Του Παναγιώτη Αναστασάκου
Η αίσθηση ότι το καλοκαίρι θα έχουμε έντονο πρόβλημα υδροδότησης σε όλη τη βόρεια παραλία του νομού έχει πλέον μετατραπεί σε βεβαιότητα, εξαιρουμένης της περιοχής του Δήμου Γαζίου, διότι εκεί όπως ήδη θα ξέρετε, «των φρονίμων τα παιδιά κλπ, κλπ».
Οι δημόσιες φωνές για τη λειψυδρία, πληθαίνουν σε τόσο δραματικό βαθμό που δεν μπορεί να μένουν πλέον χωρίς απάντηση από τους πολιτικά υπεύθυνους αλλά και αρμοδίους.(Δείτε και την ανάρτηση )
Και τόσο οι υπεύθυνοι όσο και οι αρμόδιοι, εκτός από τις συνηθισμένες συγνώμες και τις παραπλανητικές δικαιολογίες, δεν έχουν δυστυχώς κάτι άλλο ίσως και ελάχιστα παρήγορο να μας πουν.
Νερό πάντως δεν θα έχουμε το καλοκαίρι και ας το καταλάβουμε καλά.
Ας καταλάβουμε επίσης ότι οι φωνές, η αρθρογραφία σαν το παρόν κείμενο, οι διαμαρτυρίες, οι εκπομπές στα ΜΜΕ και τα διάφορα δημοσιεύματα, αντί να εξαντλούνται στους «αναθεματισμούς» και στην απόδοση ευθυνών, καλό θα είναι να ασχολούνται με τις όποιες προτάσεις και να αναλύουν κάποια δεδομένα, προκειμένου να αποτελέσουν, ένα εν δυνάμει μέσο πίεσης για την όποια λύση.
Ας αναφέρουμε λοιπόν μερικές σκέψεις που αφορούν στο θέμα μας.
Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, η πλέον σοβαρή προσπάθεια για την επίλυση του προβλήματος της λειψυδρίας, είναι ομολογουμένως το φράγμα του Αποσελέμη. Ένα φράγμα το οποίο μας στοίχισε 250 εκατομμύρια €.
Με την κατασκευή του φράγματος, προσχωρήσαμε εν μέρει και στη λογική της ενιαίας διαχείρισης των νερών, από ένα κρατικό φορέα τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης που ανήκει στο Υπουργείο Υποδομών.
Μέχρι σήμερα, όμως και με τη μικρή και πικρή εμπειρία μας, ο ΟΑΚ λειτουργεί με τη λογική «έχω νερό σας δίδω, δεν έχω νερό δεν σας δίδω».
Αυτό είναι τελείως απαράδεκτο!
Είναι απαράδεκτο, τόσο για μια δημόσια υπηρεσία και για ένα φορέα διαχείρισης ενός κοινωνικού αγαθού όσο και σαν επιχειρηματικό αποτέλεσμα μιας επένδυσης της τάξης των 250 εκατομμυρίων €!
Τι λέει όμως η εμπειρία μας από άλλες πόλεις;
Η Αθήνα υδρευόταν παλιά από το φράγμα της λίμνης Μαραθώνα, στη συνέχεια το δίκτυο της εμπλουτίστηκε με νερά από τη λίμνη Υλίκη, στη συνέχεια τροφοδοτήθηκε από τον Μόρνο ποταμό και σήμερα όλο το λεκανοπέδιο υδρεύεται κυρίως από τον Εύηνο, που πηγάζει από τα Ακαρνανικά όρη που βρίσκονται 300 χλμ μακριά από την Αθήνα.
Στο φράγμα του Αποσελέμη, ακολουθώντας το ίδιο παράδειγμα, ο πρώτος εμπλουτισμός από τις πλημμυρικές παροχές του οροπεδίου Λασιθίου ολοκληρώθηκε, αλλά προφανώς δεν είναι αρκετός.
Είναι συνεπώς βασική υποχρέωση του ΟΑΚ να ακολουθήσει την πεπατημένη και να βρει νερό για τον εμπλουτισμό του φράγματος Αποσελέμη.
Από ποιες πηγές;
Μια βασική πηγή νερού, είναι ο ποταμός Αλμυρός για ένα με δύο μήνες το χρόνο, όπως λένε οι ερευνητές. Ας εξετάσει λοιπόν ο ΟΑΚ το πως μπορεί ή το γιατί δεν μπορεί, να εμπλουτίζει το φράγμα με τα νερά αυτά, τα οποία σημειωτέο είναι τόσα πολλά, που φτάνουν και περισσεύουν.
Μια άλλη βασική πηγή πόσιμου νερού, είναι η αφαλάτωση η οποία κατά κανόνα εφαρμόζεται πλέον σε όλη τη Μεσόγειο.
Από την παραλία λοιπόν της Χερσονήσου μέχρι την περιοχή του φράγματος (με φθηνό κόστος γης) θα μπορούσε να εγκατασταθεί μία μεγάλη μονάδα αφαλάτωσης, η οποία να τροφοδοτεί συνεχώς το φράγμα ή (επειδή το νερό θα είναι καθαρό) να τροφοδοτεί κατ’ ευθείαν τις εκροές του, προς τα δίκτυα της βορείας παραλίας. Θα είναι εκτιμώ, μία καθολική λύση.
Μια επίσης μονάδα αφαλάτωσης, θα μπορούσε να εγκατασταθεί στον Αλμυρό ποταμό (όπως αυτές του Δήμου Γαζίου) για να υδροδοτεί το Ηράκλειο, μειώνοντας έτσι τις απαιτήσεις της πόλης από το ίδιο το φράγμα.
Το ιδιαίτερα ερεθιστικό, είναι πως το κόστος για να υλοποιηθούν οι παραπάνω προτάσεις, δεν ξεπερνά ούτε το 10% του κόστους του φράγματος.
Θα υπάρχουν ίσως και άλλες λύσεις, συνδυαστικού χαρακτήρα, οι οποίες όμως είναι αρμοδιότητα των ειδικών.
Η αναφορά μου στον ΟΑΚ και στις υποχρεώσεις του όμως, έχει ιδιαίτερη σημασία για τέσσερις λόγους.
Ο πρώτος λόγος είναι διότι ο ΟΑΚ σαν εταιρεία της Κυβέρνησης έχει πολύ ευχερέστερη πρόσβαση στο «κρατικό πορτοφόλι» (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, Κοινοτικά Προγράμματα κλπ).
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο ΟΑΚ μπορεί να ασχοληθεί με το θέμα περισσότερο σοβαρά και αποτελεσματικά για όλους, ενώ οι υπηρεσίες ύδρευσης του κάθε δήμου, έχουν όπως αποδεικνύεται σημαντικές αδυναμίες και δυνατότητες (η ισχύς δηλαδή, εν τη ενώσει).
Ο τρίτος λόγος είναι πως η οικονομική επένδυση των 250 εκατομμυρίων € στο φράγμα Αποσελέμη είναι ήδη τόσο μεγάλη, ώστε κανείς δεν μπορεί ούτε καν να διανοηθεί ότι η προσπάθεια για την ενιαία διαχείριση της υδροδότησης στη βόρεια παραλία, θα σταματήσει εδώ, αφήνοντας τις ελπίδες όλων μας, στις ετήσιες βροχές από τον …Πανάγαθο.
Και ο τέταρτος λόγος είναι διότι ανάγοντας το πρόβλημα της λειψυδρίας στο επίπεδο αυτό, αυτόματα το τοποθετούμε στα γενικά προβλήματα του τόπου, πέρα και πάνω από τους Δήμους και συνεπώς και οι Βουλευτές και η Περιφέρεια θα πρέπει να έχουν λόγο και ευθύνη για την επίλυσή του.
Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν ιδιαίτερα για τον ΟΑΚ, τους Βουλευτές μας, την Περιφέρεια, την ΠΕΔ, τους Δήμους αλλά και για τον καθένα μας.
