Της Κατερίνας Μαλλιωτάκη
Με τον όρο « ανδρική κλιμακτήριος» ή κρίση της μέσης ηλικίας περιγράφουμε μια σειρά από συμπτώματα που παρατηρούνται σε άνδρες ηλικίας από 45 και άνω. Περιγράφει συνήθως τις σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές που βιώνει το ανδρικό φύλο λόγω της μείωσης των επιπέδων των ανδρογόνων στον οργανισμό του.
Στην περίπτωση των ανδρών δεν εμφανίζεται απότομα ούτε με τόσο οξεία μορφή. Η μείωση στα επίπεδα των ανδρογόνων είναι πολύ αργή και βαθμιαία, αρχίζει γύρω στην ηλικία των 35 ετών και συνεχίζει σε βάθος χρόνου για αυτό είναι πολύ δύσκολο να συσχετιστεί με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά συμπτώματα.
Κάθε άνδρας βιώνει διαφορετικά τη μέση ηλικία και αυτό οφείλεται στην προσωπικότητα, το περιβάλλον αλλά και την πολιτισμική του ταυτότητα. Η φάση της κρίσης αυτής μπορεί να ξεκινήσει με το κλείσιμο ενός σημαντικού κεφαλαίου στη ζωή κάθε ατόμου, και στο άνοιγμα ενός νέου( αλλαγή δουλειάς, διαζύγιο, εξωσυζυγική σχέση, συνταξιοδότηση, απώλεια αγαπημένου προσώπου κ.ά).
Στην ουσία με τις παραπάνω αλλαγές, αυτόματα ο άνδρας μπαίνει σε ένα στάδιο απολογισμού, που του προκαλεί ποικίλα συναισθήματα, σκέψεις, και συμπεριφορές που είναι αρκετά έντονες ώστε να του αλλάξουν την ζωή.
Η επαγγελματική του σταδιοδρομία, η προσωπική ταυτότητα, η σεξουαλική του ζωή, η κοινωνική ζωή, ο γονεικός ρόλος και η φυσική του κατάσταση ορίζουν την ψυχολογία καθώς και την εξέλιξη του.
Ο άνδρας που δεν έχει πετύχει τους στόχους του, δεν έχει εκπληρώσει τα όνειρα του, δεν έχει ζήσει στην προσωπική του ζωή( αυτά που ήθελε δηλαδή να έχει βιώσει), είναι επιρρεπής στην «επανάσταση» της μέσης ηλικίας αφού η αυτό -αξιολόγηση που κάνει, τον οδηγεί σε αλλαγές.
Υπαρξιακά ερωτήματα όπως «τι έχω ζήσει στην ζωή μου;», «πως δέχομαι τόσες συμβάσεις;», « έτσι θα ζω από εδώ και πέρα;», « που πήγαν τα όνειρα μου;», « αυτή είναι η γυναίκα που θα ήθελα;», «είμαι ικανοποιημένος από την δουλειά μου;» είναι ένας απολογισμός ο οποίος με την πάροδο των χρόνων οδηγεί σε κατάθλιψη ή παραίτηση, άσχημη διάθεση αλλά και σε συμπεριφορές με παλιμπαιδισμό ο οποίος εκδηλώνεται με ακραία καμώματα εφηβείας ( συμπεριφορά, ομιλία, ρούχα, κτλ).
Το κλείσιμο της ηλικιακής αυτής φάσης, φέρνει επίσης διαφοροποιήσεις τόσο στη σεξουαλική ζωή του άνδρα όσο και στις σχέσεις του, καθώς οι αλλαγές που φέρνει ο χρόνος διαμορφώνουν όχι μόνο την εικόνα που έχει ο ίδιος στον εαυτό του, αλλά και την σχέση του με την σύντροφο του. Πολλές φορές λοιπόν δεν μπορεί να διαχειριστεί τα νέα δεδομένα με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσαρμοστεί στην διαφορετική φάση ζωής που ξεκινά.
Η αλλαγή αυτή της κατάστασης στον άνδρα πυροδοτεί και την αλλαγή στην αυτοεικόνα του καθώς αρχίζει να αισθάνεται λιγότερο αρεστός. Η αίσθηση ότι «γερνάει..», τον αναγκάζει να αναζητά την επιβεβαίωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να καταφεύγει σε συμπεριφορές που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία του, προσπαθώντας να πείσει τον εαυτό του ότι δεν μεγάλωσε.
Η κρίση αυτή είναι έντονη όχι μόνο σε άνδρες υψηλού μορφωτικού επιπέδου, καλλιτέχνες, συγγραφείς, διανοούμενους, κτλ αλλά γενικά στο ανδρικό φύλο. Μια κρίση της μέσης ηλικίας μπορεί να οδηγήσει σε «ανάπτυξη ή καταστροφή». Μπορεί δηλαδή ένας άνδρας να αναζητήσει τα αίτια της δυστυχίας του και να θελήσει να τα αλλάξει με παραγωγικό τρόπο( επίγνωση και λογική) ή να πάρει παρορμητικές αποφάσεις που θα τον οδηγήσουν σε ασυνήθιστες επιλογές που μπορεί να του στοιχίσουν.
Όπως και να έχουν όμως τα πράγματα ο άντρας που περνάει τα 50 εξακολουθεί να είναι ένας ενεργός άντρας που αν δεν κάνει συμβάσεις παραίτησης στην ζωή του, μπορεί να εξελιχθεί, να φροντίσει τον εαυτό του, την ζωή του, να διασκεδάσει και να εκπαιδευτεί. Εξάλλου η ηλικία πολλές φορές είναι στα χαρτιά γιατί το μυαλό έχει την ιδιότητα πάντα να ονειρεύεται και να ταξιδεύει. Η ωριμότητα λοιπόν αντί να γίνετε προϊόν στασιμότητας στην ζωή μας μπορεί να αναγνωστεί διαφορετικά και να προσφέρει πείρα, αλλαγή και δημιουργικότητα. Μεγαλώνοντας γινόμαστε πιο απλοί, συνοπτικοί, ουσιώδεις και γνώστες αυτών που θέλουμε να κρατήσουμε ή να διώξουμε στην ζωή μας.
Ο τρόπος αυτός μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερες ευκαιρίες, ποιοτικό συναίσθημα και απομυθοποίηση ενοχών ..αυτά δηλαδή τα συστατικά που χρόνια προσπαθούσαμε να αποκτήσουμε και τώρα απλά τα κατακτάμε πάντα μέσω της ωριμότητας και της σοφίας.
