Του Χάρη Μαμουλάκη*
Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο τουρισμός είναι ένας κλάδος που έχει πληγεί στο μέγιστο βαθμό από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.
Μόλις το 60% των ξενοδοχείων κατάφεραν να λειτουργήσουν το 2020, η μέση πληρότητα το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2020 ήταν στο 23%, ο συνολικός τζίρος του κλάδου μειώθηκε κατά 78% (σε σχέση με το 2019), ενώ η συρρίκνωση της ρευστότητας, μαζί με τις ανείσπρακτες οφειλές προς τα ξενοδοχεία άγγιξε το 83% σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων που δημοσιοποιήθηκαν τον Ιανουάριο του 2021.
Με τα παραπάνω οικονομικά δεδομένα, και σε συνδυασμό με το ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, του ΤΕΠΙΧ και του Εγγυοδοτικού, που ενεργοποιήθηκαν από την Πολιτεία κατά το 2020, αποσκοπούσαν στην δημιουργία κεφαλαίων κίνησης για τις επιχειρήσεις, δεν προκαλεί έκπληξη και το αρνητικό πρόσημο στις επενδύσεις του κλάδου, που καταγράφουν μείωση κοντά στο 56% σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με έρευνα της Ernst and Young. Στην Ελλάδα όμως, όπου η οικοδομή και ο τουρισμός για δεκαετίες διατηρούν το μερίδιο του λέοντος στον σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, μια τέτοια εξέλιξη αφήνει πολύ ισχυρό αποτύπωμα.
Μέσα στη δύνη της πανδημίας, με την πρωτοφανή κρίση να πλήττει καίρια τον τουρισμό, αναδείχθηκε από το σύνολο των φορέων το γεγονός ότι το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης της χώρας, πρέπει να αλλάξει. Την επόμενη μέρα, μετά το τέλος της πανδημίας, ο ελληνικός τουρισμός οφείλει να δώσει έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, στους βιώσιμους τουριστικούς προορισμούς και στη συρρίκνωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του κλάδου. Για να υλοποιηθούν τα παραπάνω όμως, απαιτούνται πόροι και σχεδιασμός προς αυτή την κατεύθυνση.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια ευκαιρία. Μια χρυσή στιγμή για να αντιμετωπιστεί με επιτυχία αυτή η πρόκληση. Μια αφορμή για αλλαγή προσανατολισμού του ελληνικού τουρισμού που δεν θα εξαντλείται στη δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, αλλά και ευρύτερα, στον πράσινο μετασχηματισμό του.
Παράλληλα, σήμερα είναι η ιδανική στιγμή για να μελετήσουμε και να σχεδιάσουμε τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία, τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, τα οποία βοηθήσουν το ελληνικό τουρισμό να υπερβεί την επερχόμενη επενδυτική του ανομβρία, να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα και να κατοχυρώσει διεθνώς την πεποίθηση, ότι ο ελληνικός τουρισμός είναι κλιματικά ουδέτερος και οδεύει προς μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Δυστυχώς όμως, βασικό τροχοπέδη σε έναν τέτοιο σχεδιασμό, είναι η φιλοσοφία αυτών που καλούνται να τον υλοποιήσουν: Η περιβαλλοντοκτόνα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βουλευτής Ηρακλείου - Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc
