ΚΡΗΤΗ
Φωτογραφία – ντοκουμέντο: Ο Μανώλης Λιδάκης, πιτσιρικάς, σε γλέντι στο χωριό του
Εκδήλωση με αποκαλυπτήρια της προτομής του, ετοιμάζουν οι συγχωριανοί του στον Πλατανέ του Δήμου Αγίου Βασιλείου στο Ρέθυμνο
Πού τον έχανες, πού τον έβρισκες, ο Μανώλης Λιδάκης κάθε φορά που ως πιτσιρικάς επισκεπτόταν το χωριό του πατέρα του, τον Πλατανέ του Δήμου Αγίου Βασιλείου, στον νομό Ρεθύμνου, σε γλέντια και πανηγύρια, ήταν δίπλα στους οργανοπαίκτες. Σαν ένα μαγνητικό – μουσικό πεδίο να τον προσέλκυε, προδιαγράφοντας την πορεία του.
Από νωρίς φρόντισε να δείξει την κλίση του, εκπλήσσοντας με την αφοσίωση και την ωριμότητά του τούς πρεσβύτερους που τόλμησαν να προδικάσουν το (καλλιτεχνικό) του μέλλον!
Ένα τέτοιο στιγμιότυπο, πραγματικό ιστορικό ντοκουμέντο, εξασφάλισε και παρουσιάζει σήμερα το Cretalive.gr.
Μεταφερόμαστε χρονικά στα τέλη της δεκαετίας του 1960, κάπου στο 1967 για την ακρίβεια, στην τοποθεσία Αγία Λευτεριά. Είναι η γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Ο αείμνηστος καλλιτέχνης, γύρω στην ηλικία των 7 ετών, διακρίνεται στην άκρη - το αγοράκι που είναι καθισμένο στα αριστερά της φωτογραφίας. Από το βλέμμα (ίσως) τον βγάζεις.
Στη λύρα είναι ο Μανώλης Μαρκάκης, στο λαούτο ο Κωνσταντίνος Μαρκάκης. Όρθιος με τα γυαλιά είναι ο Χαράλαμπος Μουντάκης, δάσκαλος από την Αλφά Μυλοποτάμου, γαμπρός στον Πλατανέ. Τα παιδιά πίσω και ανάμεσα στα όργανα είναι οι Ανδρέας Αλεξανδράκης, Λάμπρος Μαρκάκης και Στυλιανός Μπαγκάκης.
Εκδήλωση και αποκαλυπτήρια προτομής
“Ποιος θα το πίστευε”, όπως κι ο ίδιος είχε τραγουδήσει, “ότι θα 'ρχοταν ώρα” που ο Μανώλης Λιδάκης θα γινόταν τόσο απρόσμενα “πρώτη φωνή” στην ορχήστρα του Παραδείσου κι η σκέψη του προέδρου της κοινότητας Κεντροχωρίου – Πλατανέ, Νεκτάριου Μαρκάκη, να τον τιμήσει εν ζωή θα’ χε μετατεθεί, αναγκαστικά, μετά τον θάνατο του σπουδαίου ερμηνευτή και συντοπίτη του.
Ήδη στον τόπο καταγωγής (εκ πατρός) του αξέχαστου καλλιτέχνη, που εγκατέλειψε τα εγκόσμια στις 26 του περασμένου Φλεβάρη, δυο μέρες πριν συμπληρώσει το 65ο έτος της ζωής του, έχει ξεκινήσει η προεργασία για μια διπλή εκδήλωση στη μνήμη του, το καλοκαίρι του 2026: να στηθεί η προτομή του στην είσοδο του οικισμού και τα αποκαλυπτήριά της να συνοδευτούν – πώς αλλιώς;- από μία συναυλία, με καλεσμένους παλιούς αγαπημένους συναδέλφους και φίλους του, γνωστά ονόματα του πενταγράμμου.
“Μάρκο, αυτό το κοπέλι θα διαπρέψει”
“Το έλεγε – δεν το έκρυβε- ότι καταγόταν από το χωριό μας. Από μικρός ερχόταν σε πανηγύρια στον Πλατανέ με τον πατέρα του” λέει στο Cretalive.gr ο κ. Μαρκάκης, που βρίσκεται σε επαφή με συγγενείς του Μανώλη Λιδάκη για να οργανωθεί η μεγάλη βραδιά, σε ένα χρόνο από σήμερα.
Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας, βασιζόμενος σε εξιστορήσεις, περιγράφει ένα συγκεκριμένο γεγονός, απ’ τη γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, με πρωταγωνιστή τον “μικρό Μανωλάκη”, όπως τον αποκαλούσαν οι συγχωριανοί του, κι ειδικά οι οργανοπαίχτες που τον είχαν από κοντά:
“Ήταν παιδάκι και καθόταν στα όργανα, στα πόδια των μουσικών. Ο πατέρας μου έπαιζε παλιά με τον θείο μου, λαούτο και λύρα, και βλέποντάς τον τούς έκανε εντύπωση η αφοσίωσή του, παρότι ήταν τόσο μικρός σε ηλικία – γύρω στα 8. Γύρισαν, λοιπόν, και είπαν στον πατέρα του: “Μάρκο, να δεις που μια μέρα αυτό το κοπέλι θα διαπρέψει, θα γίνει μεγάλος μουσικός”.
Το “μικρόβιο” ήταν άμεσα… μεταδοτικό: ακόμη και τώρα, οι παλιοί αναπολούν τις στιγμές που ο πατέρας του, Μάρκος Σπυρλιδάκης (όπως είναι το κανονικό επίθετο της οικογένειας) έπιανε στα χέρια του το μαντολίνο και “χαϊδεύοντας” τις χορδές, “έσπαγε” μελωδικά τη σιγαλιά της νύχτας στο νότο του Ρεθύμνου.
Το χωριό των μουσικών!
Ο Πλατανές του Δήμου Αγίου Βασιλείου δικαίως θεωρείται από πολλούς ως το “χωριό των μουσικών”: κάθε σπίτι έχει - τουλάχιστον- από έναν, αρκετοί μάλιστα είναι και αυτοδίδακτοι! Οι βαθιές μουσικές ρίζες απλώνονται στα γενεαλογικά δέντρα σχεδόν όλων των σογιών.
“Απλά μας αρέσει η μουσική, είναι η παράδοσή μας, ένα είδος κληροδοτήματος. Από γενιά σε γενιά πάει όλο αυτό” σχολιάζει ο κ. Μαρκάκης. “Οι περισσότεροι ασχολούμαστε ερασιτεχνικά – δεν έχουμε την τάση να αναδειχθούμε, να κερδίσουμε την προβολή. Ο,τι κάνουμε το κάνουμε επειδή το αγαπάμε, για να περνάμε πρωτίστως εμείς καλά με την παρέα μας. Και ο Μανώλης (Λιδάκης), έτσι ήταν, πιστεύω. Το απέδειξε και με την πορεία του. Δεν του άρεσε η δημοσιότητα: ήταν ένας ταπεινός κι αγνός καλλιτέχνης, πολύ αυστηρός στις επιλογές του”.
Οι δυο τους είχαν γνωριστεί παλαιότερα. “Η απώλειά του μας στενοχώρησε όλους – είχε να δώσει πάρα πολλά ακόμη. Κανείς δεν το περίμενε. Η μουσική έβγαινε αβίαστα από μέσα του. Έχω ακούσει – και δεν έχω λόγο να το αμφισβητήσω – ότι ο Μανώλης περπατούσε στο δρόμο κι έπαιζε λύρα με το στόμα, τη λεγόμενη “μπουκόλυρα”. Θέλαμε να του κάνουμε μία τιμητική εκδήλωση όσο ήταν εν ζωή, όμως δεν ξέρεις τί σου επιφυλάσσει η μοίρα, η τύχη – πείτε το όπως θέλετε”.
“Ήταν μια φανταστική φωνή, η καλύτερη που έχει βγει”
Η Δήμητρα Γαλάνη, σε συνέντευξή της στην εκπομπή “Στούντιο 4” της ΕΡΤ είχε χαρακτηρίσει τον Μανώλη Λιδάκη ως έναν “πολύ σπουδαίο ερμηνευτή”, εκθειάζοντας χωρίς δεύτερη σκέψη το ταλέντο του: “Είναι η αντρική φωνή που μ’ έχει… λιώσει. Ξέρω ότι έχει έναν κόσμο απίστευτο, που έχει τα στοιχεία της παράδοσης, χωρίς να τα κάνει “εργαλεία” · και την ίδια στιγμή μία βαθύτητα, έναν τρόπο (ερμηνείας) βελούδινο. Είναι ένας πολύ μεγάλος τραγουδιστής”.
Ο Νεκτάριος Μαρκάκης που ασχολείται ερασιτεχνικά με τη μουσική, συμφώνησε και επαύξησε: “Η φωνή του ήταν φανταστική, η καλύτερη που έχει βγει. Μου άρεσε περισσότερο κι απ’ του Καζαντζίδη. Ήταν η χροιά της τέτοια, το ηχόχρωμά της, που ξεχώριζε”.
Τώρα επιφυλάσσεται δια τα περαιτέρω: “Η εκδήλωση που σχεδιάζουμε είναι το ελάχιστο το οποίο μπορούμε να κάνουμε στη μνήμη του. Ελπίζουμε να πάνε όλα καλά και να χαρεί κι εκείνος από εκεί ψηλά”.
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ρέθυμνο
