Συγκλίνουν προς την κατεύθυνση της επίτευξης συμφωνίας για το κρίσιμο θέμα του παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου τα κράτη μέλη του G7. Αυτό ήταν, τουλάχιστον, το μήνυμα που μετέδωσαν οι υπουργοί Οικονομικών της ομάδας με το τέλος της πρώτης ημέρας της κατ’ ιδίαν συνεδρίασης τους στο Λονδίνο.
Το… παζάρι προφανώς θα συνεχιστεί και αύριο με τη σκυτάλη να δίδεται κατόπιν στους ίδιους τους αρχηγούς των κρατών μελών, για τη Σύνοδο Κορυφής που ακολουθεί σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της… δουλειάς θα βγει προφανώς από τους υπουργούς Οικονομικών που εστιάζουν και στις τεχνικές λεπτομέρειες του σχεδίου που έθεσε για πρώτη φορά στο παγκόσμιο τραπέζι ο Λευκός Οίκος του Τζο Μπαίντεν.
Από εκεί και πέρα, εφόσον τα κράτη μέλη του G7 φτάσουν σε συμφωνία, το ζητούμενο είναι μια ευρύτερη συμφωνία σε επίπεδο G20, κάτι που θα συζητηθεί στη συνάντηση της ομάδας των είκοσι, τον Ιούλιο στη Βενετία, προεξοφλώντας έτσι και μια παγκόσμια συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ.
Η βελτιωμένη πρόταση που υπέβαλαν τον περασμένο μήνα οι Αμερικανοί, κατεβάζοντας τον προτεινόμενο παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο από το 21% στο 15%, έγινε καταρχάς δεκτή με ικανοποίηση ως μια καλή βάση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Όμως, είναι σαφές πως ο… διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες κυρίως αναφορικά με το επιμέρους ζήτημα του ψηφιακού φόρου, που είναι ήδη σαφές πως αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια.
Ένα… εκατοστό από τη συμφωνία
«Δεν είμαστε μακριά από την επίτευξη συμφωνίας. Εργαζόμαστε ακόμη πάνω στο θέμα και υπάρχουν δυσκολίες. Όμως ελπίζω πως στο τέλος της (διήμερης) συνάντησης, μπορεί να έχουμε παγκόσμια συμφωνία» σχολίασε νωρίτερα ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ. Μάλιστα σε χωριστές δηλώσεις του προς το βρετανικό BBC σχολίασε πως «απέχουμε μόλις ένα εκατοστό μακριά από μια ιστορική συμφωνία».
Ανάλογη στάση κράτησε και ο Γερμανός υπουργός, Όλαφ Σολτς, ο οποίος σε δηλώσεις του στάθηκε στην ανάγκη να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της φοροαποφυγής από τους πολυεθνικούς κολοσσούς, ειδικά σε ένα διάστημα που η κρίση του κορωνοϊού και τα κονδύλια που δαπανώνται για την υγειονομική κρίση και τη στήριξη της οικονομιών, έχει αφήσει τις οικονομίες σε αναζήτηση περισσότερων πόρων.
Κοινώς τα ταμεία είναι… μείον, οπότε χρειάζονται άμεση ένεση ρευστότητας κυρίως από τη φορολόγηση των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων.
Αισιόδοξος για την επίτευξη συμφωνίας αλλά πιο… φειδωλός, ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ, με το Λονδίνο να είναι εξαρχής πιο επιφυλακτικό στην όλη ιδέα, αλλά δίχως τη διάθεση να κοντράρει ευθέως τις ΗΠΑ και τον Τζο Μπάιντεν. Μάλιστα, ο Βρετανός υπουργός, στις δηλώσεις του, επεσήμανε πως «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να βασιζόμαστε σε ένα φορολογικό σύστημα που σε μεγάλο βαθμό σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1920».
Η διαμάχη για τον ψηφιακό φόρο
Σε κάθε περίπτωση αυτό που έχει γίνει προ πολλού σαφές είναι πως πολλά εξαρτώνται από το «μπρα-ντε-φερ» για το ζήτημα του ψηφιακού φόρου που βρίσκει τις ΗΠΑ σχεδόν απέναντι σε όλες τις υπόλοιπες χώρες και δη, τις ευρωπαϊκές.
Η Ουάσιγκτον, με την «σκληρή» Τζάνετ Γέλεν στο τιμόνι της διαπραγμάτευσης, ζητά (για να μην πούμε απαιτεί) οι ευρωπαϊκές χώρες που έχουν δρομολογήσει σχέδια επιβολής ψηφιακού φόρου κατά των (αμερικανικών κυρίως) τεχνολογικών κολοσσών να ακυρώσουν άμεσα τα σχέδια τους, στο πλαίσιο βεβαίως της εφαρμογής του νέου παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου.
Μεταξύ των χωρών αυτών είναι η Γαλλία (πρώτη και κυριότερη που άνοιξε το χορό της ανακοίνωσης ψηφιακού φόρου), η Ιταλία και η Βρετανία, ενώ θετική έχει εμφανιστεί και η Γερμανία, με αποτέλεσμα να έχει ανοίξει συνολικά σε επίπεδο Ε.Ε. η συζήτηση για έναν πανευρωπαϊκό ψηφιακό φόρο.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, στο σύνολο τους, δέχονται ισχυρές πολιτικές πιέσεις στο εσωτερικό τους να βάλουν κανόνες και φραγμούς στη δράση των τεχνολογικών κολοσσών, όπως η Amazon, η Apple και η Google, οπότε δυσκολεύονται να κάνουν πίσω. Όμως, ανησυχούν και ίσως όχι άδικα, πως αν κάνουν πίσω τώρα και το όλο σχέδιο για τον παγκόσμιο φόρο «σκαλώσει» ή μπλοκαριστεί τελείως από το αμερικανικό Κογκρέσο θα έχουν χάσει την ευκαιρία να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που αποτελεί μια τεράστια, μαύρη τρύπα φοροαποφυγής.
Ο Λευκός Οίκος επιμένει όλοι οι μεγάλοι κολοσσοί (ανεξαρτήτως κλάδου) να μπουν συνολικά στο πακέτο του παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου, αν και το γεγονός πως προτείνει τη διαμόρφωση μιας λίστας περίπου 100 μέγκα επιχειρήσεων, των πλέον κερδοφόρων, στενεύει τα όρια εφαρμογής του παγκόσμιου φόρου.
Ο παράγοντας του Κογκρέσου
Σημειώνουμε πως χθες ο Τζο Μπάιντεν, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης του με το Κογκρέσο και τους Ρεπουμπλικάνους για την επικύρωση του μεγάλου επενδυτικού του πακέτου πρότεινε την ακύρωση της αύξησης που είχε αναγγείλει για τον φορολογικό συντελεστή των αμερικανικών επιχειρήσεων, από το 21% στο 28%, εφαρμόζοντας και στο εσωτερικό τον παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο του 15%, αρκεί οι Ρεπουμπλικάνοι να έλεγαν «ναι» σε κονδύλια άνω του 1 τρισ. δολαρίων. Η εξέλιξη αυτή δείχνει με σαφήνεια πως ο Αμερικανός πρόεδρος πιστεύει και «ποντάρει» πολλά στην καθιέρωση της πρότασης του παγκοσμίως, όμως το γεγονός πως οι Ρεπουμπλικάνοι δεν έχουν δεχτεί, δικαιώνει τη διστακτικότητα των Ευρωπαίων.
