Του Παναγιώτη Αναστασάκου
Από το 2012, πληρώνουμε ένα δήθεν «έκτακτο» όπως μας είπαν τότε, φόρο ακινήτων τον γνωστό μας ΕΝΦΙΑ. Φέτος, 6,45 εκατ. φορολογούμενοι θα καταβάλουμε 2,65 δισ. ευρώ.
Αρχικά και όπως μας είχαν ανακοινώσει στη ΔΕΘ το 2011, ο φόρος θα πληρωνόταν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ως Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Χώρων» (ΕΕΤΗΔΕ). Και ο όρος «έκτακτος», όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει.
Ο φόρος υπολογίστηκε τότε σε 4 περίπου Ευρώ ανά μ2 ηλεκτροδοτούμενου χώρου, δηλαδή σε όσα μ2 αναγράφονται στο λογαριασμό της ΔΕΗ (με δήλωση του ηλεκτροδοτούμενου) και επί των οποίων εφαρμόζονται και τα Δημοτικά τέλη.
Τον Ιούλιο του 2013, «μας τελείωσε» ο ΕΕΤΗΔΕ ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, τον ΕΝΦΙΑ.
Ο φόρος αυτός σήμερα, μόνο έκτακτος είναι, αφού παραμένει ακόμα αλλάζοντας μόνο όνομα και μορφή, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα των κυβερνήσεων που ακολούθησαν.
Ο φόρος χαρακτηρίστηκε ακόμη και «παράλογος» τον Σεπτέμβριο του 2014 από τον ίδιο τον κ. Πρωθυπουργό μας, με την περίφημη φράση του «Ο ΕΝΦΙΑ, είναι ένας νόμος παράλογος, δεν διορθώνεται, καταργείται».
Είδατε τέσσερα χρόνια μετά, να καταργείται τίποτε;
Σήμερα, ο ΕΝΦΙΑ καταβάλλεται αγόγγυστα από 6,45 Έλληνες, τα γνωστά όπως μας κατάντησαν και συνήθως μας αποκαλούν, «φορολογικά υποζύγια»…
Κάποτε όμως θα πρέπει να βάλουμε και τα πράγματα στη θέση τους.
Με βάση λοιπόν τα όσα ισχύουν για τον ΕΝΦΙΑ, προκύπτουν τα ακόλουθα ερωτήματα:
Ερώτημα πρώτο:
Τα αυθαίρετα κτίσματα τα οποία δεν έχουν ενταχθεί ακόμη στο νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων, πληρώνουν ΕΝΦΙΑ;
Και αν όχι τι κάνει η Πολιτεία για αυτό;
Να θυμίσουμε ότι παρά τον τελευταίο νόμο 4495/2017 όπως και τους προηγούμενους 4014/2011 και 4178/2013, που αφορούσαν στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων κτισμάτων, υπάρχει μία μεγάλη κατηγορία αυθαιρέτων σε περιοχές εκτός σχεδίου, τα λεγόμενα «εξ αδιαιρέτου» αυθαίρετα, για τα οποία δεν υπάρχει καμία προθυμία από τους ιδιοκτήτες των δια να τα τακτοποιήσουν. Οι ιδιοκτήτες (οικιστές κατά τον αυτοπροσδιορισμό τους), έχουν συσπειρωθεί σε συλλόγους και οι σύλλογοι πιέζουν πολιτικούς και κόμματα για όλο και ευνοϊκότερες νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες όμως κάθε φορά πέφτουν στο κενό, διότι δεν τους ικανοποιούν.
Κατά δήλωση μάλιστα εκπροσώπου των οικιστών, που έγινε το 2017 στα πλαίσια εκδήλωσης του ΤΕΕ/ΤΔΚ, στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων, τα αυθαίρετα αυτά ξεπερνούν ακόμη και τις 20.000 μόνο για το νομό Ηρακλείου (!).
Σύμφωνα δε με κυβερνητικό βουλευτή Ηρακλείου, στους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξύ, αφού είναι ελάχιστοι εκείνοι που υπάχθηκαν στις ρυθμίσεις τακτοποίησης μέχρι το ν. 4178/2014. Όπως μάλιστα δήλωσε χαρακτηριστικά στη Βουλή, «μόνο ένα 10% περίπου έχει τακτοποιήσει τα ακίνητα σε Ηράκλειο και Γάζι, και πρόκειται για μικρές παραβάσεις – μια σκάλα, κάλυψη ακάλυπτου χώρου, κλιμακοστάσιο, κ.ά.».
Οι υπόλοιποι οικιστές παραμένουν αυθαίρετοι.
Τι κάνει λοιπόν η Πολιτεία για αυτό; Πως εξασφαλίζει το εάν τα ακίνητα αυτά πληρώνουν ΕΝΦΙΑ; Τι κάνουν ακόμη και οι διάφοροι φορείς της κοινωνίας οι σχετικοί με το θέμα (π.χ. το Τεχνικό , το Οικονομικό επιμελητήριο, κλπ).
Το αίσθημα της αδικίας και άνισης μεταχείρισης που δημιουργείται, είναι μεγάλο.
Θα απαντήσει κανείς;
Ερώτημα δεύτερο:
Τα αυθαίρετα κτίσματα πληρώνουν Δημοτικά Τέλη;
Να θυμίσουμε ότι τα αυθαίρετα ακίνητα, νομικά δεν υπάρχουν και επομένως είναι απίθανο να επιβαρύνονται και με Δημοτικά τέλη. Στην περίπτωση όμως των Δημοτικών τελών, τα πράγματα είναι περισσότερο σοβαρά, για τρείς λόγους:
Ο πρώτος λόγος είναι το γεγονός ότι τα τέλη αυτά μετά την παρέλευση πενταετίας παραγράφονται με ότι αυτό συνεπάγεται. Δηλαδή αυθαίρετα κτίσματα τριάντα και πλέον ετών, έχουν «γλυτώσει» σημαντικά δημοτικά τέλη όλα αυτά τα χρόνια σε αντίθεση με όλους εμάς…
Η δικαιολογία ότι τα πληρώνουν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ δεν ευσταθεί και πολύ, γιατί πολλά από αυτά τα ακίνητα ηλεκτροδοτούνται μέσα από παροχές ρεύματος για …πηγάδια, ή μέσα από κοινά ρολόγια με άλλα αυθαίρετα, αλλά και μέσα από ατομικά ρολόγια, τα οποία πήραν με κοινωνικά κριτήρια (το είδαμε και αυτό) αφού οι ίδιοι δήλωσαν στη ΔΕΗ και χωρίς κανένα έλεγχο, τα τετραγωνικά μέτρα του αυθαιρέτου τους.
Ο δεύτερος λόγος είναι το γεγονός ότι οι Δήμοι κατά κανόνα, γνωρίζουν τα αυθαίρετα αυτά, από αυτοψίες της Πολεοδομίας αλλά και από δηλώσεις των ιδιοκτητών (θυμάστε το «αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις»;). Σε πάρα πολλά μάλιστα αυθαίρετα, οι Πολεοδομίες, έχουν βεβαιώσει και τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης, τα οποία μόνο για το Δήμο Ηρακλείου και σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του κ. Αντιδημάρχου Οικονομικών, φθάνουν τα 65 εκατομμύρια € και αποτελούν «βόμβα» στα θεμέλια του Δήμου.
Κανείς όμως δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για την είσπραξή τους.
Και ο τρίτος αλλά περισσότερο ενοχλητικός λόγος, είναι το γεγονός ότι αυτά τα πρόστιμα της Πολεοδομίας, για τα οποία έγινε και τεράστια «φασαρία» προκειμένου να βεβαιωθούν, (επενέβησαν ο Επίτροπος και οι Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης, Οικονομικές επιθεωρήσεις, Απειλή Εισαγγελέα κλπ), παραμένουν επί χρόνια μετέωρα, αφού από τις Ταμειακές Υπηρεσίες των Δήμων, οι βεβαιωμένες και συγκεκριμένες οφειλές, δεν έχουν αποσταλεί στις Εφορίες για αναγκαστική είσπραξη, κάτι που ασφαλώς θα ωθήσει τους οικιστές στην τακτοποίηση των αυθαιρέτων τους.
Μόνο στη Μαγνησία ξεκίνησε μια διαδικασία, αλλά και εκεί, δεν προχώρησε.
Να σημειωθεί μάλιστα, ότι σε όλους τους νόμους τακτοποίησης των αυθαιρέτων, προβλέπεται διαδικασία διαγραφής των προστίμων της Πολεοδομίας (ανέγερσης και διατήρησης), μετά όμως από την ολοκλήρωση της διαδικασίας τακτοποίησης.
Η αιτία για όλα αυτά;
Μα φυσικά το πολιτικό κόστος τόσο των κομμάτων και των βουλευτών, όσο και των αιρετών της Αυτοδιοίκησης.
Ιδού λοιπόν δύο καίρια ερωτήματα, η απάντηση στα οποία είναι απαραίτητη σε όλους εμάς τους νομοταγείς, φορολογικά συνεπείς ή αν θέλετε και «ηλίθια» προσηλωμένους στο δίκαιο και το σωστό πολίτες.
Μπορεί λοιπόν κάποιος να δώσει πειστικές απαντήσεις;
Σε κάθε όμως περίπτωση, σήμερα που «ο κόμπος έχει φθάσει στο χτένι» σε ότι αφορά τις φορολογικές μας επιβαρύνσεις, είναι απαράδεκτο να υπάρχουν ακόμη τέτοιες προκλητικά ετεροβαρείς αλλά και παράνομες καταστάσεις τόσο χρόνο σε εκκρεμότητα, με την ανοχή της Πολιτείας και των Δήμων.
Είναι ακόμη απαράδεκτο να μιλάμε και για σύγκλιση με την Ευρώπη, με τέτοια τριτοκοσμικά παραδείγματα διαχείρισης των κοινών.
Καιρός λοιπόν για εμάς, τα «συνήθη φορολογικά υποζύγια» όπως προανέφερα, να ξυπνήσουμε και να απαιτήσουμε την εφαρμογή των νόμων.
