Του Γιάννη Γ. Τσερεβελάκη
Πολλοί, επώνυμοι και ανώνυμοι συμπολίτες μας, έχουν γράψει για την κατάσταση που επικρατεί στους δρόμους τη πόλης μας, οπότε ένα κείμενο ακόμη αναφερόμενο στο ίδιο πρόβλημα μοιάζει (και ίσως είναι) περιττό. Ωστόσο, επειδή το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται και κάποτε να επιτείνεται, νομίζω πως καλό θα είναι άλλη μια φορά να κάνουμε λόγο γι’ αυτό, έστω και σε ώτα μη ακουόντων. Κι όταν λέω «πρόβλημα», δεν αναφέρομαι μόνο στο οδόστρωμα, που όντως είναι σε πολλές περιπτώσεις απαράδεκτο, αλλά κυρίως σε συμπεριφορές των οδηγών των κάθε λογής οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους της πόλης μας. Αν ζούσαμε σε μια πόλη με φαρδιούς δρόμους και άνεση χώρου, ίσως το πρόβλημα να ήταν μικρότερο. Η στενότητα, όμως, του χώρου, επιτείνει το πρόβλημα, μας κάνει πιο επιθετικούς και ανυπόμονους και η οδική μας συμπεριφορά είναι πολύ συχνά απαράδεκτη. Θα επισημάνω κάποιες τέτοιες συμπεριφορές.
Ξεκινώ από το παρκάρισμα. Το πρόβλημα είναι τεράστιο και επιτείνεται, όπως ήδη είπαμε, από τη στενότητα των δρόμων και την έλλειψη χώρου. Ωστόσο, όταν παρκάρει κάποιος, δεν μπορεί να σκέφτεται μόνο τη δική του εξυπηρέτηση. Στους δρόμους υπάρχουν πολλοί οδηγοί που θέλουν να πάνε στη δουλειά τους. Έτσι είναι απαράδεκτο να παρκάρει κάποιος σε σημείο που εμποδίζει π.χ. το πέρασμα λεωφορείου ή άλλων οχημάτων, ή περιορίζει την ορατότητα, εκθέτοντας σε κίνδυνο άλλους οδηγούς, ή σταματά στη μέση του δρόμου για να κάμει τη δουλειά του, τη στιγμή που υπάρχει χώρος για να παρκάρει στην άκρη και να μην εμποδίζει την κυκλοφορία. Δεν είναι, επίσης, λίγοι οι οδηγοί που παρκάρουν πάνω στις διαβάσεις των πεζών, εμποδίζοντάς τους να περάσουν ή αναγκάζοντάς τους να κατέβουν από το πεζοδρόμιο στο δρόμο, με κίνδυνο να χτυπηθούν από κάποιο όχημα. Συναφής προς το παρκάρισμα είναι και η μη προειδοποίηση με το alarm ότι πρόκειται κάποιος να σταθμεύσει, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο το όχημα και ο οδηγός που ακολουθεί.
Το δεύτερο είναι το περίφημο φλας. Για πολλούς οδηγούς αυτά τα καημένα τα φωτάκια έχουν μάλλον διακοσμητικό χαρακτήρα. Τους βλέπεις να στρίβουν απότομα ή να αλλάζουν λωρίδα στο δρόμο χωρίς καμιά προειδοποίηση. Ποιος θα τους πει, όμως, ότι το φλας δεν είναι για φιγούρα, ότι για να τοποθετήσει τόσα φωτάκια ο κατασκευαστής στο αυτοκίνητο, τα θεωρεί άκρως σημαντικά για το ίδιο το αυτοκίνητο, για τον οδηγό του, για τους άλλους οδηγούς και για τους πεζούς;
Έρχομαι στο σεβασμό των φωτεινών σηματοδοτών. Υπάρχουν πολλοί οδηγοί που θεωρούν «μαγκιά» την ασέβεια προς το φωτεινό σηματοδότη. «Τι είναι δηλαδή ένα φωτάκι, ώστε να βάλει φρένο στον αψύ οδηγό; Αυτός δεν είναι ούτε δειλός ούτε φοβητσιάρης. Οι κανόνες είναι για άλλους, όχι γι’ αυτόν». Έτσι, βλέπει κάνεις στα φανάρια οδηγούς που περνούν με κόκκινο, αφού ρίξουν μια πρόχειρη ματιά στο δρόμο. Στην περίπτωσή τους σημασία δεν έχει η «εντολή» του κόκκινου σηματοδότη, αλλά αν κάποιος βλέπει ή όχι την παράβαση. Μου θυμίζουν ανθρώπους που λένε ότι φοράνε τη ζώνη, όχι για να προφυλαχτούν σε περίπτωση δυστυχήματος, αλλά για να μην τους πιάσει ο τροχονόμος. Βέβαια, κατά κύριο λόγο τους φωτεινούς σηματοδότες τους παραβιάζουν τα μηχανάκια, με πρώτους και καλύτερους τους μεταφορείς φαγητού, τους κοινώς λεγόμενους «ντιλιβεράδες». Γι’ αυτούς, όντως, οι φωτεινοί σηματοδότες είναι ανύπαρκτοι. Περνούν όποτε θέλουν, τρέχοντας να εκτελέσουν την παραγγελία. Κι ακόμη, τους βλέπεις να ανεβαίνουν σε πεζοδρόμια, να περνούν ανάμεσα από αυτοκίνητα, να κάνουν προσπέρασμα από δεξιά και άλλα πολλά. Τρέχουν σαν τον αείμνηστο Θανάση Βέγγο τα καημένα τα παιδιά (γιατί πρόκειται για πολύ νεαρές ηλικίες) για να εξυπηρετήσουν τους πελάτες και να βγάλουν το μεροκάματο, αληθινό μεροκάματο του τρόμου, και προπάντων να μην απολυθούν λόγω αργοπορίας. Εδώ όμως πρόκειται για νέους ανθρώπους, όχι για νούμερα, όχι για αριθμούς. Κι η αξία του ανθρώπου δεν μετριέται με χρήματα. Αυτό ας το συνειδητοποιήσουν οι εργοδότες τους.
Τι να πούμε ακόμη για τα κορναρίσματα ή για την εκκωφαντική μουσική που κάποιοι αρέσκονται να ακούνε μέσα στο αυτοκίνητό τους, κυρίως τους μήνες του καλοκαιριού, αδιαφορώντας για το αν ανησυχούν τους συνανθρώπους των; Πρόκειται για ανθρώπους «παρτάκηδες», δηλαδή για ανθρώπους χωρίς ευαίσθητη κοινωνική συνείδηση, χωρίς σεβασμό προς τους άλλους.
Υπάρχει, όμως, και η υπέρβαση κατά πολύ του ορίου ταχύτητας μέσα στις κατοικημένες περιοχές και μάλιστα σε δρόμους με διαβάσεις πεζών ή σε δρόμους που παίζουν ή κυκλοφορούν μικρά παιδιά. Ευτυχώς, τουλάχιστον στο κέντρο της πόλης, οι οδηγοί έχουν αρχίσει να συμμορφώνονται και να σέβονται τις διαβάσεις των πεζών. Αλλά και πάλι ποτέ δεν είναι κανείς βέβαιος…
Αν και κάτι φαίνεται να αλλάζει σιγά-σιγά προς το καλύτερο, χρειαζόμαστε πολλή δουλειά ακόμη, ώστε να αποκτήσουμε κοινωνική συνείδηση, να κατανοήσουμε και να κάμουμε πράξη την έννοια του σεβασμού προς τον άλλο άνθρωπο, τον συνάνθρωπό μας. Ο αρχαίος σοφιστής Πρώταγόρας έλεγε ότι όποιος δεν μπορεί να ζήσει με τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς και σεβασμού, αυτός είναι «νόσος» της κοινωνίας και πρέπει να απομακρύνεται από αυτήν. Υπάρχει και ο χρυσός κανόνας του Ευαγγελίου: «Αυτό που εσύ μισείς, μην το κάνεις στους άλλους». Και να μην ξεχνάμε: όποιος δεν σέβεται τους συνανθρώπους του, αυτός δεν σέβεται πρωτίστως τον εαυτό του. Αν θέλουμε, λοιπόν, να αποκτήσουμε σεβασμό προς τους άλλους, ας σεβαστούμε πρώτα τον εαυτό μας.
