"Υποκλινόμαστε! " (3 Δεκέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα για την αναπηρία)

Της Μαρίας Λιονάκη

3 Δεκέμβρη. Παγκόσμια Ημέρα ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές ανάγκες. Όπως θες πες το. Το δύσκολο εξάλλου δεν είναι να το πεις. Το δύσκολο είναι να το βιώνεις, να το ζεις. Να είσαι ο ίδιος ή δικό σου άτομο, άτομο με αναπηρία. Σε μια κοινωνία που και «αρτιμελής» να είσαι, χωρίς κινητικό ή άλλο πρόβλημα, χωρίς πρόβλημα όρασης, ακοής ή νοητικό πάλι δύσκολα επιβιώνεις. Κι ακόμα πιο δύσκολα έως σπάνια ξεχωρίζεις. Σε μια κοινωνία που έχει στραμμένα τα φώτα στη λάμψη, στο επιφανειακό, το κάθε είδους « φαίνεσθαι» και το κάθε είδους « έχειν». Στα ράσα που κάνουν τον παπά, στο marketing όχι μόνο των επιχειρήσεων, μα και του εαυτού μας. Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται. Αυτό έχει γίνει, να φαίνεται κι ας μην είναι. Σε μια κοινωνία που κρύβει όλο και περισσότερο  το συναίσθημα, είναι επιφυλακτική, δείχνει κούραση στην κακή ειδησεογραφία,  άμυνα και αδιαφορία απέναντι στον πόνο του άλλου.  Εδώ τα καλά αυτοκίνητα, εδώ τα καλά τηλέφωνα, εδώ οι καλές τηλεοράσεις, εδώ οι καλές Black Friday, Cyber Monday… και που είσαι ακόμα.

Κι όμως μέσα σε αυτή την κοινωνία, ανάμεσα μας, πίσω από τις κλειστές πόρτες, σε σπίτια φτωχικά, μα και πιο πλούσια υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι. Που τους κληρώθηκε το πιο δύσκολο λαχείο. Που σίγουρα θα ήθελαν να είχαν αποφύγει. Ένα σύνδρομο που είναι ασαφές πως προέκυψε, ένα ατύχημα, μια σπάνια αρρώστια, ένα σπάνιο μικρόβιο, και μια σπάνια περίπτωση. Όταν ο γιατρός κοιτάζει τη μητέρα ή τον πατέρα, το συγγενή και δεν ξέρει πως θα το ξεστομίσει, όταν  η κραυγή που βγαίνει από το στήθος και φτάνει στα ουράνια γίνεται σφιγμένα χείλη, παράπονο, κουράγιο κι απαντοχή, μάτια που τρέχουν, όταν τα φώτα είναι χαμηλωμένα κι όταν κανείς δεν κοιτά, ένα «γιατί» που γίνεται κεραυνός στη βαρυχειμωνιά της ζωής, μόνιμος λυγμός στο στήθος του κόσμου,   που ξέρει να επαινεί πτυχία, ομορφιά, να οργανώνει φιέστες, πανηγύρια σημαιοστολισμούς και φωταγωγήσεις, μα δεν έχει μάθει ακόμα να στέκει όπως  πρέπει, σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο,  απέναντι στην αναπηρία.

Πώς αυτό που είναι αυτονόητο για τον καθένα μας…θα σηκωθώ, θα ντυθώ, θα στρώσω το κρεβάτι μου, θα φτιάξω κάτι να φάω, θα βάλω το πλυντήριο να δουλεύει, θα πάω να πετάξω κάτι στον κάδο, θα πάω κάτι να αγοράσω, θα πάω για ένα καφέ, σε ένα θέατρο, θα έχω φίλους, θα έχω ένα σύντροφο, θα κάνω κι εγώ ένα παδί…πώς όλα αυτά είναι ζητούμενα, αδύνατα ή ένας στόχος μηνών για τους ίδιους, μα και τους ανθρώπους τους. Που από ένα σημείο και μετά «κουμπώνονται» ,δεν ανοίγονται, δεν μιλάνε για το πρόβλημα τους, μα κυρίως δε ζητάνε…Οι κουβέντες δεν είναι πια το φόρτε τους. Τα ψεύτικα χαμόγελα, το ψεύτικο ενδιαφέρον το έχουν χορτάσει. Και την περιέργεια την έχουν χορτάσει και τη λύπηση, την για λίγα λεπτά συμπόνια, Χριστούγεννα και Πάσχα, τη στάση που κρύβει « ευτυχώς που δεν είμαι εγώ ή το παιδί μου έτσι» .

Ξέρετε  όμως κάτι που  θα μπορούσαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι να μας πουν; Είναι μεγαλύτερη αναπηρία να προσβάλλεις, να χειροδικείς, να μην έχεις καλή συμπεριφορά, να μη σέβεσαι το χαμηλόμισθο εργαζόμενο, να παρκάρεις σε θέση για ΑΜΕΑ, να σπρώχνεις σε μια ουρά τον ηλικιωμένο ή να μην παραχωρείς κάθισμα ή προτεραιότητα σε μια έγκυο. Είναι μεγαλύτερη αναπηρία να σκέφτεσαι συνέχεια το κέρδος, ιδίως το  αισχρό, το πώς θα αυξήσεις τους τραπεζιτικούς λογαριασμούς σου και θα μειώσεις το χρόνο με τα παιδιά σου, τη γερόντισσα μητέρα σου, είναι μεγαλύτερη αναπηρία να βλέπεις μόνο το « εγώ» σου στον καθρέπτη και να σε νοιάζει μόνο η εικόνα σου κι όχι η ψυχή και το μυαλό σου. Είναι μεγαλύτερη αναπηρία να μη βλέπεις  τον πόνο στα μάτια του συνανθρώπου σου, τη δυσκολία της ζωής του. Να μην έχεις «ενσυναίσθηση»  όπως λέγεται σήμερα, να μην μπαίνεις στη θέση του άλλου, να δώσεις  ένα μεροκάματο στον άνεργο οικογενειάρχη, αυτό που  θα σου λείψει,  όχι θα σου περισσέψει στο φτωχό γείτονα.

3 Δεκέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με αναπηρία κι ένα ρήμα νομίζω βγαίνει από τα χείλη όλων μας : « Υποκλινόμαστε!»