Tου Πέτρου Μηλιαράκη*
Το κείμενο αυτό γράφεται ξημερώματα Κυριακής.
Ο γράφων παρακολουθώντας τα διεθνή portals της ηπειρωτικής Ευρώπης και της Αμερικής αναφορικώς με τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, εστιάζει στις συνομιλίες των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης , που αναγκάστηκαν να παραμείνουν στις Βρυξέλλες, γιατί δόθηκε παράταση μίας ημέρας ακόμη στη Σύνοδο Κορυφής, μιας και η «σύναξη» αυτή δεν μπορούσε να καταλήξει με «λευκό καπνό» στα καίρια ζητήματα που κλήθηκε να επιλύσει!
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να δώσουν παράταση στη Σύνοδο αυτή και να συνεδριάσουν και για τρίτη ημέρα σε μία προσπάθεια να καταλήξουν σε συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κριτήριο των θέσεων ήταν τα στενά κρατικά συμφέροντα. Αυτές οι θέσεις παρεμπόδισαν τους ηγέτες να συμφωνήσουν ακόμη και στη νέα πρόταση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος αναμένεται να παρουσιάσει νέες προτάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης πριν την επανέναρξη της συνεδρίασης που θα ξεκινήσει σήμερα Κυριακή στις 12μ τοπική ώρα Βρυξελλών.
H αγωνία του Σάρλ Μισέλ
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατέθεσε το μεσημέρι του Σαββάτου ένα «αναθεωρημένο» σχέδιο σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσει τις λεγόμενες «τέσσερις φειδωλές» χώρες που έχουν σχηματίσει μέτωπο και είναι οι Κάτω Χώρες, η Αυστρία, η Δανία και η Σουηδία.
Υπ´όψιν δε ότι η Δανία και η Σουηδία σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας είναι χώρες «με παρέκκλιση» , καθόσον δεν είναι μέλη της ευρωζώνης, και δεν ανήκουν στο ευρωσύστημα. Ο Σαρλ Μισέλ δε, πρότεινε για να κάμψει τις αντιθέσεις των «τεσσάρων φειδωλών χωρών» το ποσό των επιχορηγήσεων να μειωθεί από 500 σε 450 δισ. ευρώ χωρίς, ωστόσο, να επηρεαστεί το συνολικό ποσό των 750 δισ.
Ο επιμερισμός, βάσει του σχεδίου αυτού μ παρέμενε στο 70%- 30% στα έτη 2021-2022 και στα έτη 2023-2036, χρησιμοποιώντας όμως το έτος 2020 για τον υπολογισμό του 30% και όχι το 2022 όπως ήταν στην αρχική πρόταση. Η λύση αυτή συμφέρει κατ´ αρχήν τις «χώρες του Νότου» και ασφαλώς την Ελλάδα, εαν και αυτό τη συμφέρει, για να μιλάμε με καθαρές κουβέντες.
Επίσης, υπάρχει προς επίλυση και το πρόβλημα του Μαρκ Ρούτε, που ζητεί το κάθε-κράτος να απορρίπτει με βέτο, τα σχέδια μεταρρυθμίσεων που θα παρουσιάσουν τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, τα οποία θα λάβουν την οικονομική στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτή η θέση του Μαρκ Ρούτε, είναι αρκετή για να δυναμιτίσει την όλη προσπάθεια, αλλά ταυτοχρόνως είναι και ενδεικτική για το «εαν υπάρχει» τελικά η αρχή της αλληλεγγύης στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών!
Επ´ αυτης της θέσης του Μάρκ Ρούτε, ο Σαρλ Μισέλ πρότεινε ένα «φρένο έκτακτης ανάγκης», οπότε : εαν μια χώρα διαφωνεί με την εκταμίευση ενός ποσού που θα αφορά σε κάποια άλλη χώρα, θα μπορεί να ζητήσει μέσα σε τρία 24ωρα να τεθεί το θέμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ή στο Ecofin. Με την πρότασή του αυτή ο Πρόεδρος του Συμβουλίου εισηγείται ακόμη και την αύξηση κατά 100 εκ.ευρώ ετησίως των ποσών των επιστροφών που (θα) λαμβάνουν η Αυστρία, η Δανία, η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία από τον Κοινοτικό-Ενωσιακό Προυπολογισμό.
Ωστόσο, παρά που ορισμένοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι με τη λύση αυτή του Σάρλ Μισέλ έχει σημειωθεί πρόοδος, εν τούτοις εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές...
Oι εσωτερικές αντιθέσεις
Η διαφοροποίηση αυτή εντός της Συνόδου έχει τον χαρακτήρα όχι μόνο εσωτερικής αντίφασης-αντίθεσης εντός των κρατών-μελών του ευρωσυστήματος, αλλά αφορά και την αντίθεση μεταξύ των κρατών-μελών του ευρωσυστήματος με τα εκτός ευρωζώνης κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
Άξιο δε επισημείωσης είναι ότι και τα κράτη που συγκροτούν το ευρωσύστημα υποδιαιρούνται σε κράτη του «κεντρικού πυρήνα» με κύρια αναφορά στο μητροπολιτικό κέντρο της Γερμανίας , και σε κράτη που αφορούν στην «περιφέρεια» , εντός του αυτού επιμέρους συστήματος!
Με τούτα τα δεδομένα όμως πρόδηλο είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί σε πολλούς κύκλους ή άλλως σε πολλά επίπεδα ή άλλως με πολλές εσωτερικές αντιθέσεις. Οι κύκλοι αυτοί, τα επίπεδα αυτά και οι αντιθέσεις αυτές, σε συνδυασμό με την αφόρητη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, το διαρκώς ενεστώς δημοκρατικό έλλειμμα, και την οργάνωση των κρατών-μελών σε «δανειστές και δανειζόμενους» και κυρίως η άρνηση πλέον τήρησης της αρχής της αλληλεγγύης και της επικουρικότητας και αναλογικότητας, όλα αυτά αφορούν καταστάσεις οι οποίες οδηγούν το «όλον σύστημα» σε δινή κρίση!
Και τα προαναφερόμενα είναι μόνο η αρχή, γιατί τα γεωπολιτικά συμφέροντα που στη συνέχεια όλο και θα οξύνονται, θα δημιουργήσουν ίσως και αξεπέραστες αντιθέσεις στο πλαίσιο της Συμπολιτείας. Οπότε εάν δεν εισαχθεί μια νέας τάξης Respublica με άλλες χωρητικότητες, άλλες λειτουργικότητες και άλλους τρόπους λήψης αποφάσεων στο επίπεδο της νομισματικής πολιτικής, του κοινωνικού κράτους δικαίου, καθώς και της κοινής ασφαλείας και άμυνας , τότε το μέλλον για την παρούσα μορφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απολύτως αβέβαιο!..
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
