"Δεν είμαστε εδώ για να λυγίζουμε, αλλά για να προσφέρουμε"- Ο Στ. Τζεδάκης εφ' όλης της ύλης στο Cretalive

Σε όλα τα προβλήματα του πρωτογενή τομέα στην Κρήτη, που πλήττεται με πρωτοφανή τρόπο το τελευταίο διάστημα, αναφέρθηκε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, Σταύρος Τζεδάκης. Μίλησε για την προσπάθεια που καταβάλλεται από την Περιφέρεια Κρήτης, με σκοπό τη στήριξη της ελαιοκομίας αλλά και της αμπελοκαλλιέργειας, επίσης για την ευλογιά των προβάτων, τη δακοκτονία και την πρότασή του για τη νέα ΚΑΠ ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην μελισσοκομία και την αλιεία.

Ο κ. Τζεδάκης δεν έκρυψε την ανησυχία του για τον παραγωγικό κόσμο, συνολικά, λόγω της κατάστασης που επικρατεί με την καταβολή των ενισχύσεων, αλλά και με την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της στην Κρήτη.

Δείτε όσα είπε στο Cretalive:

-Συμμερίζεστε την άποψη ότι η θέση του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας μοιάζει με "ηλεκτρική καρέκλα" την τελευταία περίοδο;

Η θέση αυτή είναι σίγουρα μία θέση με μεγάλη αλληλεπίδραση, είναι πολλά τα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα και ειδικά σε μία Περιφέρεια όπως η Κρήτη. Υπάρχουν ιδιαιτερότητες, λόγω και του κόστους παραγωγής, καθώς με τη νησιωτικότητα, το κόστος αυτό αυξάνεται για τους παραγωγούς μας αλλά και με την κλιματική αλλαγή. Η Κρήτη είναι η πρώτη Περιφέρεια που πλήττεται από την κλιματική αλλαγή, όπως ξέρετε. Σκοπός μας είναι να φτιάξουμε ένα ανθεκτικό σύστημα παραγωγής. Γι' αυτό πρέπει να διεκδικήσουμε- και το κάνουμε- από την Πολιτεία όσα χρειάζονται σε αυτή την κατεύθυνση. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι χωρίς βιώσιμη παραγωγή, χωρίς έναν ισχυρό πρωτογενή τομέα, δεν θα έχουμε επισιτιστική ασφάλεια, κάτι που θα μας κάνει ευάλωτους σε οποιαδήποτε κρίση στο μέλλον.

-Υπήρξαν στιγμές που σας έκαναν να λυγίσετε από το βάρος των προβλημάτων;

Σίγουρα, προβλήματα δεκαετιών "έπεσαν" μαζεμένα αυτή την περίοδο. Και το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε κεντρικό επίπεδο, σίγουρα επηρεάζει τον παραγωγό. Τώρα βλέπουμε ότι το κλίμα είναι αβέβαιο με τις πληρωμές. Έρχεται μία απαιτητική καλλιεργητική περίοδος, χρειάζονται τα χρήματα αυτά οι παραγωγοί μας για να μπορέσουν να συνεχίσουν. Δεν είμαστε, όμως, εδώ για να λυγίζουμε. Είμαστε εδώ για να στηρίζουμε, να βοηθάμε, για το καλό του πρωτογενή τομέα, το καλό των παραγωγών και του τόπου μας.

-Σε αυτή τη φάση, κ. Τζεδάκη, οι οικονομικές δυνατότητες του Κράτους είναι περιορισμένες για την Αυτοδιοίκηση. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε έμπρακτα τους παραγωγούς;

Σίγουρα, οι πόροι σήμερα δεν είναι οι πόροι που υπήρχαν παλαιότερα. Κι αυτό είναι πρόβλημα. Εμείς όμως προσπαθούμε να έχουμε μία βιώσιμη αγροτική πολιτική με σεβασμό στο περιβάλλον. Είναι στρατηγική της Περιφέρειας μας ότι θέλουμε καλλιέργειες με λιγότερα φάρμακα. Αυτό από μόνο του είναι ένα στοιχείο που δίνει δύναμη στα προϊόντα, δίνει ένα brand. Τα κάνει να ξεχωρίζουν για το φιλοπεριβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Επίσης, το μεγάλο θέμα της εκπαίδευσης των παραγωγών. Το έχουμε προσπαθήσει, σε μεγάλο βαθμό, ώστε οι άνθρωποι του πρωτογενή τομέα να αποκτήσουν γνώσεις και όσοι έχουν, να τις εμπλουτίσουν για να πετύχουν το ποιοτικό προϊόν. Δεν είναι αυτονόητη η ποιότητα. Η αλυσίδα αξίας του προϊόντος είναι μεγάλη υπόθεση. Όπως η περίπτωση της ΠΓΕ με το ελαιόλαδο, που αναμφίβολα αποτελεί μία μεγάλη επιτυχία! Και βέβαια, μετά είναι η τυποποίηση. Έτσι, το προϊόν αποκτά σημαντική υπεραξία, έχει άλλη βαρύτητα, γίνεται ανταγωνιστικό, έχει μια διαχρονική υπεραξία, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα και κανέναν κι έχει μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Κι αυτό κέρδος είναι.

-Είναι αλήθεια ότι με την ΠΓΕ στο ελαιόλαδο, ο πήχης ανέβηκε. Τι θα κάνετε για να βοηθήσετε όμως ουσιαστικά τον ελαιοπαραγωγό σε μια, κατά κοινή ομολογία, δύσκολη περίοδο;

Υπάρχουν προβλήματα και σκαμπανεβάσματα σε όλη την "αλυσίδα", δυστυχώς. Φέτος, ο παραγωγός έχει μια καλή τιμή, ανέβηκαν τα μεροκάματα για παράδειγμα, του χρόνου αυτό μπορεί να αλλάξει. Υπάρχει πρόβλημα. Και στους παραγωγούς και στις επιχειρήσεις. Και είναι δύσκολο να κάνει κανείς εμπόριο ενός προϊόντος με τέτοια σκαμπανεβάσματα στις τιμές με δεδομένη και την έλλειψη ρευστότητας. Άρα, απαιτείται μια τιμή ασφαλείας, αλλά με όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που επιδιώκουμε, μπορεί το προϊόν να σταθεί στην αγορά και να είναι δυνατό.

-Με την αμπελοκαλλιέργεια τι γίνεται;

Ασφαλώς, το αμπέλι είναι άμεσης προτεραιότητας για μας, γι' αυτό κάναμε την επιστημονική Ομάδα Εργασίας για να δούμε πώς θα "ζωντανέψουμε" το αμπέλι, με μία πρόταση στο Υπουργείο. Είναι πιο "ζωντανό" το οινοποιήσιμο σταφύλι. Έχουμε αυτή τη στιγμή ένα ποιοτικό κρασί, όμως είναι σημαντικό να έχουμε και τα οινοστάφυλα. Γι' αυτό είχαμε παρέμβει και στο Υπουργείο, αν θυμάστε, γιατί υπήρξε ένα πρόβλημα με τα νέα δικαιώματα φύτευσης. Προτείναμε βάσει του αμπελουργικού δυναμικού να κατανέμονται τα δικαιώματα. Και βέβαια, θέλουμε αναδιάρθρωση και στη σταφίδα. Πρέπει να στηρίξουμε αυτές τις καλλιέργειες, όλα τα προϊόντα μας και για όλα τα επαγγέλματα στην Κρήτη. Γι' αυτό και κάνουμε πρόταση για τη νέα ΚΑΠ, παίρνουμε μία πρωτοβουλία με την Αυτοδιοίκηση μαζί. Είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι κλιματολογικές συνθήκες. Η Κρήτη να πρωτοπορήσει με μία πρόταση στο Υπουργείο ώστε να αποφύγουμε τις στρεβλώσεις αυτές με την αναδιάρθρωση της νέας ΚΑΠ. Αυτή την πρόταση που έκανα πρόσφατα, την είχα καιρό στο μυαλό μου. Και είναι σημαντικό όλες οι παραγωγικές τάξεις και η Αυτοδιοίκηση να είναι μονιασμένοι. Ο πρωτογενής τομέας είναι σε κρίσιμη καμπή.

-Υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα με τη δακοκτονία φέτος. Η Περιφέρεια Κρήτης πώς σκοπεύει να χειριστεί το θέμα;

Κάθε χρόνο, όπως ξέρετε, κάνουμε διαγωνισμό για το πρόγραμμα της δακοκτονίας. Κάθε χρόνο παίρνουμε τα φάρμακα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, για την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή τα φάρμακα του Υπουργείου έρχονται μετά το τέλος του προγράμματος... Του 2025 δεν τα έχουμε πάρει ακόμα! Ξεκινήσαμε με τα φάρμακα του 2024 τους ψεκασμούς στην αρχή της χρονιάς και μετά κάναμε τον συμπληρωματικό διαγωνισμό για να καλύψουμε 5 ψεκασμούς σε κάθε περιφερειακή ενότητα...Για πρώτη φορά, λοιπόν, φέτος, αυτός ο διαγωνισμός δεν εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο...Για πρώτη φορά! Κάναμε προσφυγή κατά της απόφασης και απάντηση δεν έχουμε πάρει ακόμα. Φέραμε λοιπόν φάρμακα που περίσσεψαν σε άλλες περιφέρειες, ο Περιφερειάρχης ο ίδιος είπε να προχωρήσουμε σε διπλές εντολές για να πάρουμε υλικά, όμως, οι ανάδοχοι δεν το δέχθηκαν και φτάσαμε έως εδώ... Με πόνο ψυχής το λέω... είμαστε σε μία κρίσιμη φάση. Θα κάνουμε ένα αίτημα για εξαίρεση των Κρητικών από την εισφορά δακοκτονίας, πιο πολύ για το ηθικό κομμάτι. 

-Εμπειρικά, λοιπόν, σε τι επίπεδο βρισκόμαστε;

Εάν δεν υπάρξει λύση για να ψεκάσουμε, θα υπάρξει πρόβλημα. Γι' αυτό και καλέσαμε τους παραγωγούς να προχωρήσουν σε ψεκασμούς, σε συνεννόηση με τους γεωπόνους, γιατί ο δάκος είναι σε έξαρση... Και αναμένουμε τις αποφάσεις κεντρικά. Να πούμε βέβαια ότι ακόμα και στον διαγωνισμό του Υπουργείου, ζητήθηκαν περαιτέρω διευκρινίσεις... 

-Έχουμε σοβαρά προβλήματα και στην κτηνοτροφία. Εσείς καλείστε να το διαχειριστείτε κι αυτό

Η Περιφέρεια είναι δίπλα στους παραγωγούς και τα δίκαια αιτήματά τους. Λάβαμε συγκεκριμένα μέτρα για την ευλογιά. Καλώ τους κτηνοτρόφους να πορεύονται και να πράττουν σαν να έχουμε διαρκώς ευλογιά και πανώλη, κι ας μην έχουμε κρούσματα εδώ. Μόνον έτσι δεν θα έχουμε περαιτέρω προβλήματα. 

-Για τα κηπευτικά  η θέση της Περιφέρειας ποια είναι;

Είναι αναμφίβολα από τις κορυφαίες καλλιέργειες της Κρήτης. Εκατοντάδες νταλίκες φεύγουν από εδώ κάθε μέρα. Σημαντικό ζήτημα είναι η φυτοπροστασία. Εκεί, με τη βοήθεια των επιστημόνων μας έχουμε καταφέρει να γίνει σοβαρή δουλειά με λιγότερα φάρμακα. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα για εμάς και για την πιστοποίηση αλλά και για την υπεραξία των προϊόντων. Και βέβαια, εδώ κομβικής σημασίας είναι το νερό. Άρα λοιπόν, πρέπει να δούμε το μεγάλο θέμα των έργων για το νερό. Χωρίς αυτό δεν μπορούμε να μιλάμε για αγροτική παραγωγή... Κάθε τόσο έχουμε ένα ξηρό υδρολογικό έτος. Είναι ανάγκη για νέους ταμιευτήρες ώστε να μη χάνουμε νερό. Πολλά έργα βέβαια έχουν γίνει, αλλά τώρα έχουμε το παράδοξο να έχουμε ένα φράγμα όπως αυτό του Αποσελέμη αλλά να μην έχουμε νερό...Επείγει να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατές προοπτικές που υπάρχουν. Προσωπική μου άποψη είναι ότι πρέπει να αξιοποιηθεί και το νερό του Αλμυρού. Αυτή η κουβέντα πρέπει να γίνει. Τον χειμώνα το τόσο πολύ νερό του Αλμυρού να μπορεί να αξιοποιηθεί, με μικρό κόστος.

-"Κεφάλαιο" μελισσοκομία. Οι παραγωγοί βάλλονται από παντού. Η Περιφέρεια  Κρήτης διαθέτει "δίχτυ" προστασίας;

Η μελισσοκομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κλιματική αλλαγή. Είδαμε πέρυσι τι έγινε με τις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία. Από την άλλη πλευρά, οι μελισσοκόμοι δεν είναι στις άμεσες ενισχύσεις, δεν παίρνουν επιδοτήσεις, μόνον λίγα χρήματα για τις κυψέλες και το προηγούμενο πρόγραμμα βιολογικών που πήραν για πρώτη φορά. Ξέρουμε όλοι ότι χωρίς μελισσοκομία δεν μπορούμε να έχουμε επικονίαση. Άρα χωρίς μελισσοκομία, κινδυνεύουν όλες οι άλλες παραγωγές. Σε αυτό το επάγγελμα όπως και σε άλλα, αλλά και στην αλιεία, το θέμα της τεχνογνωσίας είναι σημαντικό. Επομένως, εάν χαθεί μία γενιά επαγγελματιών, δύσκολα θα μπορέσει αυτό το χάσμα να γεφυρωθεί. Άρα, χρειάζεται κίνητρα...Έχω πει ότι απαιτείται ένα Οικολογικό Σχήμα για τους μελισσοκόμους λόγω της επικονίασης. Μαζί βέβαια πρέπει να αντιμετωπιστεί και το τεράστιο ζήτημα του νερού.

-Από αυτή τη συζήτηση δεν θα μπορούσαν να λείψουν οι αλιείς, ένα επάγγελμα που απειλείται.

Δυστυχώς, λόγω των πολλών προβλημάτων, οι νέοι δεν μπαίνουν στο χώρο. Εμείς φτιάξαμε το Περιφερειακό Συμβούλιο Αλιείας, με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Είμαστε η μόνη Περιφέρεια που το έκανε αυτό. Έτσι, πήγαμε στο Υπουργείο για να διεκδικήσουμε στήριξη απέναντι στον λαγοκέφαλο που έχει κάνει μεγάλη ζημιά στους ψαράδες μας. Τώρα είμαστε στη φάση της πρότασης για ένα πιλοτικό πρόγραμμα στην Κρήτη. Και περιμένουμε τις απαντήσεις, όπως και για ένα πρόγραμμα νέων αλιέων.

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο