Της Κατερίνας Μυλωνά
Έρχονται τρομαγμένες, απελπισμένες, με το βλέμμα στο κενό… Φεύγουν με την αισιοδοξία χαραγμένη στο πρόσωπό τους και αφού έχουν καταφέρει να σταθούν στα πόδια τους!
Ο Δήμος Ηρακλείου, με τον ξενώνα φιλοξενίας γυναικών, στέκεται στο πλευρό γυναικών που έχουν πέσει θύματα ενδοοικογενειακής βίας αλλά και των παιδιών τους, όποτε χρειάζεται. Και είναι πολλές οι γυναίκες αυτές - ο αριθμός των υποθέσεων που έχουν φτάσει στον Ξενώνα είναι μεγάλος και αντιστρόφως ανάλογος με το μέγεθος του δήμου Ηρακλείου.
Η αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών, κ. Ρένα Παπαδάκη-Σκαλίδη, αναφέρει στο Cretalive, στο πλαίσιο του αφιερώματος του Cretallive εν δράσει, πως προσφέρεται μία ασφαλής διαμονή στις γυναίκες που έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφής βία, σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική αλλά και σε γυναίκες με πολλαπλές διακρίσεις, όπως είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστριες, οι μονογονεϊκές οικογένειες και τα ΑμεΑ.
Φιλοξενούνται με τα ανήλικα παιδιά τους, όταν είναι κορίτσια ως 18 ετών και αγόρια ως 12 ετών.
Ο Δήμος Ηρακλείου με ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς παρέχει στέγη, τροφή, και, πάνω από όλα, ασφάλεια και προστασία, κοινωνική και ψυχολογική στήριξη. Έχουν έναν άνθρωπο που θα τις πάρει από το χέρι, θα τις συνοδεύσει σε υπηρεσίες, όπως είναι η εισαγγελία, η αστυνομία, το νοσοκομείο, αν χρειαστεί, και το σχολείο. Σε πολλές περιπτώσεις, τα παιδιά πρέπει να αλλάξουν σχολείο και η μαμά τους να βρει μία δουλειά.
Ο στόχος είναι όταν φύγουν από τον ξενώνα να μπορούν να στηριχθούν στις δικές τους δυνάμεις, να αισθάνονται αυτοπεποίθηση και να έχουν τη δυνατότητα να συντηρήσουν τον εαυτό και τα παιδιά τους. Ο ξενώνας είναι μια μεταβατική δομή μέχρι να νιώσουν ασφαλείς.
Ο Δήμος αναλαμβάνει περιπτώσεις αφού έχει εκδοθεί εισαγγελική εντολή για παιδική κακοποίηση ή παραμέληση και κακοποίηση γυναικών. Ο αριθμός, μάλιστα, των υποθέσεων είναι πολύ μεγάλος για τα δεδομένα του Ηρακλείου και φτάνουν τις 250.
Το 2022, εκδόθηκαν 250 εισαγγελικές εντολές για διερεύνηση, οι περισσότερες αφορούσαν σε παιδιά. Το 2016, οι αντίστοιχες υποθέσεις ήταν 54 και τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας κάθε χρόνο αυξάνονται. Όμως, εκτός από το γεγονός ότι έχουμε μια "έκρηξη" υποθέσεων, το θετικό είναι πως ολοένα και περισσότερες γυναίκες βρίσκουν το θάρρος να τις καταγγείλουν.
Σημειώνεται πως:
- Από την αρχή λειτουργίας του (έτη 2013-2022) στον Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών Δ. Ηρακλείου έχουν φιλοξενηθεί 59 γυναίκες και 60 παιδιά.
- Ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών είναι τα 40.5 έτη.
- Το 66.5 % των γυναικών είναι Ελληνίδες ενώ το 33.5% μετανάστριες/ πρόσφυγες.
- Στην πλειονότητά τους είναι άνεργες σε ποσοστό 96.5% ενώ μόνο το 3.5% είναι εργαζόμενες.
- Από το σύνολο των φιλοξενουμένων γυναικών το 86.5% είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας και το 13,5% γυναίκες έχουν υποστεί πολλαπλές διακρίσεις.
- Οι γυναίκες που έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία, κατά το 72% θύτης ήταν ο σύζυγος, 14% ο σύντροφος και 14% άτομα του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος.
- Συνολικά, το 55% των γυναικών είναι έγγαμες, το 32% άγαμες και το υπόλοιπο 13% αφορά γυναίκες διαζευγμένες η σε χηρεία.
- Αναφορικά με το μορφωτικό τους επίπεδο, το 34% είναι απόφοιτες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το 32% είναι απόφοιτες υποχρεωτικής εκπαίδευσης, το 25.5% ανώτερης/ανώτατης και το 8.5% αναλφάβητες.
Το τελευταίο διάστημα, τα περιστατικά έχουν αυξηθεί, όπως διαπιστώνει και το προσωπικό του ξενώνα.
Η παιδοψυχολόγος, κ. Ερασμία Δασκαλάκη, αναφέρει πως πλέον οι γυναίκες έχουν πιο εύκολη πρόσβαση στις υπηρεσίες και έτσι καταφεύγουν σε αυτές, σε περίπτωση ανάγκης. Στον ξενώνα φτάνουν αφού έχουν απευθυνθεί σε άλλους φορείς και παραπέμπονται στη δομή για φιλοξενία.
Παρέχεται διαμονή τριών μηνών με δυνατότητα παράτασης μέχρι η γυναίκα να είναι ικανή να σταθεί στα πόδια της και να διεκδικήσει ό,τι της έχει στερηθεί στη ζωή.
Παρέχεται και εργασιακή συμβουλευτική. Εξάλλου, οι περισσότερες γυναίκες που έχουν φιλοξενηθεί στον ξενώνα, κατά 95% ήταν άνεργες. Η κ. Δασκαλάκη εξηγεί πως και η οικονομική είναι μια μορφή βίας. Ο θύτης, ο σύντροφός τους, είτε δεν τις αφήνει να εργάζονται είτε τους παίρνει τα χρήματα που κερδίζουν. Έτσι, είναι πιο ευάλωτες.
Στον ξενώνα, προσπαθούν να δουν τις γνώσεις και ικανότητες και αναλόγως μία θέση στην αγορά εργασίας.
Μετά από την καραντίνα, τα περιστατικά που καταγγέλλονται έχουν αυξηθεί. Όμως, η κ. Δασκαλάκη αναφέρει πως η βία υπήρχε από την αρχαιότητα, αυτό που έχει αλλάξει είναι η πληροφορία, η πρόσβαση στις υπηρεσίες, η ευαισθητοποίηση. Μία γυναίκα, όταν γνωρίζει ότι υπάρχουν οι κατάλληλες δομές, τότε ζητάει την ανάλογη βοήθεια.
Η κοινωνική λειτουργός, κ. Αναστασία Μαράκη, αναφέρει πως οι άνθρωποι της δομής προσπαθούν να ενημερώσουν την κάθε γυναίκα για ποια επιδόματα ίσως δικαιούται, να τη φέρουν σε επαφή με φορείς υγείας και εκπαίδευσης, να τη βοηθήσουν με τη Δικαιοσύνη.
Το πρώτο διάστημα και εφόσον έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας, υπάρχει έντονα ο φόβος. Η δομή, που κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται, ζητά από τις γυναίκες να είναι προσεκτικές, να περιορίσουν τις εξόδους τους, να βρίσκονται μονάχα σε κεντρικούς δρόμους, ειδικά τον πρώτο μήνα.
Στόχος είναι να καταφέρουν να ενδυναμωθούν ψυχολογικά, να έχουν τακτοποιήσει νομικές εκκρεμότητες, να έχουν βρει δουλειά και να έχουν ενεργοποιηθεί αρκετά ώστε να αισθάνονται δυνατές.
Όσα χρόνια παρακολουθεί ανάλογα περιστατικά, η κ. Μαράκη αναφέρει πως το πιο συγκλονιστικό είναι η σχέση των γονιών με τα παιδιά τους. Υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνοντας, επειδή είναι τα βιώματά τους τέτοια, στρέφονται και εκείνα εναντίον της μητέρας τους, είναι το παράδειγμα και τις συμπεριφορές του πατέρα τους που ακολουθούν.
Σε σχετική ερώτηση, απαντά πως το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών δεν επιστρέφουν στον δράστη, όταν αποφασίζουν να φύγουν και έχουν δεχτεί υποστήριξη στέκονται στα πόδια τους και ξεκινάνε μια νέα ζωή. Βασικό είναι να… ανακαλύψουν ότι δεν είναι δικό τους το φταίξιμο γιατί έχουν την τάση να αισθάνονται ενοχές, ακόμα και όταν είναι τα θύματα.
Φταίνε, φυσικά, και τα στερεότυπα, πιστεύουν πως δεν ήταν καλές νοικοκυρές ή αρκετά.. υπάκουες και για αυτό ο σύζυγός τους τις χτύπησε… Είναι κάτι που έχουν μάθει από την οικογένειά τους και τις ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή τους.
Η κ. Μαράκη τονίζει πως το κομμάτι της ενδοοικογενειακής, της έμφυλης βίας δεν έχει να κάνει με το μορφωτικό επίπεδο, σχετίζεται με τα βιώματα των ανθρώπων. Υπάρχουν ωφελούμενες ανώτατης εκπαίδευσης που έχουν βιώσει βία, έχουν υπάρξει τα θύματα. Η βία είναι ανεξαρτήτου φύλου, ηλικίας, θρησκείας και καταγωγής!
Φωτογραφία: Vista.Create.
Διαβάστε εδώ όλα τα αφιερώματα της δράσης "Cretalive εν δράσει"
