο

Νίκος Καζαντζάκης

ΠΗΓΕΣ:

*Κ.Μπογδανίδης

-Εφημερίδα «ΠΑΤΡΙΣ»

-Νέα Εστία, Ν.Καζαντζάκης

-Ιστορικό Μουσείο Κρήτης

Αναφορά στο Γκρέκο, Νίκος Καζαντζάκης

Cretalive.gr

 

Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ