Συνέντευξη στη Σώτια Πεντεδήμου
Ευγενής, ήπιος στους τόνους, έχει να πει έναν καλό λόγο για όλους. Το λιγότερο, δεν έχει να πει κάτι κακό για κανέναν. Ειδικά για τους συνυποψηφίους του – «τους εκτιμώ όλους», λέει μιας και «τους γνωρίζω όλους και έχω μια καλή σχέση με όλους. Με κάποιους συνδέομαι με κάποια συνεργασία, άλλους τους γνωρίζω επαγγελματικά και με άλλους συνδέομαι με δεσμούς φιλίας». Ο Μανόλης Βασιλάκης, παρόλα αυτά ξεκαθαρίζει ότι με κανέναν από αυτούς δεν θα μπει σε κάποιου τύπου συζήτηση (διαπραγμάτευση κατ άλλους) για την επόμενη ημέρα αλλά και ότι οι όποιες διαπραγματεύσεις θα γίνουν αφού θα υπάρχει τελικό αποτέλεσμα και πάντως «στο φως της ημέρας και επί προγραμματικών θέσεων».
Εκτιμά ότι και «οι 10 έχουμε την κουλτούρα να συνεργαστούμε αρμονικά. Ενώ φοβάμαι ότι σε άλλους δήμους ίσως να υπάρξουν πείσματα από ηττημένους και να μπλοκάρουν τις αποφάσεις του δημοτικού, σε εμάς πιστεύω ότι θα πρυτανεύσει η λογική». Δείχνει να το πιστεύει και θα ήθελα να το πιστέψω και εγώ.
Ξεκαθαρίζει επίσης ότι η Ηράκλεια Πρωτοβουλία σε περίπτωση που δεν είναι στον 2ο γύρο δεν θα υποδείξει σε κανένα ποιον να στηρίξει. «Δεν μπορώ να διανοηθώ» λέει «ότι θα βγει κάποιος και θα πει στους ψηφοφόρους του ψηφίστε τον α ή τον β». Δεν είναι τόσο σίγουρος ότι θα κάνουν όλοι το ίδιο – «κάποιοι πιστεύω ότι θα βγουν να το πουν δημοσίως διεκδικώντας μετά μια αντιδημαρχία».
Κοιτώντας την επόμενη ημέρα, τονίζει σε όλους τους τόνους ότι η Ηράκλεια Πρωτοβουλία θα αποφασίσει μέσα από τη Γενική της Συνέλευση αν θα συμπράξει με τον εκλεγμένο δήμαρχο. Και ότι θα διαπραγματευτεί επί προγραμματικών θέσεων, ζητώντας να υλοποιηθούν οι βασικές της προτάσεις. Σε κάθε περίπτωση σημειώνει ότι «εάν συμπράξουμε με τον εκλεγμένο δήμαρχο θα είμαστε παραγωγικοί και θα καταψηφίζουμε όσες προτάσεις δεν μας αρέσουν. Το έχουμε κάνει και στο παρελθόν. Αντιθέτως αν μείνουμε στην μειοψηφία πάλι θα ψηφίζουμε ό,τι θα είναι θετικό χωρίς συμπλέγματα, χωρίς μνησικακία». Αν πάλι οι Ηρακλειώτες επιλέξουν την Πρωτοβουλία για το τιμόνι της Λότζια «είμαστε διαλλακτικοί και συνεργάσιμοι. Θα βρούμε τους τρόπους μιας καλής συνεργασίας».
Η απόφαση για αυτόνομη κάθοδο - "Μόνο αυτή εξασφαλίζει ενότητα"
Η Ηράκλεια Πρωτοβουλία δεν είναι μια νέα παράταξη. Ίσα – ίσα νομίζω ότι με τα 25 χρόνια πορείας διεκδικεί τα σκήπτρα παλαιότητας μεταξύ παρατάξεων σε όλη την Ελλάδα, όχι μόνο στην Κρήτη. Μου θυμίζει λίγο την ιστορία της. «Το 1994 και 1998 ήμασταν αυτόνομοι με εμένα επικεφαλής και πήραμε 15% σε καιρό παντοδυναμίας κομμάτων. Το 2002 πήραμε την απόφαση με οριακή πλειοψηφία να κατέβουμε με τον Γιάννη Κουράκη. Το 2006 και 2010 σχεδόν ομόφωνα λάβαμε την απόφαση για εκ νέου κοινή κάθοδο με τον Γ. Κουράκη γιατί το έργο που είχαμε επιτελέσει μαζί θεωρήθηκε θετικό. Το 2014 κάποιοι θεώρησαν ότι τα 12 χρόνια ήταν αρκετά. Κάποιοι πρότειναν να μην συνεχίσουμε, κάποιοι υποστήριξαν ότι έπρεπε να κατέβουμε πάλι με τον Γ. Κουράκη, κάποιοι ήθελαν τον Β. Λαμπρινό και κάποιοι άλλοι πρότειναν στήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ. Βρεθήκαμε χωρισμένοι στα τρία. Δεν είχαμε προετοιμάσει την αυτόνομη κάθοδο. Δεν υπήρχε ο χρόνος. Όταν είδαμε ότι δεν μπορούσαμε οι μεν να μεταπείσουμε τους δε, είπαμε να μην συμμετέχουμε για να διατηρήσουμε την ενότητα της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας– και αυτό επετεύχθη».
Και τώρα τι άλλαξε ρωτάω. Καταρχάς όπως λέει «είδαμε ότι με το να είμαστε εκτός δημοτικού οι προτάσεις μας δεν είχαν την απήχηση που θα είχαν αν τις κάναμε εντός, ως εκλεγμένοι δημοτικοί σύμβουλοι. Αποφασίσαμε ότι αυτή τη φορά πρέπει να είμαστε στο δημοτικό, και έχουμε υπέρ μας αφενός τον χρόνο μιας και το αποφασίσαμε εγκαίρως και μπορούμε να προετοιμάσουμε την αυτόνομη κάθοδο και αφετέρου τον εκλογικό νόμο. Χάρη στην απλή αναλογική θα έχουμε ένα καλύτερο αποτέλεσμα». Για να καταλάβω/ουμε καλύτερα τι εστί απλή αναλογική, φέρνει το παράδειγμα: το 1994 με 15% η Ηράκλεια είχε 3 δημοτικούς συμβούλους. Τον Μάιο με το ίδιο ποσοστό θα πάρει 8!
«Η κάθοδός μας αποφασίστηκε σχεδόν ομόφωνα να είναι αυτόνομη και κατανοώ ότι πρέπει να είναι γιατί οποιαδήποτε σκέψη για συνεργασίες σε έναν κύκλο ανθρώπων που προέρχονται από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες είναι αμέσως διασπαστική. Μόλις πω συνεργασίες ο καθένας από εμάς έχει στο μυαλό του και κάποιον διαφορετικό από τους 9 συνυποψηφίους μας. Για εμένα και για όλους μας προέχει η ενότητα της Πρωτοβουλία και αυτή επιτυγχάνεται μόνο με αυτόνομη κάθοδο».
Είτε εντός είτε εκτός δημοτικού συμβουλίου η Ηράκλεια Πρωτοβουλία δεν σταμάτησε να είναι δραστήρια. Καταθέτει «θετικές προτάσεις» για την πόλη, έχει διοργανώσει 37 ομιλίες, 20 για θέματα ιστορίας της πόλης, 10 για ψυχολογικά – ψυχιατρικά και άλλες 7 για ποικίλα θέματα.
Οι στόχοι και οι δεσμεύσεις
Κοινωνική Πολιτική
«Στην περίοδο της κρίσης – η οποία δεν τελείωσε – το πρώτο μέλημα είναι η ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής, των υπαρχουσών δομών του δήμου, το κοινωνικό παντοπωλείο, τη Στέγη Αστέγων και το Βοήθεια στο Σπίτι. Αυτές τις δομές θα τις ενισχύσουμε» λέει ο Μ. Βασίλακης. Δέσμευση της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας είναι – αναγνωρίζοντας την προσφορά των Ιδρυμάτων Καλοκαιρινού και της εκκλησίας – να ‘συντονίσει’ όλες τις δομές. Δεσμεύεται επίσης και για ενίσχυση του δικτύου εθελοντών, τονίζοντας πάντως ότι «δεν θέλουμε να καρπωθούμε τη δουλειά κανενός και δεν θα καπελώσουμε κανένα». Αναγνωρίζει ότι «έγιναν βήματα» από την δημοτική αρχή Λαμπρινού, «υπήρξαν όμως και αστοχίες. Έγινε προσπάθεια στην κοινωνική πολιτική και ό,τι θετικό βρούμε θα το συνεχίσουμε. Δεν θα κρύψουμε ποτέ τα θετικά μιας άλλης δημοτικής αρχής».
Έργα - Πολεοδομικές Μελέτες
Μου κάνει εντύπωση (θετική) ότι αναφέρεται στον ΒΟΑΚ. «Θέλουμε έναν αξιοπρεπή και αυτοκινητόδρομο» λέει. «Θέλουμε ένα σύγχρονο οδικό άξονα ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Έχει γίνει στην υπόλοιπη Ελλάδα έχει έρθει η σειρά μας». Η δημιουργία του νέου αυτοκινητοδρόμου της Κρήτης είναι θέμα που αφορά και τον Δήμο Ηρακλείου – και πρέπει να μπαίνει στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης. Πολύ περισσότερο και η αξιοποίηση του αεροδρομίου Ν. Καζαντζάκης αφού ολοκληρωθεί και λειτουργήσει το Καστέλι. Λησμονούν πολλές φορές οι υποψήφιοι να αναφερθούν αν και, όπως λέει και ο Μ. Βασιλάκης «είναι η δημοτική αρχή που θα εκλεγεί που θα πρέπει να καταθέσει μια πρόταση για την επόμενη ημέρα του αεροδρομίου του Ηρακλείου».
Μιλώντας για το αεροδρόμιο σημειώνει ότι «δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε. Δεν μπορούμε να πούμε ότι θα διαμαρτυρηθούμε για να μην γίνει το αεροδρόμιο. Αυτό τελείωσε. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και σοβαροί, ανεξαρτήτως της άποψης που έχει κανείς». Για το Καζαντζάκης σημειώνει ότι ο χρόνος δεν είναι πολύς – μιας και αν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα σε 5 χρόνια θα είναι ελεύθερος χώρος.
Υπενθυμίζει ότι όταν ήταν Αντιδήμαρχος Πολεοδομίας (2011-2014), η τότε δημοτική αρχή κατέθεσε τις πρώτες προτάσεις για την αξιοποίηση του αεροδρομίου. Είχε συσταθεί μια επιτροπή, με εκείνον επικεφαλής, και μεταξύ άλλων πρότεινε να μην κατεδαφιστούν τα υπάρχοντα κτίρια αλλά να χρησιμοποιηθούν ως χώροι εταιρειών καινοτομίας. Επίσης πρότεινε ένα κτίριο συνεδρίων, ένα κτίριο προβολής κρητικών προϊόντων και φυσικά πολύ πράσινο.
Περνάμε και στα άλλα έργα. Πριν απ’ όλα αναφέρεται στις πολεοδομικές μελέτες και πως το γεγονός ότι είναι…ανύπαρκτες, εμποδίζουν περιοχές όπως ο Εσταυρωμένος και το Γιόφυρο να αναπτυχθούν, και ευνοούν περιοχές που έχουν ολοκληρωθεί όπως ο Αι Γιάννης και η Αγ. Αικατερίνη με την διάνοιξη δρόμων, τη διαμόρφωση χώρων πρασίνου. «Προϋπόθεση για να προχωρήσουν τα έργα είναι οι πολεοδομικές μελέτες. Οι πρώτες μελέτες που έγιναν βοήθησαν πολύ τις συνοικίες που ολοκληρώθηκαν, όπως ο Αι Γιάννης που είναι μια πολύ ωραία συνοικία, έχουν διανοιχτεί δρόμοι, έχουν γίνει πάρκα. Η Αγ. Αικατερίνη πριν χτιστεί ο ναός, λεγόταν Νταμάρια. Ήταν χώρος εξόρυξης λίθων και χάρη στο σχέδιο πόλης και ότι υπήρχε ο πολιτιστικός σύλλογος με έναν εμπνευσμένο πρόεδρο τον Μηνά Μαυροειδή, έχει γίνει προάστιο με τα όλα του».
Περιγράφει το νομοθετικό πλαίσιο, τις τροποποιήσεις αυτού που «ήταν σωστές αλλά δεν υποστηρίχθηκαν από την πολιτεία» και εν ολίγοις μιλά για μια «εργασία Σισύφου». Εξηγεί ότι προϋπόθεσή για μια πολεοδομική μελέτη είναι να οριοθετηθούν τα ρέματα και να γίνουν γεωλογικές μελέτες. Για μεν τα ρέματα εμπλέκονται δήμος, περιφέρεια, αποκεντρωμένη και υπουργείο. "Δεν μπορείτε να εγκρίνεται μια μελέτη ρέματος θα σκοντάψει σε έναν από τους τέσσερις! Και όταν γυρίσει πίσω για να γίνουν συμπληρώσεις έχουν αλλάξει οι προδιαγραφές»! Ειλικρινώς λέει ότι «σε περίοδο κρίσης δεν μας ενδιαφέρει η τέλεια πολεοδομική μελέτη. Μας ενδιαφέρει να έχουμε και ας μην είναι και τέλειες». Αναφέρει το παράδειγμα του Γιόφυρου, όπου ο μελετητής πήρε σύνταξη και το υπουργείο κατήργησε τη μελέτη, ζητώντας να γίνει από τη αρχή. «Τώρα θα πρέπει να γίνουν όλα από την αρχή. Και θα πρέπει ο δήμος - και αυτή είναι δική μας δέσμευση - να αναθέσει πρώτος τις πολεοδομικές μελέτες στις περιοχές αυτές. Και θα πάμε στην κυβέρνηση και θα τους πούμε «κάντε τις διαδικασίες πιο απλές ή ενισχύστε τις δομές σας». Και εν πάσει περιπτώσει μια μελέτη που ξεκινά με α προδιαγραφές πρέπει να τελειώνει με αυτές».
Μιλώντας για τους οικισμούς του δήμου, τονίζει ότι για την Ηράκλεια Πρωτοβουλία είναι ψηλά στην ατζέντα η αγροτική οδοποιία, η αναζήτηση και αξιοποίηση χώρων που θα λειτουργήσουν ως χώροι πολιτισμού και προβολής των αγροτικών προϊόντων, οι αναπλάσεις μέσα στους οικισμούς μιας και «ό,τι δικαιούται το κέντρο και οι συνοικίες το δικαιούνται και οι αγροτικοί οικισμοί» αλλά και η διαμόρφωση χώρων στάθμευσης.
Ερχόμαστε και στο κέντρο. Κρίνει ότι η δημοτική αρχή ήταν «βραδεία. Δεν προχώρησε με γοργούς ρυθμούς τα έργα. Δεν υπήρξε καλή οργάνωση και ‘τρέξιμο’», λέει. Εκτιμά ότι οι προθεσμίες θα έπρεπε να είναι πολύ πιο σύντομες αλλά και ότι ο δήμος με μια δαπάνη της τάξης π.χ. του 10% θα μπορούσε να επιταχύνει το έργο της Λ. Δικαιοσύνης, αλλά αυτό θα έπρεπε να το είχε κάνει από τον σχεδιασμό και την προκήρυξη του έργου. «Εδώ (σ.σ. Δικαιοσύνης) έχεις μα κεντρική οδό, με ένα εμπόριο που χειμάζεται λόγω κρίσης θα πρέπει να είσαι γρήγορος. Του κάνει καλό η ανάπλαση αλλά θα πρέπει να είσαι γρήγορος για να μην εξουθενώσεις εν τω μεταξύ τον έμπορο. Για να υπάρχει και μετά την ανάπλαση…».
Αναφέρεται στα θέματα της ύδρευσης, υπενθυμίζοντας ότι η Ηράκλεια Πρωτοβουλία στήριξε το έργο του Αποσελέμη αλλά προσθέτει πως «δεν πρέπει να εφησυχάσουμε. Πρέπει να δούμε την κλιματική αλλαγή και τις δύο όψεις αυτής. Τις πλημμύρες από τη μία και την ξηρασία από την άλλη». Προτείνει «να αξιοποιήσουμε τα νερά του Αλμυρού σε δύο φάσεις. Η πρώτη τον χειμώνα που κάποιες εβδομάδες το νερό είναι γλυκό να το αποθηκεύσουμε και σε δεύτερη φάση η αφαλάτωση, μέσω συνεργασίας με τον Δήμο Μαλεβιζίου».
Δημόσιοι χώροι
Προτεραιότητα για την Ηράκλεια Πρωτοβουλία είναι και η απόκτηση δημόσιων χώρων και κτιρίων. Αναφέρει ως παράδειγμα τέσσερις ενετικούς ναούς που δόθηκαν σε ιδιώτες ως ανταλλάξιμα. Ο ναός του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή, του Αγ. Γεωργίου που είναι στην οδό Λοχαγού Μαρινέλι, ο ναός της Αγ. Αναστασίας στην Αγ. Τριάδα και Αγίου Ονουφρίου που είναι στη 1866. «Θα προσπαθήσουμε να τους αποκτήσουμε. Δεν θα είναι εύκολο. Αλλά πρέπει να τους αποκτήσει ο δήμος και να τους κάνει χώρους πολιτιστικής δραστηριότητας ή έκθεσης προϊόντων». Μιλά επίσης για το κτίριο του Ηρώου απέναντι από το άγαλμα του Βενιζέλου. «Έχει μεγάλη ιστορική σημασία» λέει και θυμίζει την ιστορία του. «Το 1930 δόθηκε εντολή να χτιστούν οικήματα προς τιμή των 100 χρόνων από την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους. Το σχεδίασε ο Δημήτριος Κυριακός, ο πιο σημαντικός αρχιτέκτονας που πέρασε τον 20ο αιώνα από την πόλη μας. Είναι αυτός που έχει σχεδιάσει τα περισσότερα νεοκλασικά στην 25ης Αυγούστου. Επίσης αυτό κτίστηκε σε χώρο που θεωρείτο δημοτικό όμως αποδείχτηκε δικαστικά ότι ανήκει σε ιδιώτη. Εμείς με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων του ιδιώτη θα προχωρήσουμε στην απαλλοτρίωση του χώρου, περίπου 3 στρεμμάτων. Μαζί με τα 1.200 δίπλα που είναι δίπλα, θα δημιουργήσουν μια συνέχεια του πάρκου Γεωργιάδη έως την Πλατεία Ελευθερίας, έναν χώρο 4,2 στρεμμάτων συνολικά».
Αναγνωρίζει την έλλειψη μηχανικών. Στην ερώτησή μου πως σκέφτεται να ξεπεράσει αυτό το υπαρκτό πρόβλημα, αφενός εύχεται να «χαλαρώσουν οι δεσμεύσεις περί προσλήψεων» αφετέρου δηλώνει ότι «θα φροντίσουμε να οργανώσουμε καλύτερα τις υπηρεσίες». Υποστηρίζει επίσης ότι «κάποιες εργασίες όπως π.χ. μελέτες μπορούν να ανατεθούν σε ιδιώτες μηχανικούς ώστε να αποδεσμευτούν οι υπάρχοντες για επιβλέψεις και σύνταξη τευχών δημοπράτησης».
Πολιτισμός
«Η Ηράκλεια Πρωτοβουλία έχει αποδείξει την αγάπη της για τον πολιτισμό. Μέλη της έχουμε αφιερώσει πολύ χρόνο στις επιτροπές του πολιτιστικού κέντρου και είμαστε εξ αυτών που πρότειναν τον Μύρωνα Μιχαηλίδη. Έχουμε προσδοκίες για το πολιτιστικό κέντρο. Θα είναι ένα εξωστρεφές ίδρυμα και θα πάει το βουνό στο Μωάμεθ – όπως είπε ο Μύρων Μιχαηλίδης για να έχουμε υψηλής ποιότητας εκδηλώσεις τόσο λόγιας όσο και παραδοσιακής μουσική. Θα είναι ένας χώρος για όλους τους Ηρακλειώτες, όχι μόνο για τους λάτρεις του Μπετόβεν» λέει.
Τα στελέχη που…αλλαξοπίστησαν - Η Ηράκλεια Πρωτοβουλία ανοιχτή σε όλους
Αρκεί μια δήλωση ότι κάποιος αγαπά την πόλη του Ηρακλείου για να γίνει μέλος της Πρωτοβουλίας, υποστηρίζει. «Είμαστε ανοιχτοί σε όλους τους δημότες. Δεν ρωτάμε επάγγελμα, ηλικία ή τι ψηφίζει κανείς σε δημοτικές ή βουλευτικές εκλογές». Δηλώνει δε ότι «ο Δήμος όταν έρθουμε στα πράγματα, από όποια θέση και αν είμαστε, θα είναι ανοιχτός για όλους. Όλοι θα έχουν βήμα".
Πιστεύει ότι η πόλη έχει «ενεργούς δημότες, άξιους, δραστήριους και…συμπαθείς και άλλους εξίσου συμπαθείς που απολαμβάνουν από τον καναπέ τις ειδήσεις και δεν κάνουν κάτι άλλο». Επίσης σημειώνει ότι η κρίση καθήλωσε ορισμένους δημότες που αισθάνθηκαν ότι δεν μπορούν να παρέμβουν στην κεντρική ή δημοτική πολιτική σκηνή. «Πάντα όμως υπάρχει διέξοδος» υποστηρίζει.
Κλείνοντας, τον ρωτώ για το ψηφοδέλτιο και τονίζω, όχι τυχαία, ότι προβεβλημένα στελέχη της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας «μετακόμισαν» σε αυτό της Λιάνας Σταρίδα. «Έχουμε περισσότερους υποψηφίους από την κα. Σταρίδα αλλά όχι δεν έχουμε ακόμα τον πλήρη αριθμό», λέει με χαμόγελο. «Τους βγάζω το καπέλο και τους εύχομαι καλή επιτυχία» λέει στα στελέχη της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας, που παραμένουν μέλη της, παρά το γεγονός ότι κατεβαίνουν με άλλο επικεφαλής! «Τους θεωρούμε ακόμα δικούς μας. Έχουμε μια κοινή πορεία που δεν διαγράφεται».
Οι γυναίκες, η αυξημένη δηλαδή ποσόστωση που προβλέπει ο Κλεισθένης δεν συνιστά πρόβλημα για την Πρωτοβουλία. «Σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που συμμετείχαμε είχαμε τις περισσότερες γυναίκες. Αυτό το πρόβλημα με τις κυρίες δεν το έχουμε. Αλλά δεν έχουμε ακόμα τον πλήρη αριθμό» λέει και δηλώνει ανοιχτός στους συνδημότες που θέλουν να πλαισιώσουν την Πρωτοβουλία. «Είμαστε αισιόδοξοι ότι στον χρόνο που απομένει θα έχουμε ένα πλήρες και αξιοπρεπέστατο ψηφοδέλτιο». Και από ποιους συγκροτείται; «Από τον πυρήνα της συντονιστικής επιτροπής, παλιά μέλη που επανέρχονται και δημότες που δεν είναι μέλη αλλά αποφάσισαν να συμπορευτούν μαζί μας».
Το όραμα
«Έχουμε το όραμα του Ηρακλείου ως μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Και αυτό περνάει μέσα από τη καθημερινότητα. Δεν μπορεί μια πόλη που δεν είναι καθαρή να είναι ευρωπαϊκή. Χάριν των δημοτών και των επισκεπτών πρέπει να φροντίσουμε για τα απλά και καθημερινά. Για την καθαριότητα, για το οδόστρωμα, για τα πεζοδρόμια, για τις ράμπες αναπήρων και τις οδεύσεις τυφλών».
