Ινστιτούτο ΕΝΑ: Καμία μεταβολή στο παραγωγικό πρότυπο της Ελλάδας

Ο Κύκλος Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάλυσης του Iνστιτούτου ΕΝΑ δημοσιεύει τη σειρά Focus ENA | Oικονομία, η οποία περιλαμβάνει flash αναλύσεις μακροοικονομικών δεικτών και μεγεθών της ελληνικής οικονομίας. Η νέα ανάλυση αφορά τα στοιχεία του ΑΕΠ της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Α’ τρίμηνο του 2025.

Την Παρασκευή 6 Iουνίου ανακοινώθηκαν από τη Eurostat τα στοιχεία του ΑΕΠ της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Α’ τρίμηνο του 2025. Στο σύνολό του, το ελληνικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,2% σε σχέση με το Α’ τρίμηνο του 2024, αρκετά πάνω από το 1,6% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημειώνεται ότι η μεγέθυνση του ελληνικού ΑΕΠ παρέμεινε στο περσινό επίπεδο (2,2%) ενώ εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αυξηθεί σημαντικά από το 0,6% του προηγούμενου έτους.

Image

Εξετάζοντας τις επιμέρους συνιστώσες στο διάγραμμα 1, βλέπουμε ότι η μεταβολή της συνολικής κατανάλωσης είναι αρκετά κοντά, 1,6% στην Ελλάδα και 1,7% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο, η διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης διαφέρει. Η δημόσια κατανάλωση αυξήθηκε μόλις κατά 0,7% στην Ελλάδα έναντι 2,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ η ιδιωτική κατανάλωση – που αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής κατανάλωσης – αυξήθηκε 1,9% στην Ελλάδα έναντι 1,5% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συγκράτηση της δημόσιας κατανάλωσης – ως προϋπόθεση της δημοσιονομικής σταθερότητας – διαφοροποιεί το μίγμα της καταναλωτικής δαπάνης στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσον αφορά την επένδυση, η εικόνα του Α’ τριμήνου 2025 είναι αποθαρρυντική, καθώς παρατηρείται μείωση κατά 3,2% έναντι αύξησης 1,7% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενδεχομένως να πρόκειται για εποχική μείωση που ίσως αποκατασταθεί στα επόμενα τρίμηνα του έτους. Οι μεταβολές των εξαγωγών είναι αρκετά κοντά, 2,2% στην Ελλάδα και 2,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ οι εισαγωγές – που μετρούν αρνητικά στη μεταβολή του ΑΕΠ – αυξήθηκαν 2,4% στην Ελλάδα έναντι 3,4% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παρόμοια εικόνα προκύπτει αν εξετάσουμε τις συνεισφορές κάθε επιμέρους συνιστώσας στη συνολική μεταβολή του ΑΕΠ, δηλαδή πόσες ποσοστιαίες μονάδες προσέθεσε ή αφαίρεσε κάθε συνιστώσα. Το διάγραμμα 2 δείχνει αυτές τις συνεισφορές για την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Image

Όπως βλέπουμε, η συνολική κατανάλωση είχε ελαφρά μεγαλύτερη συνεισφορά – κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες – στη μεγέθυνση του ελληνικού ΑΕΠ, αλλά υπάρχει έντονη διαφοροποίηση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης. Στην Ελλάδα, η δημόσια κατανάλωση συνεισέφερε μόλις 0,1 ποσοστιαία μονάδα στη μεγέθυνση έναντι 0,5 ποσοστιαίας μονάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ιδιωτική κατανάλωση, αντίθετα, συνεισέφερε 1,3 μονάδες στο ελληνικό ΑΕΠ έναντι 0,8 μονάδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι επενδύσεις, όπως θα αναμέναμε αφού μειώθηκαν, είχαν αρνητική συνεισφορά 0,5 μονάδας στο ελληνικό ΑΕΠ και θετική συνεισφορά 0,4 μονάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συνεισφορά των εξαγωγών ήταν μικρότερη στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, 0,9 έναντι 1,2 ποσοστιαίων μονάδεων. Οι εισαγωγές, τέλος, είχαν ισχυρότερη αρνητική επίδραση στο ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με την επίδραση στο ελληνικό ΑΕΠ.

Το απλό συμπέρασμα είναι πως η μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να στηρίζεται στην ιδιωτική κατανάλωση. Το «παραγωγικό πρότυπο», όπως εκφράζεται από τη σύνθεση του ΑΕΠ, παραμένει ίδιο με εκείνο του παρελθόντος, παρά τις εξαγγελίες περί μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών.