της Βιβής Δερμιτζάκη
Οι Δικηγόροι, κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους, που είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο με την απονομή της Δικαιοσύνης, ως λειτουργοί της, υποχρεωτικά ανήκουν στους Δικηγορικούς Συλλόγους, οι οποίοι έχουν ως αποστολή την προστασία των μελών τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Αυτό αφορά την «στενή» ερμηνεία της αποστολής των Συλλόγων αυτών. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά που αφορά την έκφραση τους προς την κοινωνία και που τους έχει αναδείξει σε πρώτους επιστημονικούς συλλόγους της χώρας. Στη διαδρομή των χρόνων έχουν εκφράσει τις απόψεις τους ενεργά και ποτέ μα ποτέ δεν περνά απαρατήρητη η όποια αντίδρασή τους - θετική ή αρνητική- προς την κάθε μορφής εξουσία.
Αλλά και οι ίδιοι οι Δικηγόροι ατομικά, που έχουν ως κύριο καθήκον την δικαστική προστασία των εντολέων τους (όπως καθορίζεται από το άρθρ. 20 παρ. 1 του Συντ.) ως λειτουργοί της Δικαιοσύνης οφείλουν, για την διατήρηση της, να συνδράμουν με κάθε τρόπο στην τήρηση όλων των εγγυήσεων, που είτε ρητώς προβλέπονται από το Σύνταγμα, είτε συνάγονται από την ύπαρξη και λειτουργία του κράτους δικαίου και να μη μένουν αμέτοχοι σε παραβιάσεις απ’ όπου και αν προέρχονται.
Σήμερα, κατά τη γνώμη μου, οι παραβιάσεις είναι πολλές ! Ενδεικτικά: Με το νόμο που ψηφίστηκε για τις διαδηλώσεις πλήττεται ο πυρήνας του συνταγματικού δικαιώματος του συνέρχεσθαι μετατρέποντας την ελευθερία από κανόνα σε εξαίρεση. Σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 1 του Συντάγματος, κάθε συνάθροιση είναι εκ των προτέρων ελεύθερη και νόμιμη με την προϋπόθεση ότι είναι ήσυχη και άοπλη, κατ’ εξαίρεση δε στην παράγραφο 2 περιγράφονται οι περιορισμοί που τίθενται υπέρ της δημόσιας τάξης. Στον ισχύοντα πλέον Νόμο του Ελληνικού Κράτους η όποια συνάθροιση είναι εκ των πρότερον παράνομη και προκειμένου να περιβληθεί το «νόμιμο τύπο» οι διοργανωτές της οφείλουν να λάβουν τα αναφερόμενα στο νόμο αυτό μέτρα (ορισμός υπευθύνου, αστυνομικές άδειες κλπ) που όλοι έχομε διαβάσει.
Εξ άλλου δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι υπάρχουν ήδη θεσμοθετημένοι κανόνες – περιορισμοί για το εν λόγω θέμα (ΠΔ 120/2013). Με το νόμο αυτό «πασπαρτού» σήμερα θα είναι οι περιορισμοί για τις διαδηλώσεις του κέντρου της Αθήνας (πολλοί το επικροτούν) και αύριο για τις διαδηλώσεις των Σωματείων και των εργαζομένων γενικότερα. Επίσης διώκεται εισαγγελικός λειτουργός για τους χειρισμούς της σε υπόθεση με βάση και τις καταγγελίες προσώπων, που η εν λόγω λειτουργός έχει ήδη διώξει.
Με την ποινική αυτή δίωξη φαίνεται να ελέγχεται η εισαγγελέας για συμμετοχή σε μια σκευωρία και θα δούμε πως θα εξελιχθεί δικαστικά. Πριν δε να διωχθεί η εισαγγελέας δυο ανώτεροι εισαγγελικοί λειτουργοί εξέφρασαν διάσταση απόψεων για την κατάληξη, με αποτέλεσμα της διαφωνίας αυτής να κληθεί ένας κατώτερος σε βαθμό συνάδελφός τους να χειριστεί το θέμα με το γνωστό τρόπο, αυτό της δίωξης της εισαγγελέως. Ωστόσο μεταξύ εισαγγελέων του αυτού βαθμού ανώτερος θεωρείται ο αρχαιότερος (άρθρ. 16 παρ. 1 και 24 παρ. 6.ΚΟΔΚΛ) και υπερισχύει η γνώμη του. Ακόμη ο εισαγγελέας, κατά την άσκηση των καθηκόντων του σε προκαταρκτική εξέταση, μπορεί να επικουρείται στο έργο του από νεότερους εισαγγελικούς λειτουργούς (πρβλ. άρθρ. 30, 33, 35 ΚΠΔ) αλλά ως εκεί.
Προηγουμένως όλων αυτών ανατρέπεται το Προεδρείο της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, προφανώς για όσους παρακολουθούν, γιατί οι θέσεις του δεν άρεσαν σε κάποιους. Ενώ μπορούσε να παραταθεί η θητεία της, η πλειοψηφία της διοίκησης ζήτησε το δικαστικό ορισμό προσωρινής διοίκησης, η οποία δεν έχει ουσιαστικό λόγο, παρά μόνο την εντολή να διενεργήσει εκλογές. Το διάστημα αυτό όμως προωθούνται καταιγιστικά νομοθετικά μέτρα και δεν θα υπάρχει καμία αντίδραση από την μεγαλύτερη Δικαστική Ένωση με μέλη περισσότερους από 2.500 Δικαστές και Εισαγγελείς που ήδη από την εποχή του αείμνηστου Σωτ. Μπάγια δεν μας είχε συνηθίσει σε σιωπές.
Όλα αυτά ενώ ακούγεται ότι σχεδιάζεται η μείωση του αριθμού των (ήδη υπερφορτωμένων και οργανικά εξαντλημένων) δικαστών, ο διαχωρισμός τους σε τακτικούς και επί θητεία ή η κατάργηση της ισοβιότητας και της επετηρίδας που προσκρούουν στη βασική Συνταγματική επιταγή του άρθρου 88 παρ. 1., στο πλαίσιο ενός επικείμενου νομοσχεδίου με πρόφαση την αναδιάρθρωση της Δικαιοσύνης και την ισχυροποίηση της διαμεσολάβησης.
Οι πρόσφατες ποινικές κακουργηματικές διώξεις νέων ανθρώπων παρά την ύπαρξη οπτικών και ηχητικών αποδεικτικών μέσων και ο αποκλεισμός τους, με τα περιοριστικά μέτρα που τέθηκαν, ουσιαστικά από την εργασία τους στο κέντρο της Αθήνας, ο θάνατος του νέου παιδιού στο Βόλο μετά από ξυλοδαρμό, τα γεγονότα στο Κουκάκι κ.α. Η Δικαιοσύνη, ένας εκ των πυλώνων της Δημοκρατίας, αυτόν τον καιρό έχει να αντιμετωπίσει πολλά κρίσιμα γενικά θέματα που άπτονται του πολιτικού περιβάλλοντος του κράτους.
Ασφαλώς οι παρεμβάσεις η γνώμη, η συνδρομή, οι ενέργειες και οι απόψεις Δικηγόρων και Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας αλλά και άλλων θεσμικών φορέων (δημοκρατική αντιπολίτευση) είναι απαραίτητες και αναγκαίες και η ευθύνη τεράστια, καθώς πρόκειται για ζήτημα της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κανείς δεν μπορεί να μένει αμέτοχος.
Η Βιβή Δερμιτζάκη είναι Δικηγόρος Ηρακλείου
