Παλαιά η διάκριση ανάμεσα στους υπαλλήλους και τους εργάτες/εργατοτεχνίτες. Σημαντικά ευνοϊκότερες, παλαιότερα, οι ρυθμίσεις για τους πρώτους. Με το πέρασμα του χρόνου παρατηρούμε όμως πως οι ρυθμίσεις του νόμου εξισώνουν, ολοένα και περισσότερο, τις συγκεκριμένες κατηγορίες. Προς την κατεύθυνση αυτή και ο πρόσφατος εργασιακός νόμος (:ν. 4808/2021), που κατάργησε τη σημαντικότερη σε ισχύ διαφοροποίηση (:το ύψος της αποζημίωσης απόλυσης). Εντούτοις, η συγκεκριμένη διάκριση (:υπάλληλοι vs εργατοτεχνίτες) εξακολουθεί να δημιουργεί προβληματισμούς. Και οι ρυθμίσεις του αρμόδιου Υπουργείου επίσης. Υπάρχει, άραγε, άρρηκτος δεσμός του μισθού με τον υπάλληλο και του ημερομισθίου με τον εργατοτεχνίτη; Μπορούμε να συμφωνήσουμε τα αντίστροφα;
Τα κριτήρια της διάκρισης μεταξύ υπαλλήλων & εργατοτεχνιτών
Το ουσιαστικό κριτήριο
Η σωματική εργασία είναι συνυφασμένη με τον εργατοτεχνίτη˙ η πνευματική με τον υπάλληλο.
Κατά το νόμο: «Ιδιωτικός υπάλληλος ...θεωρείται παν πρόσωπον κατά κύριον επάγγελμα ασχολούμενον επ` αντιμισθία ανεξαρτήτως τρόπου πληρωμής, ...και παρέχον εργασίαν αποκλειστικώς ή κατά κύριον χαρακτήρα μη σωματικήν..» (άρ. 1 ν.δ. 2655/53). Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο κινείται και η νομολογία του ΑΠ.
Το τυπικό κριτήριο
Σε κάποιες περιπτώσεις, όμως, ο ίδιος ο νόμος αποδίδει σε συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων την ιδιότητα του υπαλλήλου, εφόσον διαθέτουν συγκεκριμένα τυπικά προσόντα.
Το αδιάφορο του τρόπου αμοιβής
Ο συνηθισμένος τρόπος αμοιβής των εργατοτεχνιτών είναι το ημερομίσθιο. Των υπαλλήλων, αντίθετα, ο μισθός. Όμως, παρά τη συνήθη πρακτική είναι, σαφώς, επιτρεπτή (κατά το νόμο και τη νομολογία) η καταβολή μισθού στους εργατοτεχνίτες και αντίστοιχα, ημερομισθίου στους υπαλλήλους.
Η σημασία της διάκρισης
Κατά το προϊσχύσαν καθεστώς η διάκριση αφορούσε την προμήνυση για την απόλυση (:επιτρεπτή για τους υπαλλήλους όχι όμως και για τους εργαζόμενους) και το ύψος της αποζημίωσης απολύσεως (:υψηλότερη για τους υπαλλήλους).
Όπως επισημάναμε, ήδη, σε παλαιότερη αρθρογραφία μας, οι ανωτέρω διαφοροποιήσεις εξισώθηκαν με τον ν. 4808/2021. Σημειώνεται μάλιστα (άρ. 64 §1) πως: «…Για την εφαρμογή του παρόντος, ως μηνιαίος μισθός του εργατοτεχνίτη λογίζονται τα είκοσι δύο (22) ημερομίσθια, εκτός εάν ήδη αμείβεται με μηνιαίο μισθό» (§§ 2 & 3).
Το ζήτημα της αμοιβής των εργατοτεχνιτών
Η απολύτως πρόσφατη υπ’ αριθμ. 107675/2021 ΥΑ του Υπουργού Εργασίας προβλέπει τον καθορισμό «…του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου..., ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους ο κατώτατος μισθός ορίζεται στα εξακόσια εξήντα τρία ευρώ (663,00 €).
β) Για τους εργατοτεχνίτες το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται στα είκοσι εννέα ευρώ και εξήντα δύο λεπτά (29,62 €)».
Η ανωτέρω ΥΑ συνδέει, ατυχώς, τον κατώτατο μισθό με τους υπαλλήλους και το κατώτατο ημερομίσθιο με τους εργατοτεχνίτες. Περαιτέρω: σε περίπτωση απόλυσης του εργατοτεχνίτη, ο μηνιαίος μισθός του, για τον υπολογισμό της αποζημίωσης, θα υπολείπεται του αντίστοιχου του υπαλλήλου (ήτοι: 22 Χ 29,62€=651,64€, έναντι 663,00€).
Εναργής η πρόθεση του νομοθέτη για την εξομοίωση των δύο, επιμέρους, κατηγοριών εργαζομένων. Απολύτως αυθαίρετα, όμως, συνδέουμε του υπαλλήλους με μηνιαίο μισθό και τους εργατοτεχνίτες με ημερομίσθιο. Δυστυχώς και το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο.
Λογικά αναμενόμενη η ολοσχερής εξάλειψη, προϊόντος του χρόνου, της διάκρισης υπαλλήλων-εργατοτεχνιτών. Μέχρι την ολοσχερή, όμως, εξάλειψή της, δικαιούμαστε να συμφωνούμε την καταβολή μισθού σε εργατοτεχνίτες (όπως, εξάλλου, και ημερομισθίου σε υπαλλήλους).-
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή