Του ΚΩΣΤΗ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ
«φόβος γάρ, ὅν ἐφρόντισα, ἦλθέ μοι,
καὶ ὃν ἐδεδοίκειν, συνήντησέ μοι»
(Ιωβ 3:25)
Έτος 2023. Καλοκαίρι. Μήνας Ιούλιος. Στις ερημιές της ανατολικής Κρήτης, στην πλώρη του νησιού που από κτήσης κόσμου τανύζεται για να συνομιλήσει με την Ανατολή, μακριά από τη φωτορύπανση του τουρισμού στο σκοτάδι της νύχτας μπορείς να διακρίνεις κατά τ’ ανατολικά καθαρά τους αστερισμούς του Κύκνου, της Ανδρομέδας και του Αετού. Μπορείς να δεις όμως ξεκάθαρα τα φωτάκια και ν’ ακούσεις τον ήχο των αεροπλάνων που έρχονται από τις χώρες του ονείρου και χαμηλώνουν πια για να προσγειωθούν κατά το Ηράκλειο. Πολλά είναι της Arkia και της Bluebird Airlines που πετούν καθημερινά από το Τελ Αβίβ.
Κάθε Παρασκευή απόγευμα σε κάποια από αυτές τις πτήσεις ταξίδευε πάντα ο Γιοχάι ο φίλος μου, για να μείνει Σαββατοκύριακο με τη γυναίκα του και τα δυο τους παιδιά που απολάμβαναν ήδη το καλοκαίρι στο εξοχικό σπίτι τους που έφτιαξαν με τόσο κόπο στην Κρήτη, όνειρο μιας ζωής. Κάθε φορά που από το παράθυρό του φαινόταν το Κάβο Σίδερο μου έστελνε ολόχαρος ένα SMS με τις λέξεις «…φτάνω, μπήκα στον αέρα της Κρήτης»!
Με τον Γιοχάι μαζί με άλλους φίλους πίναμε ταχτικά το ποτό μας αυτά τα καλοκαιριάτικα Σαββατοκύριακα και κάναμε ατέλειωτες συζητήσεις κοινωνικού, πολιτικού και φιλοσοφικού περιεχομένου. Είχε σπουδάσει μεταξύ άλλων και φιλοσοφία στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Συζητάγαμε ώρες πολλές για το ισραηλινοπαλαιστινιακό πρόβλημα και τις εύθραυστες ισορροπίες της Μέσης Ανατολής, τη μόνιμη νύχτα της Ειρήνης στα βιβλικά μέρη, μα πιο πολύ για τα έργα των συμπατριωτών του διανοούμενων και συγγραφέων Γιουβάλ Νόε Χαράρι, του Άμος Οζ και του μεγάλου ποιητή τους Χαϊμ Γκουρί.
Ο Γιοχάι με καρδιά μικρού παιδιού, χαμογελούσε σπάνια. Παρότι ήταν υπέρ της ειρηνικής συμβίωσης και της συνύπαρξης Ισραηλινών και Παλαιστινίων, υπέρ της συμφιλίωσης με όλα τα μουσουλμανικά έθνη, ήταν ταυτόχρονα και προσγειωμένος. Ήξερε ότι το παλαιστινιακό πρόβλημα δεν μπορούσε να λυθεί με τις αρχές του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, από τη στιγμή που καθαρά τρομοκρατικές οργανώσεις και όχι διαλλακτικοί Άραβες είχαν το πάνω χέρι σ’ αυτή τη φοβερή διένεξη δεκαετιών. Συχνά στις κουβέντες μας φοβούμενος για την ανειρήνευτη γη του, το αίσθημα ανασφάλειας τον έκανε να λέει προφητικά την αποστροφή από τους στίχους του Ιώβ «…εκείνο που φοβάμαι ίσως συμβεί σε εμένα, και εκείνο που με τρομάζει ίσως με βρει».
Έβλεπες τότε στα παιδικά του μάτια να περνά όλη η ιστορία του Λαού του με την υπόσχεση και τη βεβαιότητα της συνέχειας. Όλος ο Ισραήλ, όλοι οι πρόγονοι, όλοι οι κυνηγημένοι, οι περιπλανημένοι, οι τυραννισμένοι, οι σφαγμένοι, οι σκοτωμένοι, όλοι οι άντρες, οι γυναίκες και τα παιδιά της φυλής του που μαρτύρησαν, όλοι όσοι γίνανε καπνός ξυπνούσαν μες στη γαλήνη της κρητικής καλοκαιρινής νύχτας και του υπαγόρευαν τη μνήμη, το καθήκον και την ετοιμότητα για ένα αβέβαιο αύριο για τη γη του.
Σκέψεις και εσωτερικές φωνές χωρίς έλεος, παγωμένες, σκληρές, από το βάθος των ματωμένων καιρών του Ισραήλ ίσαμε σήμερα, τον έκαναν να νοιώθει ανά πάσα στιγμή έτοιμος να πάρει το όπλο όποτε τον καλέσει η ανάγκη.
Λίγες βδομάδες αργότερα, στα εισόδια τούτου του φθινοπώρου του 2023, η προφητική διαίσθηση του Γιοχάι, αυτό το εφιαλτικό όνειρο που του τρυγούσε σαν εμμονή συνεχώς το μυαλό του, μετατράπηκε σε ψηλαφητή πραγματικότητα. Ο εχθρός άνανδρα και ύπουλα κτύπησε τα χώματά του. Απρόκλητη επίθεση σε μια ειρηνική γιορτή στα σύνορα με τη Γάζα. Σφαγή ανελέητη, αίμα ατέλειωτο, χαλασμός, ερείπια, φωτιά, πόνος και θάνατος. Δίκαια η 7η Οκτωβρίου 2023 αποκλήθηκε ως η «11η Σεπτεμβρίου» για το Ισραήλ...
Και τότε στον Γιοχάι ξύπνησαν οι βάσιμοι φόβοι του. Αυτό που φοβόταν του συνέβη. Ο Ιώβ, ο Προφήτης του Λαού του, είχε δίκιο. Ο Γιοχάι ντύθηκε το χακί, πήρε το όπλο στο χέρι ξανά γιατί πρέπει να πολεμήσει. Για τη γη των πατέρων του, για τις εστίες των προγόνων για το αύριο των παιδιών του. Για τους ελαιώνες και τ’ αμπέλια της Σιών, για τ’ αρώματα των κήπων και το αεράκι του Ερμών που ευφραίνει τις ψυχές. Εκεί στη Μέση Ανατολή των δακρύων, εκεί που βομβαρδίζονται πολιτείες και τα όνειρα της Ειρήνης. Για να έχουν επιτέλους μια γη όλοι οι Γιοχάι που θα 'ρθουν αύριο. Για να κρατήσει επιτέλους, όπως με αίμα την κρατά από το 1948, τη σκιά ενός δικού της δέντρου η πιο γερή, η πιο δαιμόνια, η πιο ακατάβλητη ράτσα των ανθρώπων.
Ο Γιοχάι δεν απαντά πια στα e mail μου. Στην έκτη μέρα του πιο αιματηρού πολέμου από ιδρύσεως του Ισραήλ, ο Γιοχάι σκέφτεται μόνο την ιερή Γη του. Ξέρει, έμαθε εδώ στην Κρήτη να ψιθυρίζει το αρχαιοελληνικό «μολών λαβέ» και το «νυν υπέρ πάντων ο αγών». Μπήκε κι εκείνος στον απρόκλητο αιματηρό κύκλο της βίας του πολέμου που για επτάμισι δεκαετίες βιώνει η χώρα του, που ξεφεύγοντας από τον αντισημιτισμό και το μίσος που κλιμακώθηκαν στην Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα, υλοποίησε ένα όραμα που έκανε την έρημο να ανθίσει και δημιούργησε μια ανεξάρτητη, δημοκρατική κοινωνία που έχει παράξει καινοτόμες τεχνολογίες που άλλαξαν τον κόσμο.
Ο Γιοχάι πρέπει να υπερασπιστεί ακόμη και με τη ζωή του τα χώματά του. Να γίνει μάρτυρας του Ισραήλ αν χρειαστεί. Η ιστορική Γη των Προφητών του ήταν το μοναδικό ασφαλές καταφύγιο για τους επιζώντες των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης, που βίωσαν τη χειρότερη βαρβαρότητα που έχει διαπραχθεί εναντίον ανθρώπων. Ο Γιοχάι το ξέρει καλά: Η μοίρα του είναι ίδια με τη αρχαία μοίρα της χώρας του. Ανατολή θα πει χάσμα σεισμού, θα πει αγιάτρευτη πληγή του Κόσμου τούτου, θα πει επίγεια Κόλαση. Γιατί τα πουλιά στον Ιορδάνη δεν κελαηδούν πια, σταυροκοπιούνται και θρηνούν.
